Ngành cá tra bước vào chu kỳ tăng trong năm 2022

Đó là nhận được được Công ty CP Chứng khoán BIDV (BSC) đưa ra trong báo cáo Ngành cá tra năm 2022. 

BSC đưa ra quan điểm khả quan đối với triển vọng ngành thủy sản nhờ các yếu tố: Nhu cầu tăng trưởng mạnh sau thời gian dài bị dồn nén bởi Covid – 19; Nguồn cung cá tra từ người dân cần có thời gian để mở rộng; Nhu cầu tăng trưởng mạnh sau thời gian dài bị dồn nén bởi Covid – 19: thị trường Mỹ đang tăng mạnh, trong khi đó thị trường Trung Quốc sẽ là nhân tố quyết định đà tăng trưởng của ngành cá tra trong nửa cuối năm 2022.

Tại thị trường Mỹ, khi số ca nhiễm duy trì ở mức nền thấp và tỷ lệ tiêm phòng cao, cuộc sống của người dân đã quen với việc sống chung với Covid – 19. Nhu cầu tiêu thụ thủy sản tăng trở lại trong khi mức tồn kho cá tra đã ở mức rất thấp sau 2 năm dịch bệnh đã khiến cho các nhà nhập khẩu Mỹ tăng cường việc nhập khẩu cá tra – đây cũng chính là nhân tố chính cho đà tăng mạnh của ngành cá tra từ quý 4/2021 đến thời điểm hiện tại:

Trong quý 1/2022, xuất khẩu cá tra sang Mỹ ước tính đạt 153.3 triệu USD, tăng 110% cùng kỳ năm trước. Sản lượng xuất khẩu đạt 33.4 nghìn tấn, tăng 28% cùng kỳ năm trước. Giá bán trung bình đạt 4,580 USD/tấn, tăng 82% cùng kỳ năm trước.

Mặc dù từ đầu năm 2022, sản lượng tồn kho cá da trơn thành phẩm tại Mỹ có tăng trở lại, tăng 5% cùng kỳ năm trước nhưng vẫn thấp hơn 8% so với mức đầu năm 2020 (tại thời điểm trước khi dịch bùng phát). Đồng thời, diện tích nuôi trồng cá da trơn tại Mỹ vẫn đang giảm trong ba năm liên tiếp, ảnh hưởng đến nguồn cung cấp cá da trơn nội địa tại Mỹ.

Tại thị trường Trung Quốc, việc chính phủ theo đuổi chính sách Zero – Covid vẫn sẽ là nhân tố rủi ro ảnh hưởng đến việc xuất khẩu cá tra vào thị trường này: phong tỏa thành phố làm giảm chi tiêu thủy sản tại các nhà hàng, thắt chặt khâu kiểm tra hàng hóa nhập khẩu tại cảng,…

Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ dần tiến tới việc mở cửa trở lại, và khi đó, với một thị trường có mức tiêu thụ cá tra ngang ngửa Mỹ và nhu cầu bị dồn nén trong hai năm dịch, sẽ là nhân tố quyết định đà tăng trưởng của ngành cá tra trong nửa cuối năm 2022.

Trong quý 1 năm 2022, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc ước tính đạt 164.7 triệu USD, tăng 161% so với cùng kỳ năm trước. Sản lượng xuất khẩu đạt 64.96 nghìn tấn, tăng 87% so với cùng kỳ năm trước. Giá bán trung bình đạt 2,530 USD/tấn, tăng 74% so với cùng kỳ năm trước.

Đáng chú ý, kể từ giữa tháng 3/2022, Trung Quốc đã tiến hành phong tỏa các thành phố để ngăn chặn việc bùng phát dịch Covid – 19, đồng thời, tăng cường kiểm tra các lô hàng hóa xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc trong 2 tuần sau khi Trung Quốc công bố việc phong tỏa thành phố chưa có dấu hiệu sụt giảm như dự đoán trước và điều đó cho thấy nhu cầu nhập khẩu vẫn cao tại thị trường này.

Mức tồn kho thấp sẽ tạo áp lực làm tăng giá bán trong khi nhu cầu xuất khẩu duy trì đà tăng trưởng. Tồn kho của cá tra tuy đã có cải thiện so với mức đáy tồn kho của tháng 9/2021 nhưng vẫn đang ở mức thấp nhất trong 2 năm trở lại đây, đạt mức 138.000 tấn cá nguyên liệu ( gần 110.000 tấn cá thành phẩm), tương đương với 1 tháng sản lượng xuất khẩu.

Mức tồn kho thấp kỳ vọng tiếp tục giữ đà tăng cho giá bán khi nhu cầu tiêu thụ vẫn rất khả quan trong khi nguồn cung chưa thể điều chỉnh kịp thời.

Giá cá nguyên liệu và giá cá giống trong quý 1 năm 2022 tăng mạnh: giá cá giống tháng 3 quanh mức 47.000 VND/kg, tăng tới 67% so với cùng kỳ năm trước, giá cá nguyên liệu tháng 3 đạt mức 32.000 VND/kg, tăng 52% so với cùng kỳ năm trước.

Giá cá đầu vào đang phản ánh lại nhu cầu thu mua từ nhà máy khả quan (khi đơn hàng xuất khẩu tốt) trong khi nguồn cung chưa khôi phục kịp sau thời gian dài bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.

Tuy nhiên, việc giá cá nguyên liệu ở mức cao (giá thành người dân sản xuất quanh mức 27.000 VND/kg) sẽ thúc đẩy việc người dân tăng thả cá làm tăng nguồn cung và nguồn cung cá tra sẽ tăng mạnh từ cuối quý 2/2022.