Trong khi ngân hàng trở thành động lực tăng trưởng, nhóm bất động sản – năng lượng tái tạo vẫn vật lộn với áp lực đáo hạn và chi phí vốn cao.
Phát hành mới tăng mạnh, ngân hàng dẫn dắt thị trường
Theo VIS Rating, trong tháng 9, qua các đợt phát hành mới, có 25 tổ chức phát hành đã huy động tổng cộng 50.000 tỷ đồng .
Ngành ngân hàng tiếp tục là lực đẩy chính, chiếm 70% tổng giá trị phát hành, với những đợt phát hành lớn của ACB (3.000 tỷ đồng), MB (6.000 tỷ đồng) và VPBank (2.800 tỷ đồng đồng). Ngành bất động sản xếp thứ hai, chiếm 26% tổng giá trị, cho thấy các doanh nghiệp vẫn tìm cách tiếp cận vốn dài hạn dù môi trường tín dụng còn thách thức.
Về kỳ hạn, nhóm trái phiếu trung - dài hạn (3 - 5 năm) chiếm hơn 50%, trong khi trái phiếu ngắn hạn (1- 3 năm) tăng lên 32%, phản ánh xu hướng phòng thủ của nhà đầu tư trước rủi ro lãi suất.
Đáng chú ý, tháng 9 chỉ có một đợt chào bán ra công chúng từ Công ty CP Thành Thành Công - Biên Hòa (SBT) với 500 tỷ đồng, kỳ hạn 1 năm, lãi suất cố định 9,5%/năm.
Phân hóa rủi ro lãi suất ngày càng rõ nét
Mặt bằng lãi suất trái phiếu tháng 9 thể hiện sự phân tầng rõ giữa nhóm doanh nghiệp có tín nhiệm cao và nhóm rủi ro cao hơn.
Nhóm phát hành có lãi suất thấp (5,85 - 7,5%) tập trung ở các tổ chức có xếp hạng tín nhiệm tốt, như ACB, OCB (A+ ổn định), Techcombank, MBS (A+ ổn định), TVS - phần lớn là trái phiếu không tài sản đảm bảo.
Trong khi đó, các doanh nghiệp bất động sản như CTCP Phát triển Khu Công Nghiệp & Đô thị Thủ Thừa và Vingroup phát hành trái phiếu có tài sản đảm bảo với lãi suất cao hơn đáng kể, lần lượt là 9% và 11%, phản ánh nhận định của thị trường về rủi ro tín dụng cao hơn, dù đã có tài sản đảm bảo.
Thị trường thứ cấp ổn định, chậm trả vẫn hiện hữu
Giá trị giao dịch bình quân trên thị trường thứ cấp tháng 9 đạt 5.000 tỷ đồng/ngày, tương đương mức bình quân 9 tháng.
Ngân hàng HDBank (HDB) tiếp tục dẫn đầu về thanh khoản, với 112.000 tỷ đồng giá trị giao dịch từ đầu năm, bình quân 600 tỷ đồng/ngày.
Trong tháng 9, HDB, Vietjet và ACB là ba tổ chức có khối lượng giao dịch lớn nhất, lần lượt 14.100 tỷ đồng, 11.700 tỷ đồng và 5.700 tỷ đồng.
Thị trường tháng 9 ghi nhận 4 trường hợp chậm trả mới, tổng giá trị 1.700 tỷ đồng, gồm: Big Gain (chậm lãi 900 tỷ đồng); TDG Global (chậm lãi 100 tỷ đồng); Trung Nam Renewable Energy (chậm gốc 500 tỷ đồng, đồng thời gia hạn mã TRECH2224002 đến 15/10/2025 – lần thứ ba trì hoãn); Ozen Health and Beauty (chậm gốc 200 tỷ đồng).
Về tái cơ cấu, Hưng Thịnh Land là doanh nghiệp nổi bật với 141,8 tỷ đồng trái phiếu được xử lý thông qua hoán đổi tài sản, tuy nhiên tỷ lệ thu hồi chỉ đạt 5,8 - 20%, thấp hơn đáng kể so với mức bình quân 38% toàn thị trường.
Tính chung 9 tháng, có 26 trường hợp chậm trả, tương đương 1% tổng giá trị phát hành, trong đó 11 trường hợp chưa thanh toán gốc. Đến cuối tháng 9, các tổ chức phát hành đã xử lý được 105.000 tỷ đồng trong tổng 276.000 tỷ đồng bị chậm trả.
Như vậy, tháng 9 cho thấy sự phục hồi bền vững của kênh huy động trái phiếu, đặc biệt từ nhóm ngân hàng – vốn có sức khỏe tài chính và xếp hạng tín nhiệm cao.
Tuy nhiên, sự phân hóa rủi ro tín dụng ngày càng rõ nét: nhóm doanh nghiệp có nền tảng tốt dễ huy động vốn với chi phí thấp, trong khi nhóm bất động sản và năng lượng tái tạo vẫn đối mặt với chi phí vay cao và áp lực đáo hạn.
Nếu xu hướng này tiếp diễn, thị trường TPDN quý IV/2025 được kỳ vọng sẽ ổn định hơn về thanh khoản, song rủi ro tín dụng phân tầng sẽ tiếp tục là yếu tố nhà đầu tư cần đặc biệt lưu ý.
