Một chỉ báo quan trọng báo hiệu VN-Index đang ở "chân sóng lớn"

Dòng tiền nhập cuộc giúp thị trường có 6 tuần tăng điểm liên tiếp để giữ vững mốc 1.300 điểm. So với mức đáy hồi tháng 11 năm ngoái, VN-Index đã tăng xấp xỉ 100 điểm (tương đương gần 8%) để lên 1.311 điểm – cao nhất kể từ tháng 5/2022. 

Dù hồi phục khá tốt về điểm số, song nhiều nhận định cho rằng định giá thị trường vẫn khá rẻ.

FiinGroup thống kê định giá P/E toàn thị trường hiện ở xấp xỉ 13 lần, thấp hơn mức trung bình dài hạn (~15x) và hướng về vùng đáy giai đoạn từ 2015 đến nay. Điều này có thể phản ánh tâm này có thể hàm ý khả năng thị trường có thể trở nên hấp dẫn hơn nếu có yếu tố hỗ trợ từ vĩ mô hoặc sự cải thiện trong tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp hoặc sự kiện liên quan đến thị trường như câu chuyện nâng hạng.

Thống kê của Chứng khoán VPBankS cũng cho thấy tính đến hết quý 4, tổng lợi nhuận thị trường tăng trưởng 22%, trong khi VN-Index P/E forward chỉ tăng khoảng 10%. Điều này cho thấy thị trường đang được định giá rẻ, hấp dẫn và vẫn có tiềm năng tăng trưởng tốt trong thời gian tới.

Chỉ số E/P nhận diện "sóng" VN-Index

Dưới góc nhìn khác, ông Đào Hồng Dương - Giám đốc phân tích Ngành và Cổ phiếu, Chứng khoán VPBankS cho rằng hầu hết chuyên gia khi phân tích xu hướng về các ngưỡng hỗ trợ thường sử dụng chỉ số P/E, P/B của thị trường. Đây là những chỉ tiêu về định giá so sánh tương quan rất hiệu quả. Khi so sánh P/E, P/B theo lịch sử, ta sẽ thấy những mức chặn trên, chặn dưới, có đỉnh, có đáy… tương tự như đồ thị giá.

Tuy nhiên, P/E có sự hạn chế nhất định, chẳng hạn như sự tham gia của những cổ phiếu vốn hóa lớn có thể làm tăng chỉ số P/E khi mới được niêm yết. Thay đổi về cấu trúc tính toán cũng có thể tác động tới P/E. Bên cạnh đó, chỉ số P/E không tính được hấp dẫn, tương quan của chỉ số chứng khoán với những tài sản đầu tư khác.

Theo chuyên gia VPBankS, có một cách khác để NĐT tham khảo thêm, đó là nghịch đảo lại P/E để tính được lợi suất đầu tư trên vốn bỏ vào (E/P), dựa trên tổng lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp. Khi quy về thu nhập trong một năm, NĐT có thể so sánh với những kênh đầu tư khác như trái phiếu doanh nghiệp, tiền gửi tiết kiệm.

So với lãi suất tiền gửi 12 tháng và E/P thì có thể thấy rằng chênh lệch E/P và tiền gửi sẽ báo hiệu những chu kỳ sóng tăng tương đối lớn. Khi E/P càng cao hoặc khi lãi suất càng hạ thì mức độ hấp dẫn của thị trường càng lớn; mức cao nhất mà VPBankS thống kê trong lịch sử là 2,5 điểm % chênh lệch.

Xu hướng lãi suất tiền gửi hạ sẽ báo hiệu những chu kỳ tăng lớn, ví dụ như năm 2015 đến 2017, tháng 6/2020 đến tháng 3/2022 và tháng 12/2022 đến tháng 9/2023. Khi E/P cao hơn lãi suất tiền gửi thì thị trường biến động cho đến khi chênh lệch chuyển sang âm giữa lợi suất và lãi suất chuyển thành âm.

“Hiện nay, chênh lệch giữa E/P và lãi suất tiền gửi đang là 2 điểm %, báo hiệu lợi suất đầu tư thị trường chứng khoán đang cao hơn rất nhiều so với tiền gửi tiết kiệm. Trong khi đó, tiền gửi tiết kiệm có xu hướng tiếp tục hạ. Hiện tại, có thể kỳ vọng về mặt thống kê rằng thị trường đang ở chân của một con sóng lớn”, ông Dương nhận định.

Còn theo dự báo của ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán VPBankS, trong giai đoạn đầu năm, chỉ số VN-Index có thể tiếp tục đà tăng và có những nhịp bật lên 1.300 điểm, chẳng hạn 1.310 điểm hoặc hơn một chút. Tuy nhiên ngay sau đó VN-Index có thể sẽ điều chỉnh trở lại. Bởi, hiện dù có rất nhiều thông tin tích cực, nhiều nhóm ngành tăng trưởng tốt nhưng thanh khoản vẫn chưa thể đảm bảo giữ vững nhịp tăng mạnh.

Về yếu tố thông tin, nhà đầu tư cần chờ thêm những tin tức về tăng trưởng tín dụng hay kịch bản về nâng hạng. Do đó, giai đoạn tích cực nhất có thể là sau quý 2, từ tháng 7 đến tháng 9, yếu tố nâng hạng sẽ kích hoạt và giúp chỉ số vượt qua ngưỡng 1.300 điểm một cách mạnh mẽ hơn.