CPI quý 1/2023 tăng 4,18%

CPI tháng 3/2023

Báo cáo cho biết, giá thực phẩm giảm do nguồn cung dồi dào; giá xăng dầu, giá gas giảm theo giá nhiên liệu thế giới là nguyên nhân chính làm CPI tháng 3/2023 giảm 0,23% so với tháng trước. So với tháng 12/2022, CPI tháng 3 tăng 0,74% và so với cùng kỳ năm trước tăng 3,35%.

Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 6 nhóm hàng giảm giá so với tháng trước và 5 nhóm hàng tăng giá. 6 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm gồm:

- Nhóm giáo dục giảm mạnh nhất với 1,71% (tác động làm CPI chung giảm 0,11 điểm phần trăm), trong đó nhóm dịch vụ giáo dục giảm 1,95%.

- Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,58% (tác động làm CPI chung giảm 0,19 điểm phần trăm). Trong đó, chỉ số giá nhóm lương thực tăng 0,28%  (tác động tăng 0,01 điểm phần trăm); thực phẩm giảm 1%  (tác động giảm 0,21 điểm phần trăm); ăn uống ngoài gia đình tăng 0,11% (tác động tăng 0,01 điểm phần trăm).

- Nhóm giao thông giảm 0,16% do ảnh hưởng của đợt điều chỉnh giá vào ngày 01/3/2023, 13/3/2023 và 21/3/2023 làm giá xăng, dầu giảm 0,36% (tác động làm CPI chung giảm 0,01 điểm phần trăm); giá vận tải hành khách bằng đường bộ giảm 0,03%, giá vận tải đường sắt giảm 24,78%. Ở chiều ngược lại, giá dịch vụ bảo dưỡng phương tiện đi lại tăng 0,06%; phí thuê ô tô, xe máy tự lái tăng 0,08%; phí học bằng lái xe tăng 0,35%.

- Nhóm đồ uống và thuốc lá giảm 0,05% do quy luật giảm tiêu dùng sau Tết Nguyên đán.

- Nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,02% chủ yếu do giá điện thoại cố định, di động và máy tính bảng giảm.

- Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép giảm 0,02% chủ yếu do thời tiết các tỉnh phía Bắc ấm dần lên và nhu cầu tiêu dùng của người dân giảm. 

CPI quý 1/2023

CPI bình quân quý 1/2023 tăng 4,18% so với cùng kỳ năm 2022 do một số nguyên nhân chủ yếu sau:

- Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng quý I năm 2023 tăng 7,17% so với cùng kỳ năm trước (tác động làm CPI tăng 1,35 điểm phần trăm) do giá xi măng, sắt, thép, cát tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào và giá thuê nhà ở tăng cao.

- Giá các mặt hàng thực phẩm tăng 4,41% (tác động làm CPI tăng 0,94 điểm phần trăm) chủ yếu do nhu cầu tiêu dùng trong dịp Tết Nguyên đán tăng.

- Học phí giáo dục tăng 10,13% (tác động làm CPI tăng 0,62 điểm phần trăm) do một số địa phương đã tăng học phí trở lại sau khi đã miễn, giảm học phí trong năm học 2021-2022 để chia sẻ khó khăn với người dân trong đại dịch.

- Chỉ số giá nhóm văn hóa, giải trí và du lịch tăng 4,9% (tác động làm CPI tăng 0,22 điểm phần trăm) do dịch Covid-19 được kiểm soát, nhu cầu giải trí và du lịch của người dân tăng cao, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán.

- Giá điện sinh hoạt tăng 2,71% (tác động làm CPI tăng 0,09 điểm phần trăm) chủ yếu do nhu cầu sử dụng điện dịp Tết Nguyên đán tăng.

- Giá gạo trong nước tăng 2,24% (tác động làm CPI tăng 0,06 điểm phần trăm) theo giá gạo xuất khẩu và nhu cầu tiêu dùng gạo nếp và gạo tẻ ngon trong dịp Tết Nguyên đán tăng cao.

Bên cạnh đó, một số nguyên nhân sau làm giảm CPI trong quý 1/ 2023:

- Bình quân quý 1/2023, giá xăng dầu trong nước giảm 11,09% so với cùng kỳ năm trước theo biến động của giá thế giới (tác động làm CPI chung giảm 0,4 điểm phần trăm). 

- Giá gas trong nước giảm 1,81% theo giá thế giới (tác động làm CPI giảm 0,03 điểm phần trăm).

- Chỉ số giá nhóm bưu chính, viễn thông giảm 0,26% do giá điện thoại thế hệ cũ giảm (tác động làm CPI giảm 0,01 điểm phần trăm).

Lạm phát cơ bản

Lạm phát cơ bản tháng 3 tăng 0,22% so với tháng trước, tăng 4,88% so với cùng kỳ năm trước. Trong quý 1/2023, lạm phát cơ bản bình quân tăng 5,01% so với bình quân cùng kỳ năm 2022, cao hơn mức CPI bình quân chung (tăng 4,18%). Nguyên nhân chủ yếu do bình quân giá xăng dầu trong nước quý I/2023 giảm 11,09% so với cùng kỳ năm trước là yếu tố kiềm chế tốc độ tăng của CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.

(*) Lạm phát cơ bản là CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống, năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và giáo dục.