Tín dụng tăng thấp nhưng chưa thể bỏ “room” tín dụng cho các ngân hàng

Sáng nay (06/11), tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội tiến hành hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn.

Chưa thể bỏ “room” tín dụng cho các ngân hàng

Liên quan tới lĩnh vực ngân hàng, Đại biểu Trần Thị Vân (đoàn ĐBQH Bắc Ninh) chất vấn Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng về tăng trưởng tín dụng và câu chuyện "room" tín dụng cho các ngân hàng hồi đầu năm có nên bỏ?

Trả lời chất vấn của Quốc hội, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết lý do tăng trưởng tín dụng thấp phía NHNN đã có báo cáo: chủ yếu do cầu về tín dụng, doanh nghiệp có đơn hàng giảm sút, người dân tiêu dùng giảm do tác động từ Covid-19. Nhiều giải pháp đã được đưa ra, bên cạnh đó là rà soát thủ tục cho vay vốn, hỗ trợ cho người dân. Có một số kiến nghị bộ ngành liên quan để cải thiện điều kiện tín dụng với doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Liên quan tới "room" tín dụng, Thống đốc NNN cho biết khi nghị quyết Quốc hội có yêu cầu nghiên cứu thì phía NHNN đã tổ chức tọa đàm với chuyên gia, đại biểu quan tâm. “Tuy nhiên, trong điều kiện hiện tại chưa bỏ được chỉ tiêu này. Nếu bỏ thì tăng trưởng tín dụng sẽ cao. Khi các phân khúc khác như trái phiếu doanh nghiệp đáp ứng được thì khả năng bỏ "room" tín dụng sẽ khả thi hơn”, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.

Nhiều vướng mắc trong việc giải ngân gói 120.000 tỷ đồng

Cũng tại buổi chất vấn, Đại biểu Trần Thị Thanh Hương (đoàn ĐBQH An Giang) gửi 2 câu hỏi tới Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.

Thứ nhất, việc phát triển nhà ở xã hội là một chủ trương rất nhân văn của Đảng và Nhà nước ta và gói hỗ trợ tín dụng 120.000 tỷ đồng là một minh chứng cho điều đó. Hiện tại, cử tri và nhân dân rất phấn khởi và kỳ vọng.

Nhu cầu rất lớn nhưng việc giải ngân còn rất thấp, chỉ khoảng 100 tỷ đồng. Về phía góc độ ngân hàng và Thống đốc, đâu là khó khăn, vướng mắc và Thống đốc đã đề xuất giải pháp gì để thúc đẩy nhanh tiến độ giải ngân gói hỗ trợ tín dụng này trong thời gian tới?

Thứ hai, thanh toán tiền mặt là xu hướng tất yếu trong tiến trình phát triển kinh tế số. Tuy nhiên trước mắt còn nhiều thách thức, theo Thống đốc cần phải làm gì để đẩy nhanh hơn nữa việc thanh toán không dùng tiền mặt trong thời gian tới?

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết: Thứ nhất, về chương trình gói tín dụng cho vay 120.000 tỷ đồng cho vay đối với người có thu nhập thấp và công nhân.

Có thể nói, đây là công trình hưởng ứng của ngành ngân hàng và cũng được giao tại nghị quyết của Chính phủ để tiến tới mục tiêu có 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội trong 10 năm tới. Gói tín dụng này là gói sử dụng nguồn tiền huy động từ các tổ chức tín dụng từ người dân, lãi suất ưu đãi từ nguồn tài chính của các ngân hàng tham gia.

Sau khi có nghị quyết của Chính phủ, NHNN đã ban hành hướng dẫn cho các tổ chức tín dụng thực hiện, đồng thời có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố quan tâm, xây dựng các dự án thuộc diện cho vay theo chương trình này.

Về phía các tổ chức tín dụng, chúng tôi cũng chỉ đạo các ngân hàng ban hành quy trình nội bộ để triển khai gói này.

Về kết quả, hiện nay có 18/63 UBND tỉnh đã gửi văn bản công bố danh mục dự án tham gia chương trình và công bố trên cổng thông tin điện tử là 53 dự án với tổng nhu cầu vay là 27.000 tỷ đồng. Đến nay các ngân hàng đã giải ngân được gần 105 tỷ đồng cho 3 dự án ở 3 tỉnh thành. Việc giải ngân gói tín dụng này vẫn còn hạn chế, chúng tôi cũng đánh giá có nhiều nguyên nhân:

Thứ nhất, nguồn cung về nhà thuộc chương trình này cũng còn hạn chế. Đặc biệt, nhu cầu về nhà ở rất lớn, nhưng nhu cầu của người dân quyết định đi vay lại một câu chuyện cân nhắc kỹ lưỡng.

Thứ hai, điều kiện được hưởng chính sách Nhà nước còn có ý kiến phản ánh là chưa phù hợp với thực tế như việc: Đối tượng thuộc diện thu nhập thuế thu nhập cá nhân; quy định chưa có nhà ở…

Thứ ba, việc thực hiện chương trình này dài trong 10 năm, việc cho vay bất động sản thường kéo dài, cho nên việc giải ngân theo thời gian và còn thấp.

Từ những hạn chế nêu trên, NHNN cũng có kiến nghị gửi UBND các tỉnh, thành phố quan tâm sớm công bố các dự án nhà ở vào chương trình này, để ngân hàng tích cực triển khai. Chúng tôi sẽ tập trung để tăng cường công tác thông tin tuyên truyền để người dân nắm rõ chương trình này.

Về thanh toán không dùng tiền mặt, thời gian qua Ngân hàng Nhà nước thực hiện nhiều giải pháp như rà soát hành lang pháp lý, tạo thuận lợi cho việc thanh toán không dùng tiền mặt. Đến nay nhiều hoạt động được thực hiện qua các kênh số, ứng dụng công nghệ, bảo đảm an toàn hoạt động thanh toán.

Các chỉ số thanh toán không dùng tiền mặt trong 9 tháng qua tăng trưởng cao như tỉ lệ giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tăng 49% về số lượng, giao dịch qua internet tăng 60,3%, qua kênh điện thoại di động tăng 60,8%, qua QR code tăng 105%...

Giao dịch qua ATM giảm cho thấy xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt tăng. Tháng 9/2023 thanh toán tiền mặt trên tổng thanh toán giảm 9,17% so với mức 11,73% so với 2020 cho thấy kết quả đnág kể.

Về khó khăn thúc đẩy thanh toán tiền mặt như: do thói quen, tâm lý sử dụng tiền mặt, tâm lý e ngại khi tiếp cận công nghệ mới trong thanh toán, xu hướng tội phạm công nghệ cao khiến người dân e ngại.

Thời gian tới Ngân hàng Nhà nước tiếp tục rà soát các văn bản và phối hợp các cơ quan để hoàn thiện hành lang pháp lý và có các biện pháp phòng ngừa để bảo mật thông tin, bảo đảm an ninh, an toàn cho khách hàng, tăng cường thông tin truyền thông.