Tổng cục Thống kê Việt Nam đã công bố báo cáo kinh tế năm 2024, trong đó GDP của Việt Nam đạt 476,3 tỷ USD với tốc độ tăng trưởng hàng năm là 7,09%. Thông số này giúp Việt Nam nằm trong nhóm có tốc độ tăng trưởng GDP cao nhất trên toàn cầu.
Đáng chú ý, nền kinh tế số của Việt Nam chiếm khoảng 18,3% GDP, với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm vượt mức 20%, gấp 3 lần tốc độ tăng trưởng GDP trong nước và dẫn đầu trong khu vực Đông Nam Á.
Ở diễn biến khác, với sự chuyển dịch của chuỗi cung ứng toàn cầu, Việt Nam đã trở thành quốc gia xuất khẩu chủ chốt sang các thị trường như Mỹ và châu Âu. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ năm 2024 đạt 119,6 tỷ USD, tăng 25,6% so với cùng kỳ năm trước. Theo Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các hoạt động thương mại của Việt Nam được dự đoán sẽ tiếp tục dẫn đầu Đông Nam Á trong 5 năm tới nhờ động lực thúc đẩy từ các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA), vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và đầu tư công, đặc biệt ở lĩnh vực thương mại điện tử (TMĐT) và chuyển đổi số.
Sự phát triển này mang đến những cơ hội to lớn cho 5,2 triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) tại Việt Nam, khu vực đóng góp vào 45% tổng GDP của cả nước. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức đi cùng với cơ hội, đặc biệt liên quan đến việc thanh toán, giao dịch xuyên biên giới. Đây theo nhiều bên là “điểm nghẽn” trên đà phát triển của nền kinh tế số Việt Nam.
Trong chia sẻ mới đây, bà Nguyễn Thị Minh Huyền, Phó Cục trưởng Cục TMĐT và Kinh tế số, cho biết với mức doanh thu TMĐT toàn cầu hiện lên tới 7.400 tỷ USD, Việt Nam có nhiều cơ hội bán hàng xuyên biên giới qua kênh TMĐT. Tuy nhiên, đến thời điểm này, nhiều doanh nghiệp (DN) Việt vẫn chưa thể khai thác và tận dụng tối đa, lâu dài phương thức xuất khẩu này. Hiện, Cục đã và đang xây dựng các chính sách tăng cường liên kết ngành, vùng, nội vùng và ngoại vùng nhằm giúp DN tiết giảm chi phí, tăng cường năng lực chuyển đổi số, đặc biệt là khâu logistics và thanh toán trên TMĐT.
Hay Shopee, sàn gần đây không chỉ hỗ trợ người tiêu dùng Việt tiếp cận hàng hoá nước ngoài, mà được biết còn đưa hàng Việt sang các thị trường khu vực như Philippine, Thái Lan… Dù vậy, tỷ trọng này vẫn còn rất ít và theo đại diện, một trong những rào cản chính là khâu thanh toán xuyên biên giới. Đây là bài toán lớn vì liên quan đến tài chính với các ràng buột, quy định khắt khe, cũng như phải có hợp tác với nhiều bên.
Dưới góc độ là là đơn vị cung cấp pháp thanh toán xuyên biên giới cho các SME, Xtransfer cho biết một số thách thức thanh toán SME Việt Nam đối mặt, gồm: thủ quy trình mở tài khoản phức tạp tại các ngân hàng truyền thống, rủi ro cao bị đóng băng nguồn vốn, tổn thất từ chênh lệch tỷ giá hối đoái, thời gian thanh toán kéo dài và chi phí thanh toán quốc tế cao.

Đơn cử, bà Trịnh Thị Minh Kiều, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Xuất nhập khẩu Quang Minh Kiều cho biết DN chủ yếu xuất khẩu sang Mỹ và châu Âu, và việc nhận thanh toán thường mất 3-5 ngày làm việc.
Điều này khiến nhiều DN buộc phải sử dụng các kênh chuyển tiền không chính thức làm lựa chọn thay thế. Ngay cả khi có sẵn các dịch vụ tài chính công, việc quy đổi ngoại tệ cũng vô cùng phức tạp và tốn thời gian, làm tăng nguy cơ tổn thất cho các DN trong khi chờ thanh toán. “Trong trường hợp các công ty tìm đến những đại lý đổi tiền không chính thức, khả năng cao sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro như tài khoản ngân hàng bị đóng băng và rủi ro về an ninh tiền tệ. Với vai trò là nhà cung cấp giải pháp thanh toán thương mại B2B xuyên biên giới 8 năm qua, XTransfer vừa phát triển một giải pháp thanh toán riêng cho các SME Việt Nam, giúp họ nhận thanh toán từ khách hàng nước ngoài một cách hiệu quả”, đại diện Xtrasfer nói.
Vi này cho biết thêm, XTransfer hợp tác với các ngân hàng toàn cầu và các tổ chức tài chính được cấp phép như JPMorgan Chase, Deutsche Bank, Bank of China, OCBC Bank, Visa và các tổ chức khác, từ đó cung cấp cho các doanh nghiệp Việt Nam dịch vụ "Tài khoản đa tiền tệ toàn cầu". Tài khoản này hỗ trợ các đồng tiền như Nhân dân tệ (RMB), Đô-la Mỹ (USD), Bảng Anh (GBP) và Đồng Euro (EUR), cũng như nhiều loại tiền tệ khác trên toàn thế giới.
Hay CTCP Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS), chia sẻ tại hội nghị Tổ chức thành viên 2024 với sự tham gia của lãnh đạo Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) và đại diện hơn 60 tổ chức thành viên cuối năm qua, NAPAS cho biết đã hoàn thành mở rộng kết nối triển khai cung cấp dịch vụ QR giữa Việt Nam và Thái Lan cho 2 tổ chức thành viên và triển khai thí điểm dịch vụ QR giữa Việt Nam và Lào cho 6 tổ chức thành viên.
Theo kế hoạch năm 2025, NAPAS sẽ tiếp tục mở rộng kết nối thanh toán xuyên biên giới bằng mã QR với các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc.