Công ty dầu mỏ khổng lồ TotalEnergies của Pháp mới đây đã báo cáo lợi nhuận cả năm 2022 đạt 36,2 tỉ USD, tăng gấp đôi so với năm trước đó, do giá nhiên liệu hóa thạch tăng vọt sau cuộc xung đột Nga - Ukraine diễn ra.
Dựa trên những dữ liệu được công bố, có thể thấy TotalEnergies cùng với các "ông lớn" khác là Exxon Mobil, Chevron, BP và Shell đều ghi nhận mức tăng mạnh về lợi nhuận hàng năm. Trong đó, khoản lãi 56 tỉ USD của Exxon Mobil cao nhất trong lịch sử ngành dầu mỏ phương Tây.
Nhìn chung, năm công ty Big Oil đã báo cáo lợi nhuận kết hợp là 196,3 tỷ USD trong năm 2022, cao hơn GDP của nhiều nước. Đồng thời, những gã khổng lồ năng lượng đã sử dụng khoản thu nhập của mình để thưởng cho các cổ đông bằng cổ tức cao hơn và các hình thức thưởng khác.
Chia sẻ trong bài phát biểu Thông điệp liên bang ngày 7/2, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết, Big oil vừa báo lãi kỹ lục. Tuy nhiên, các tập đoàn dầu mỏ lớn chỉ dùng một phần nhỏ trong khoản lời khổng lồ để đẩy mạnh sản xuất trong nước, từ đó hạ nhiệt giá nhiên liệu. Do đó, Tổng thống Mỹ đã đề xuất tăng thuế 300% đối với việc mua lại cổ phiếu nhằm thúc đẩy đầu tư dài hạn.
Trong khi đó, bà Agnès Callamard – Tổng thư ký nhóm hoạt động vì nhân quyền Amnesty International cho rằng lợi nhuận khổng lồ của các hãng dầu "là bất hợp lý".
"Hàng tỉ USD lợi nhuận do các tập đoàn dầu mỏ này thu về phải được đánh thuế tương xứng để các chính phủ có thể giải quyết hiệu quả vấn đề chi phí sinh hoạt ngày càng tăng cho hầu hết các nhóm dân cư dễ bị tổn thương và bảo vệ quyền con người tốt hơn trước nhiều cuộc khủng hoảng toàn cầu", bà nói.
Các giám đốc điều hành của Big Oil đã tìm cách bảo vệ lợi nhuận ngày càng tăng của họ trước hàng loạt chỉ trích từ các nhà vận động, điển hình là nhấn mạnh tầm quan trọng của an ninh năng lượng trong quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và cho rằng thuế cao hơn có thể cản trở đầu tư.
CEO Shell Wael Sawan tuần trước cho biết, "Thuế là vấn đề để chính phủ quyết định. Việc của chúng tôi là cung cấp các góc nhìn khác nhau. Hiện tại, chúng tôi cần đầu tư hàng tỷ USD để hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng". Ông Sawan cũng cho rằng thuế lợi nhuận bất thường hoặc trần giá sẽ làm giảm niềm tin đầu tư và ông lo lắng trước những động thái như vậy. Trước đó, CEO Saudi Aramco Hadley Gamble cũng cảnh báo mối nguy hiểm nếu gây sức ép lên các hãng dầu thông qua tăng thuế.
Cựu Giám đốc điều hành của BP, John Browne cho rằng việc các chính phủ đánh thuế lợi nhuận khủng của Big Oil là đúng - với điều kiện là các loại thuế được thiết kế chính xác. Vấn đề thuế thu được là một hành động cân bằng cho các nhà hoạch định chính sách. “Điều quan trọng về thuế lợi nhuận bất ngờ là nếu bạn áp dụng chúng, bạn phải gỡ bỏ chúng", ông nhấn mạnh.
Giám đốc điều hành BP, ông Bernard Looney đã tìm cách bảo vệ công ty khỏi những lời chỉ trích sau khi báo cáo lợi nhuận kỷ lục 27,7 tỷ USD năm 2022 và nói rằng tập đoàn năng lượng lớn của Anh đang "dựa vào" chiến lược cung cấp năng lượng cần thiết cho thế giới.
BP là một trong những gã khổng lồ năng lượng đầu tiên công bố tham vọng cắt giảm lượng khí thải xuống mức 0% vào năm 2050, đã cam kết lượng khí thải sẽ thấp hơn từ 35% - 40% vào cuối thập kỷ này. Tuy nhiên, họ cho biết trong hôm thứ 3 rằng họ hiện đang nhắm mục tiêu cắt giảm 20%-30% và họ cần tiếp tục đầu tư vào dầu khí để đáp ứng nhu cầu.
Tham khảo: CNBC