Nợ xấu của hầu hết các ngân hàng vẫn đang ở vùng an toàn

Theo báo cáo tài chính quý I/2023 tại nhiều ngân hàng, nợ xấu tăng mạnh so với cùng kỳ. Cụ thể: nợ xấu Vietcombank tính đến thời điểm ngày 31/3/2023 cũng tăng mạnh hơn 27% so với hồi cối năm 2022, lên 9.942 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay tăng từ 0,68% hồi đầu năm lên 0,85%.

Ông Phạm Quang Dũng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Vietcombank cho biết tuy diễn biến chất lượng tín dụng trong quý I có suy giảm, nợ xấu tăng nhẹ so với năm ngoái nhưng đều nằm trong dự báo của hệ thống ngân hàng và đã được nhận diện từ trước.

Tại Eximbank, tổng nợ xấu tính tới cuối quý I/2023 tăng 30% so với đầu năm, tỷ lệ nợ xấu tăng từ mức 1,8% cuối năm ngoái lên mức 2,3% cuối tháng 3/2023. Tăng trưởng lợi nhuận tại Eximbank chủ yếu nhờ dự phòng rủi ro giảm tới 42%..

Ngân hàng VietinBank chấp nhận mức tăng trưởng lợi nhuận rất thấp trong quý I/2023 (tăng trưởng 3%), dồn lực để trích lập dự phòng rủi ro. Trong quý I/2023, dự phòng rủi ro của VietinBank tăng tới 52%, dù nợ xấu chỉ tăng chưa tới 8%.

Ngoài ra, tại MB số dư nợ xấu tăng 68% so với năm 2022 lên tới 8.452 tỷ đồng, theo đó, tỷ lệ nợ xấu tăng lên gần 1,76% so với mức chỉ hơn 1% của cuối năm trước.

Trong bối cảnh nợ xấu tăng mạnh, NHNN đã ban hành Thông tư 02 quy định về việc TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn không có khả năng trả nợ TCTD.

Đánh giá tác động của quy định mới, Bộ phận phân tích của Công ty Chứng khoán VNDirect cho rằng, Thông tư 02 sẽ phần nào tháo gỡ những vấn đề về thanh khoản của các doanh nghiệp, cứu lấy các doanh nghiệp có nền tảng cơ bản tốt (đặc biệt là doanh nghiệp bất động sản hiện nay), từ đó Thông tư cũng tác động tích cực lên một số ngân hàng.

Đánh giá về Thông tư 02, bà Trần Thị Thu Thảo, chuyên gia phân tích VNDirect nhận định, Thông tư sẽ có tác động tích cực lên tâm lý của nhà đầu tư đối với các ngân hàng có tỷ trọng cho vay bất động sản/vay tiêu dùng cao trong danh mục tín dụng như Techcombank, MB, VPBank, HDBank. Nguyên nhân là bởi các ngân hàng này đang đối diện với rủi ro trích lập dự phòng cao hơn so với các ngân hàng có mô hình kinh doanh "an toàn" (ít cho vay bất động sản, không bao gồm trái phiếu doanh nghiệp) trong thời điểm này.

Thông tin mới nhất từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết: tổng nợ xấu nội bảng, nợ bán cho VAMC chưa xử lý và nợ tiềm ẩn thành nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) đến cuối tháng 2/2023 ước chiếm tỷ lệ 5% so với tổng dư nợ.

Theo báo cáo của các TCTD, tỷ lệ nợ xấu nội bảng được kiểm soát ở mức dưới 3%. Tuy nhiên, qua rà soát, đánh giá, NHNN nhận thấy có một số khoản chưa phải là nợ xấu theo quy định của pháp luật hiện hành nhưng có nguy cơ chuyển nợ xấu (như các khoản nợ được cơ cấu lại và giữ nguyên nhóm nợ, đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp với mục đích cơ cấu lại nợ, các khoản phải thu khó đòi, lãi dự thu phải thoái...). Vì thế, cần ghi nhận những khoản này để có giải pháp quản lý, xử lý nhằm ngăn ngừa nguy cơ chuyển nợ xấu trong tương lai.

Một số chuyên gia cho rằng, nợ xấu của hầu hết các ngân hàng vẫn đang ở vùng an toàn nhưng tình trạng "đóng băng" của thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp đang khiến cho nỗi lo nợ xấu ngành ngân hàng có dấu hiệu gia tăng.