Nhà đầu tư nên làm gì khi thanh khoản đi xuống?

Nội dung chính:

• Các nguyên nhân khiến thanh khoản thị trường chứng khoán sụt giảm trong các phiên giao dịch gần đây đến từ bản thân cổ phiếu và tâm lý nhà đầu tư.
• Nhà đầu tư nên tiếp tục chờ đợi các thông tin và xu hướng rõ ràng hơn để đưa ra quyết định đầu tư.
• Những ngành có xu hướng xuất khẩu nhiều, sử dụng lao động trong nước, hạn chế nhập khẩu, cấu trúc tài chính tốt sẽ ít chịu ảnh hưởng khi lãi suất cao.

VN-Index đang có những phiên giao dịch giằng co ở dưới mốc 1.100 điểm. Đóng cửa phiên giao dịch tuần qua, VN-Index đạt hơn 1.055 điểm, tăng 2% so với đầu tuần. Đáng chú ý, thanh khoản thị trường tiếp tục sụt giảm. Tổng giao dịch phiên cuối tuần trên sàn HoSE và HNX đạt gần 7.400 tỷ đồng - mức thấp nhất kể từ phiên giao dịch ngày 23/11/2022. Thậm chí tính cả giao dịch thỏa thuận, tổng giá trị trên cả 3 sàn chỉ khoảng 9.200 tỷ đồng.

Theo ông Long, có 3 nguyên nhân chính dẫn đến thanh khoản của thị trường sụt giảm: 

Thứ nhất, tài sản đầu tư - ở đây là cổ phiếu - không cho thấy triển vọng trong ngắn hạn nên nhà đầu tư không tham gia vào thị trường. 

Thứ hai, các tin tức quan trọng, đặc biệt là khi các báo cáo tài chính đã công bố hết, nhà đầu tư rơi vào trạng thái thiếu thông tin, thiếu động lực để ra quyết định mua - bán khiến thanh khoản thị trường sụt giảm. 

Thứ ba, nhà đầu tư đang chờ đợi các biến cố phi tài chính. Tâm lý thị trường khiến cho thanh khoản sụt giảm, kéo theo chỉ số giảm. Có thể kể đến những lô trái phiếu sắp đáo hạn chắc chắn sẽ là rủi ro lớn với thị trường tài chính, đặc biệt là trái phiếu doanh nghiệp bất động sản. Ông Long chia sẻ: “Nếu đáo hạn thì tiền ở đâu để có thể đảo nợ, hay là thanh toán những lô trái phiếu này, mà tiền ở đâu thì tôi chưa thấy”. Thực tế những yếu tố phi thị trường đã tác động lớn đến thị trường chứng khoán năm 2022. 

Chứng khoán VNDIRECT cũng nhận định “khoảng 46 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn trong 6 tháng năm 2023 sẽ là một thử thách lớn lên hệ thống tài chính”. 

Nhà đầu tư nên thận trọng  

Ông Long cho rằng nhà đầu tư chỉ nên hành động khi xu hướng thị trường rõ ràng, ít nhất là xu hướng ngắn hạn - được xác định bởi các yếu tố kỹ thuật, trong đó quan trọng nhất là khối lượng giao dịch. 

Ở thời điểm này, ông Long khuyên nhà đầu tư nên tiếp tục chờ đợi thông tin hỗ trợ thị trường như các chỉ số vĩ mô và thông tin từ hệ thống ngân hàng. Ông Long cho rằng kết thúc tháng 2 các chỉ số vĩ mô sẽ còn khá yếu, kỳ vọng tin tức từ hệ thống ngân hàng, các chỉ số sản xuất như PMI có thể tạo lực đẩy giúp thanh khoản thị trường tăng trở lại. 

Việc đầu tư dài hạn luôn là quyết định hợp lý nhưng nhà đầu tư cần chủ động lên kế hoạch đầu tư, tái cấu trúc danh mục đầu tư theo diễn biến thị trường tài chính, thay vì chỉ mua và nắm giữ lâu dài. 

Ngành nghề ít chịu ảnh hưởng bởi lãi suất cao

Sau sự phục hồi vào cuối năm 2021, ngành bán lẻ mất đi động lực để bật tăng trở lại. Năm 2022, các yếu tố vĩ mô, lãi suất, lạm phát tác động đến thị trường chứng khoán và bất động sản. Hai thị trường này có ảnh hưởng lớn đến thu nhập của người dân ở Việt Nam. Thu nhập của dân cư yếu khiến ngành bán lẻ chịu ảnh hưởng đầu tiên. Ông Long nhận định thị trường bán lẻ đang có xu hướng khó khăn, thu nhập dân cư chưa được kỳ vọng sẽ phục hồi trong năm nay. 

Theo ông Long, khi một quốc gia tăng lãi suất, ngành nào cũng sẽ chịu ảnh hưởng ít nhiều. Trong đó, những ngành có xu hướng xuất khẩu nhiều, sử dụng lao động trong nước, hạn chế nhập khẩu, cấu trúc tài chính tốt sẽ ít chịu ảnh hưởng khi lãi suất cao.

Ông Long dự báo lãi suất cho vay sẽ chưa thể hạ thấp, trừ khi có các sự kiện đột biến. Mới đây, trước Hội nghị tín dụng bất động sản diễn ra ngày 8/2, Tổng Giám đốc các ngân hàng thương mại đã họp và thống nhất giảm lãi suất huy động nhằm giảm lãi suất cho vay nói chung và giảm lãi suất cho vay bất động sản nói riêng.

“Ngành bất động sản là một trong những ngành trọng yếu trên thị trường chứng khoán. Ngành này khó khiến nhiều ngành khó theo, không có tiền đổ vào thị trường chứng khoán” - ông Long nói. 

Nhận định của ông Phan Lê Thành Long được chia sẻ tại chương trình Đi theo dòng tiền: Thanh khoản sụt giảm - Nhà đầu tư đang chờ đợi điều gì?. Bạn đọc có thể xem toàn bộ chương trình tại đây.