Tổng thống Mỹ Donald Trump bất đồng với Ấn Độ vì New Delhi tiếp tục nhập khẩu dầu từ Nga. Nhưng việc ông Trump áp thuế tổng cộng 50% lên nhiều mặt hàng xuất khẩu của Ấn Độ – dự kiến có hiệu lực vào cuối tháng này – không chỉ liên quan đến địa chính trị.
Nông nghiệp, đặc biệt là sữa, đã và đang là “điểm nghẽn” lớn nhất trong các cuộc đàm phán thương mại song phương. Tháng 8 vừa qua, khi đối thoại thất bại, Thủ tướng Narendra Modi tuyên bố cứng rắn: “Ấn Độ sẽ không bao giờ thỏa hiệp về lợi ích của nông dân, ngành sữa và ngư dân”.
Ngành sữa có ý nghĩa đặc biệt quan trọng tại Ấn Độ. Bò vốn là biểu tượng linh thiêng trong đạo Hindu, đồng thời là minh chứng cho thành công của chính sách xóa đói giảm nghèo.
Trong 3 thập kỷ, Ấn Độ là nhà sản xuất sữa lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 1/4 tổng sản lượng toàn cầu. Tuy nhiên, theo quan điểm của Mỹ, ngành công nghiệp này – vốn được trợ cấp lớn – kém hiệu quả, năng suất thấp, gây ô nhiễm và được bảo hộ bởi hàng rào thuế quan và phi thuế quan dày đặc.
Chính sự đối lập này khiến đàm phán thương mại của Ấn Độ với Mỹ, EU hay Anh đều vướng mắc. Ngành sữa cũng là một trong những lý do khiến New Delhi rút khỏi Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) năm 2019.
“Cách mạng Trắng”
Ấn Độ từng tự hào với “Cách mạng Trắng” khởi động từ năm 1970, khi hàng chục nghìn hợp tác xã nông nghiệp được thành lập, kết hợp công nghệ lai giống và hỗ trợ quốc tế để tăng mạnh sản lượng. Nhờ đó, mức tiêu thụ sữa bình quân đầu người gần như tăng gấp đôi trong 3 thập kỷ.
Tuy nhiên, cấu trúc ngành vẫn giữ nguyên. “Cách mạng Trắng 2.0” mà chính phủ khởi động năm ngoái không tập trung cải tổ mà chỉ nhằm mở rộng, nâng sản lượng thu mua sữa thêm 50% trong vòng 5 năm. Ngành vẫn dựa chủ yếu vào hàng chục triệu hộ chăn nuôi nhỏ, mỗi hộ chỉ có vài con bò.
Ấn Độ có khoảng 200 triệu con bò, trong đó Bộ Nông nghiệp Mỹ ước tính có 62 triệu con là bò sữa. Tuy nhiên, “đàn” bò sữa trung bình chỉ có chưa đến 4 con, và diện tích đất trung bình chỉ một hecta. Trong khi đó, Mỹ chỉ có 24.000 trang trại bò sữa nhưng quy mô đàn trung bình khoảng 390 con.
Mặc dù người Ấn Độ tự hào về đàn bò và những người nông dân chăn nuôi bò sữa của họ, nhưng họ phải thừa nhận rằng cả 2 đều kém hiệu quả một cách đáng buồn, xét theo tiêu chuẩn quốc tế. Một con bò Mỹ trung bình cho sản lượng sữa gấp khoảng 7 lần so với bò Ấn Độ.
Ấn Độ bảo vệ ngành sữa bằng mức thuế nhập khẩu 40% với bơ và phô mai, 60% với sữa bột – gần tương đương mức thuế mà ông Trump đang áp lên hàng xuất khẩu Ấn Độ. Ngoài ra, New Delhi còn duy trì lệnh cấm nhập khẩu các sản phẩm sữa từ bò được nuôi bằng thức ăn có nguồn gốc động vật (được gọi là “sữa không thuần chay”).
Theo giới quan sát, chính phủ Ấn Độ luôn sẵn sàng tận dụng mọi biện pháp để bảo vệ nông dân. Những cuộc biểu tình rầm rộ năm 2021 từng buộc ông Modi phải hủy bỏ 3 đạo luật cải cách nông nghiệp, cho thấy sức mạnh chính trị của khối cử tri nông thôn. Do đó, nỗ lực của ông Trump nhằm buộc New Delhi mở cửa ngành sữa thông qua ngoại giao nhiều khả năng sẽ chịu chung số phận thất bại.
Tham khảo: The Economist
.png "Huyền thoại Warren Buffett tiếp tục gây chú ý: 4 quý liên tiếp mua 1 cổ phiếu tăng 7.200% kể từ khi IPO, ‘xả’ mạnh tay cổ phiếu ngân hàng hàng đầu nước Mỹ")
.png "Trung Quốc đang làm gì pin xe điện toàn thế giới: Chiếm 70% sản lượng, đẩy nguồn cung cao gấp 3 nhu cầu, doanh nghiệp Mỹ, Nhật lao đao")
