Khó hoàn thành mục tiêu giải ngân gói hỗ trợ lãi suất 2%

Gói hỗ trợ lãi suất 2% quy mô tới 40.000 tỷ đồng từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh theo Nghị định số 31/2022/NĐ-CP đã đi qua được 3 tháng, nhưng đến nay con số thực hiện vẫn chưa đạt được như kỳ vọng của Chính phủ.

Gói hỗ trợ giải ngân chậm

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, qua gần 3 tháng thực hiện Nghị định 33, một số Ngân hàng thương mại đã tích cực triển khai chính sách và đã có kết quả bước đầu. Tuy nhiên, vẫn còn một số Ngân hàng thương mại chưa tập trung và quyết liệt triển khai.

Thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, gói hỗ trợ lãi suất 2%/năm đến nay mới giải ngân được 4.300 tỷ và số tiền hỗ trợ lãi suất tính đến cuối tháng 8/2022 khoảng 13,5 tỷ.

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc phổ biến, giải đáp, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định số 31, ông Phạm Toàn Vượng, Phó tổng giám đốc Agribank cho biết, nguyên nhâm chậm giải ngân do đối tượng khách hàng của Agribank đến 96% là khách hàng cá nhân, trong đó nhiều khách hàng đã ký hợp đồng tín dụng trước thời điểm 1/1/2022 không đủ điều kiện để được hỗ trợ.

Bên cạnh đó còn vướng mắc liên quan đến hồ sơ, chứng từ chứng minh mục đích sử dụng vốn vay; Một số hoạt động sản xuất kinh doanh của khách hàng trong thực tế vừa có sự tương đồng nhưng cũng có sự khác biệt với các ngành nghề/lĩnh vực được quy định.

Đồng quan điểm, theo ông Nguyễn Việt Cường, Phó Tổng giám đốc Vietcombank, theo quy định, gói hỗ trợ chỉ hướng đến các đối tượng có khả năng phục hồi. Tuy nhiên, cái khó là các cơ quan bộ ngành vẫn chưa có các hướng dẫn cụ thể.

Bởi chưa có tiêu chí doanh nghiệp như thế nào là có khả năng phục hồi? Cần xác định định nghĩa có khả năng phục hồi theo doanh thu hay lợi nhuận? Tăng trưởng bao lâu được coi là phục hồi?

“Cái này rất khó xác định. Tất nhiên, mỗi ngân hàng sẽ có quy chuẩn khác nhau. Theo đó, tôi cho rằng chúng ta cần phải có hướng dẫn rõ ràng”, ông Cường nói.

Còn đại diện Ngân hàng TPBank cho biết, đơn vị này sẵn sàng giải ngân, tuy nhiên, một số ngân hàng lo ngại các chương trình hỗ trợ từ ngân sách nhà nước trước đó vẫn chưa quyết toán được số tiền đã hỗ trợ lãi suất cho khách hàng.

Không chỉ nhiều doanh nghiệp bị ngân hàng từ chối duyệt đề nghị hỗ trợ lãi suất 2% vì không đủ điều kiện, mà nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện lại từ chối tham gia vì e ngại thủ tục rườm rà và ngại thanh tra, hậu kiểm về sau.

Chẳng hạn, tại TPBank, ông Nguyễn Hưng cho biết, ngân hàng đã tiếp cận gần 500 khách hàng thuộc đối tượng nhận hỗ trợ nhưng tỷ lệ khách hàng đề nghị hỗ trợ rất thấp, chỉ có 30 khách hàng. Trong đó, tới thời điểm hiện tại, ngân hàng mới chỉ hỗ trợ được 3 khách hàng.

“Chỉ có 30/500 khách hàng mà ngân hàng tiếp cận đề nghị được hỗ trợ lãi suất. Số Doanh nghiệp còn lại họ không mặn mà do lo lắng số tiền hỗ trợ lãi suất thì không được bao nhiêu mà đến khi thanh quyết toán, kiểm toán sau này lại sẽ gặp nhiều khó khăn”, đại diện TPBank nói.

Đơn giản hoá thủ tục cho vay

Nhiều ngân hàng e ngại, với các quy định hiện nay còn chưa chi tiết, cộng thêm tâm lý quyết toán khó khăn của khách hàng nên rất khó để các ngân hàng không thể giải ngân gói hỗ trợ hết được.

Để đẩy nhanh gói hỗ trợ lãi suất 2% đạt được như kỳ vọng, lãnh đạo Agribank đề xuất Chính phủ, các bộ ngành, Ngân hàng Nhà nước nên xem xét mở rộng đối tượng hỗ trợ lãi suất, cụ thể là đối với khách hàng là hộ kinh doanh không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

Đồng thời, cơ quan quản lý thống nhất hướng dẫn các nội dung trong triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31, đặc biệt là các nội dung về hóa đơn, chứng từ chứng minh mục đích sử dụng vốn đối với khách hàng khi giải ngân sử dụng bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ.

Phó Tổng giám đốc Vietcombank Nguyễn Việt Cường cũng kiến nghị, Ngân hàng Nhà nước phải phối hợp với các bộ, ngành ban hành tiêu chí cụ thể về khả năng phục hồi và mở rộng phạm vi khách hàng được hỗ trợ, cho phép các hộ kinh doanh không có đăng ký kinh doanh được hỗ trợ lãi suất.

Trước đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ký ban hành Chỉ thị số 03/CT-NHNN về việc triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách nhà nước và Thông tư 03/2022/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước.

Theo đó, Ngân hàng Nhà nước xác định triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2% là nhiệm vụ trọng tâm phải thực hiện khẩn trương để hỗ trợ phục hồi nhanh nền kinh tế.

Thống đốc yêu cầu các đơn vị nghiêm cấm hành vi gây khó khăn, phiền hà, ban hành "giấy phép con".

Chủ động, kịp thời xử lý khó khăn, vướng mắc trong hệ thống và kịp thời phản ánh với Ngân hàng Nhà nước, các Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố về các khó khăn, vướng mắc vượt thẩm quyền; đề xuất, kiến nghị trong quá trình triển khai thực hiện.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác truyền thông về chính sách hỗ trợ lãi suất để khách hàng nắm bắt được thông tin và sớm được tiếp cận chính sách.