Trong báo cáo vĩ mô mới phát hành, Chứng khoán VietinBank (VietinBank Securities - CTS) cho biết, FED sẽ tiếp tục lộ trình tăng lãi suất và áp lực lên tỷ giá trong thời gian tới vẫn không hề nhỏ. Và, tỷ giá tăng mạnh làm giảm tính độc lập của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trong điều hành lãi suất tiền đồng.
Theo CTS, chính sách tiền tệ Việt Nam năm nay chủ yếu xoay quanh điều hành tỷ giá dưới áp lực từ FED thắt chặt tiền tệ, khi lạm phát nhìn chung không cao (Lũy kế 9 tháng đầu năm 2022 chỉ tăng 2,73% so với cùng kỳ năm 2021) và khả năng đạt mục tiêu Quốc Hội đề ra dưới 4%. Ngoài việc phải sử dụng dự trữ ngoại hối để bình ổn tỷ giá, NHNN phải sử dụng công cụ lãi suất, thông qua hút ròng nội tệ thông qua cả kênh tỷ giá và phát hành tín phiếu, nhằm kéo lãi suất VND, cân đối với đà tăng lãi suất USD.
CTS nhận định điều hành tỷ giá vẫn là trọng tâm trong chính sách tiền tệ Việt Nam trong quý IV/2022 và nửa đầu năm 2023. Tỷ giá đã tăng khoảng 9,0% từ mức 22.825 VND/USD tính từ đầu năm và áp lực tăng từ thị trường tài chính quốc tế vẫn còn tương đối lớn.
Trước áp lực về tỷ giá trong thời gian tới, nhóm phân tích cho rằng NHNN tiếp tục sử dụng công cụ lãi suất, dự trữ ngoại hối để điều hành tỷ giá.
Cụ thể, sẵn sàng bán ngoại tệ đáp ứng nhu cầu thị trường, trong đó có thể tiếp tục tăng giá bán khi tỷ giá có xu hướng tăng nóng. Đồng thời, tiếp tục phát hành tín phiếu nhằm điều hành lãi suất VND theo mục tiêu, để duy trì phần chênh lãi suất VND-USD trên thị trường Liên ngân hàng ở trạng thái dương, với phân chênh khoảng 2-3%.
Bên cạnh đó, NHNN có thể tiếp tục bơm thanh khoản trên thị trường mở và các công cụ bơm tiền khác để đáp ứng nhu cầu, đảm bảo an toàn thanh khoản hệ thống ngân hàng. Và không loại trừ khả năng NHNN tiếp tục tăng lãi suất điều hành.
Theo CTS, tăng giá bán ngoại tệ và sử dụng dự trữ ngoại hối tiếp tục là công cụ chính của NHNN trong điều hành tỷ giá. Trong khi thị trường mở tiếp tục là công cụ điều hành lãi suất chủ yếu của NHNN, thông qua phát hành tín phiếu để duy trì mặt bằng lãi suất VND trên thị trường Liên ngân hàng không dưới lãi suất tín phiếu. Qua đó, điều hành lãi suất VND theo mục tiêu với độ chênh so với lãi suất USD trên thị trường Liên ngân hàng ở khoảng 2-3%, qua đó giảm bớt áp lực lên tỷ giá; đồng thời duy trì bơm thanh khoản thông qua nghiệp vụ mua kỳ hạn giấy tờ có giá, đảm bảo thanh khoản cho hệ thống ngân hàng.
Hiện tại, lãi suất VND trên thi trường liên ngân hàng đang duy trì ở mức cao kỷ lục, tình trạng thanh khoản eo hẹp. NHNN hút ròng nội tệ kể từ đầu năm với lượng hút ròng rất lớn, khoảng gần 500 ngàn tỷ đồng. Với thực trạng NHNN hút ròng lượng lớn này, nhiều ngân hàng đã tăng lãi suất huy động tại thị trường 1 (Thị trường cư dân/doanh nghiệp) để bổ sung thanh khoản. Lãi suất thị trường 1 chứng kiến đà tăng mạnh trong thời gian qua.
Để chuẩn bị cho room tín dụng năm sau, nhiều khả năng các ngân hàng thương mại sẽ tiếp tục tăng mạnh lãi suất huy động trên cả thị trường 1 và thị trường 2 để chuẩn bị vốn cho giải ngân tín dụng năm 2023. CTS nhận định NHNN sẽ rất thận trọng nới room tín dụng trong năm 2023, nhằm tránh cuộc đua lãi suất huy động trên thị trường 1 nếu tình hình tỷ giá vẫn còn căng thẳng dưới áp lực từ FED tăng lãi suất.
Tuy nhiên, với kỳ vọng về việc FED ngừng tăng lãi suất và áp lực cho tỷ giá giảm dần đồng thời kỳ vọng Việt Nam với tiềm năng tăng trưởng kinh tế tốt vẫn là điểm đến hấp dẫn, thu hút nhiều dòng vốn ngoại, gia tăng nguồn cung USD từ thị trường quốc tế; và không ngoại trừ khả năng NHNN có thể quay trở lại mua USD trong nửa cuối năm 2023 trên nền tỷ giá ổn định để củng cố lại dự trữ ngoại hối vốn đã giảm mạnh trong năm 2022. NHNN mua vào ngoại tệ và bán ra VND sẽ củng cố thanh khoản tiền đồng trên thị trường, góp phần giảm lãi suất nội tệ và hỗ trợ tăng trưởng trong năm 2023. Thanh khoản thị trường và lãi suất LNH có thể dần ổn định trong nửa cuối năm 2023.
''Không ngoại trừ khả năng NHNN nới room tín dụng trong nửa cuối năm 2023 với kỳ vọng tỷ giá ổn định và lạm phát đạt mục tiêu dưới 4%'', CTS dự báo.