Vụ 4 triệu máy Oppo và Realme tự cài app vay tiền Trung Quốc: Người dùng Việt Nam phải làm điều này ngay

Trong "cơn lốc" kỹ thuật số, Oppo và Realme đã trở thành tâm điểm chú ý ở Thái Lan, không phải vì thiết kế điện thoại thông minh bóng bẩy hay các tính năng đột phá, mà là do cài đặt sẵn một vị khách không mấy được chào đón trên thiết bị của họ. Cụ thể là Fineasy, một ứng dụng của bên thứ ba chuyên về dịch vụ cho vay.

Bê bối của Oppo và Realme tại Thái Lan

Một nhóm khoảng 40 người dùng cùng với đại diện của Hội đồng Người tiêu dùng Thái Lan (TCC) đã nộp đơn khiếu nại lên cơ quan chức năng vào ngày 18/1, tố cáo ứng dụng cho vay Happiness Loan hay Fineasy được cài đặt sẵn trên điện thoại Oppo và Realme của họ.

Patarakorn Teepboonrat, phó Giám đốc phụ trách bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của TCC, cho biết những người khiếu nại nằm trong số 192 nạn nhân đã nộp đơn khiếu nại lên hội đồng về hành vi vi phạm dữ liệu cá nhân và cho vay bất hợp pháp.

Không chỉ cài đặt khi chưa được sự đồng ý của chủ sở hữu thiết bị, Fineasy còn không thể xóa. Thậm chí còn đáng lo ngại hơn, ứng dụng này có khả năng đọc trộm dữ liệu cá nhân, truy cập vào danh sách liên lạc và số điện thoại một cách ngẫu nhiên, khiến những người sở hữu điện thoại không hề hay biết.

Những cài đặt trái phép như vậy là dấu hiệu vi phạm quyền của người dùng và khiến mọi người lo ngại về việc bị lộ dữ liệu cá nhân. 

Trang Bangkok Post đưa tin, Bộ Kinh tế và Xã hội Kỹ thuật số Thái Lan cho biết các ứng dụng cho vay đã được cài đặt sẵn trên khoảng 4 triệu điện thoại Oppo và Realme. Thông qua các ứng dụng cho vay được cài đặt sẵn, người dùng điện thoại đã vay được tổng cộng khoảng 15 triệu baht. Các "con nợ" đã trả góp vào tài khoản của các pháp nhân đăng ký tại Thái Lan có liên quan đến mạng lưới nước ngoài.

Pornwut Pipatanadetsak, giám đốc chính sách và đổi mới của TCC, cho biết việc cài đặt trước các ứng dụng cho vay vi phạm quyền của người tiêu dùng vì nó tiêu tốn dung lượng điện thoại mà không có sự đồng ý của người dùng điện thoại và người dùng không thể gỡ cài đặt các ứng dụng như vậy, vì chúng có quyền truy cập vào dữ liệu cá nhân của họ.

Bộ Kinh tế và Xã hội Kỹ thuật số, Văn phòng Ủy ban Bảo vệ Dữ liệu Cá nhân, cùng với các cơ quan chủ chốt của Thái Lan đã vào cuộc và bảo vệ người tiêu dùng. Ngay lập tức, các nhà sản xuất điện thoại thông minh Trung Quốc OPPO và RealMe đã thừa nhận với Ủy ban Phát thanh và Viễn thông Quốc gia Thái Lan (NBTC) rằng các ứng dụng vay đã được cài đặt sẵn trên thiết bị của họ mà không được Ngân hàng Thái Lan (BOT) chấp thuận. 

Trairat Viriyasirikul , phó tổng thư ký NBTC, đã tổ chức một cuộc họp với đại diện của OPPO và RealMe, cùng với các quan chức từ Ủy ban Bảo vệ Dữ liệu Cá nhân và Cơ quan An ninh mạng Quốc gia Thái Lan để giải quyết vấn đề này.

Các thương hiệu xác nhận rằng các ứng dụng, bao gồm Fineasy, đã được cài đặt sẵn để tạo điều kiện cho các giao dịch tài chính. Họ đã cam kết sẽ điều tra thêm về vụ việc và đảm bảo các mẫu điện thoại trong tương lai sẽ không bao gồm các ứng dụng như vậy. Cả hai thương hiệu cũng đã hứa sẽ ngay lập tức rút các thiết bị có ứng dụng này khỏi thị trường.

Ở một diễn biến khác, hashtag #OPPOFighting đã trở thành xu hướng trên mạng xã hội Thái Lan khi các nhân viên lên tiếng bảo vệ thương hiệu. Điều này đã gây ra phản ứng dữ dội từ người dùng. 

Vậy Fineasy là gì?

Các cuộc điều tra cho thấy Fineasy thuộc sở hữu của một công ty Trung Quốc, Wealth Hope Pte, được đăng ký tại Singapore và có liên kết với Shenzen Yufei Technology Corp, nổi tiếng với tính thiếu minh bạch. 

Tiến sĩ Warin Kara, Tổng giám đốc điều hành Bộ phận Chiến lược doanh nghiệp, Công ty TNHH CloudSec Asia cho biết đây là một loại ứng dụng "Bloatware". Bloatware được định nghĩa là các ứng dụng hoặc phần mềm được cài đặt sẵn trên thiết bị mà không có sự cho phép của chủ sở hữu. Phần lớn các ứng dụng này hữu ích, nhưng chúng cũng có thể chiếm dung lượng hoặc làm chậm thiết bị của bạn. 

Trên thực tế, Bloatware có mặt trong hầu hết mọi hệ điều hành. Nó có thể được đánh giá theo hành vi của người dùng, chẳng hạn như ứng dụng Watch, ứng dụng Weather hoặc ứng dụng Stock price. Nếu người dùng không sử dụng, nó có thể được phân loại là Bloatware.

Người dùng Oppo và Realme ở Việt Nam có cần lo lắng?

Thực tế là, ứng dụng Fineasy cũng được cài đặt sẵn trên các điện thoại của Oppo và Realme được phân phối tại thị trường Việt Nam. Sau khi nhận được thông tin về ứng dụng Fineasy, nhiều người dùng Oppo tại Việt Nam đã kiểm tra thiết bị của mình. Kết quả là thực sự có app này được cài đặt sẵn trong máy. Tương tự thị trường Thái Lan, các chủ sở hữu máy Oppo không thể gỡ app này ra khỏi máy. 

Trong các bài viết được chia sẻ trên hội nhóm Facebook, nhiều người dùng điện thoại Oppo và Realme, bày tỏ quan ngại về sự xuất hiện của app vay tiền này cũng như việc hãng tự ý cài đặt ứng dụng lên máy mà không cho phép xóa. 

- “Mình dùng Oppo Reno 6 5G. Đây là app mà máy tự động cài và không cho phép gỡ cài đặt, mình phải vào cài đặt app để buộc dừng”, một bình luận cho biết.

- App tên Fineasy, máy chính hãng tại Việt Nam update lên ColorOS 13 tự cài luôn và ngoài ra những dòng máy cũ như A83, F5,... ra mắt rất lâu rồi nhưng OPPO tung ra bản cập nhật để nhét thêm cái Store quảng cáo độc hại liên tục.

- Máy cũng đang có app Fineasy mà không gỡ được, không biết có đang bị vay cái gì không nữa.

- Dùng Oppo a56 xác nhận có cái app Fineasy nhé, và rất nhiều app rác, bị gửi thông báo quảng cáo tối ngày…

- Đang định xuống tiền em oppo find x8 pro mà đọc xong thấy rén quá

Trả lời trên truyền thông, đại diện Oppo Việt Nam thừa nhận Fineasy có cài đặt trên các điện thoại bán ra ở Việt Nam.

"Đối với ứng dụng Fineasy, phần mềm hiện được cài đặt sẵn và không thể gỡ bỏ. Ứng dụng này tích hợp các tính năng như nạp tiền điện thoại, thẻ ra vào và các dịch vụ giảm giá thương mại điện tử”, người này chia sẻ.

Oppo cho biết hãng sẽ phát hành các bản cập nhật để cho phép cho người dùng tùy chọn gỡ cài đặt ứng dụng Fineasy và khẳng định các mẫu máy chuẩn bị ra mắt trong tương lai sẽ không được cài ứng dụng này nữa. 

Điều cần làm đối với người dùng Oppo ở Việt Nam lúc này là kiểm tra xem các bản cập nhật mới nhất trên máy mình đã cho phép xóa Fineasy hay chưa. Nếu chưa có, người dùng sẽ phải đợi cho đến hết tháng 2, theo thông báo từ hãng.

Còn đối với người dùng điện thoại Realme tại thị trường Việt Nam, công ty hiện chưa có bất cứ phản hồi chính thức nào.