Giải ngân vượt kế hoạch cùng kỳ
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, tổng khối lượng giải ngân trong tháng 7 đạt 69.728 tỷ đồng, tăng 7,9% so với lũy kế giải ngân đến hết tháng 6. Đáng chú ý, kết quả giải ngân này không chỉ vượt cùng kỳ năm 2024 về tỷ lệ mà còn về số tuyệt đối, với mức tăng 10,1%, tương đương 161.785,2 tỷ đồng.
Một điểm sáng nổi bật là tỷ lệ giải ngân vốn ngân sách địa phương đạt tới 57,5%, cao hơn 24,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Thành công này phản ánh rõ nỗ lực của các địa phương trong điều hành nhiệm vụ đầu tư công, một phần nhờ những thay đổi tích cực trong cơ chế chính sách về đấu thầu, phân cấp, và phân quyền triệt để. Điều này đã tạo sự chủ động, linh hoạt hơn cho các cấp, ngành, địa phương trong công tác chuẩn bị và điều hành kế hoạch vốn, đảm bảo không bị gián đoạn.
Vốn đầu tư công cũng được bố trí tập trung hơn, khắc phục tình trạng dàn trải, lãng phí, và tăng cường tính công khai, minh bạch.
Vốn ngân sách trung ương đặc biệt được dồn lực vào các dự án quan trọng quốc gia, đường cao tốc, dự án liên vùng và trọng điểm, nhằm tạo động lực và không gian phát triển kinh tế mới.
Những “điểm nghẽn”
Mặc dù có những cải thiện chung, tiến độ giải ngân vẫn còn nhiều vướng mắc tồn tại kéo dài. Theo thống kê của Bộ Tài chính, vẫn còn tới 38 bộ, ngành và 15 địa phương có tỷ lệ giải ngân thấp hơn mức bình quân chung cả nước. Sau khi Chính phủ điều chỉnh giảm kế hoạch vốn ngân sách trung ương của một số đơn vị, vẫn còn 30 bộ, ngành và 11 địa phương nằm dưới ngưỡng giải ngân bình quân.
Các nguyên nhân chính bao gồm: Khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) và thiếu vật liệu xây dựng. Chậm trễ trong phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch.
Ảnh hưởng từ quá trình sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính và chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, khiến nhiều địa phương chưa kịp hoàn thiện thủ tục đầu tư cho các nguồn vốn mới.
Rào cản về thủ tục trong việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, đất rừng. Bên cạnh đó, hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện, cơ sở dữ liệu hạn chế, năng lực cán bộ, sự phối hợp chưa đồng bộ.
Một số dự án phải tạm dừng hoặc rà soát lại quy mô do sắp xếp bộ máy. Dự án ODA gặp vướng mắc do chưa hoàn tất quy trình đầu tư, gia hạn thực hiện, hoặc chậm ký kết, hiệu lực hiệp định vay.
Một số đơn vị vẫn ưu tiên hoàn tất chứng từ giải ngân vốn năm 2024, làm chậm kế hoạch năm 2025. Nhiều địa phương gặp khó khăn trong thu ngân sách, đặc biệt là nguồn thu từ đất, ảnh hưởng đến phân bổ vốn đầu tư công.
Giải pháp để cán đích mục tiêu
Để phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công 60% kế hoạch vào cuối quý III và hoàn thành 100% mục tiêu cả năm 2025 nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt 8% trở lên, Bộ Tài chính đã đề xuất nhiều nhóm giải pháp trọng tâm. Theo đó:
Xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm: Người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương phải trực tiếp xác định vướng mắc và coi chỉ tiêu giải ngân là cơ sở đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ.
Triển khai quyết liệt trong giai đoạn chuyển đổi hành chính: Đảm bảo không để xảy ra tình trạng đứt gãy, gián đoạn trong việc thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công khi sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính.
Siết chặt kỷ luật, kỷ cương và nâng cao chất lượng chuẩn bị đầu tư: Thực hiện nghiêm pháp luật về đầu tư công, tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm vi phạm.
Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin: Bao gồm thẩm định dự án, áp dụng chứng từ điện tử, chữ ký số, đơn giản hóa quy trình kiểm soát chi, và tăng cường hậu kiểm.
Tập trung tháo gỡ khó khăn GPMB và kiểm soát giá vật liệu xây dựng: Cùng với việc sớm hoàn thành phân bổ kế hoạch đầu tư công đợt 2, đợt 3, bao gồm phần vốn bổ sung từ tăng thu ngân sách năm 2024.
Những giải pháp này được kỳ vọng sẽ tạo động lực mạnh mẽ, giúp Việt Nam hoàn thành mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công năm 2025, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.
.jpg "\"Tối hậu thư\" cho dự án điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam")
