Chiều ngày 3/11, Quốc hội tiến hành chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực xã hội. Đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng, đại biểu Nguyễn Thị Thủy - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn nêu, qua tiếp xúc, cử tri phản ánh rằng, người dân sửa chữa nhà trong ngõ sâu nhưng Thanh tra xây dựng vẫn nắm được. Ngược lại, có những công trình sai phạm lớn, nằm ngay ở mặt đường nhưng lực lượng chức năng lại không phát hiện ra.
"Liệu có tham nhũng, tiêu cực trong trường hợp này? Ngoài trách nhiệm của địa phương, với trách nhiệm quản lý, Bộ trưởng có những giải pháp nào để xử lý nghiêm việc này?”, bà Thủy đặt vấn đề.
Cùng quan tâm về vấn đề này, Đại biểu Trình Lam Sinh - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang cho biết, hiện nay có tình trạng vi phạm như xây dựng không phép, sai phép, xây nhà trên đất nông nghiệp, đất không được phép xây dựng; vài vụ việc được xử lý khá nhanh, tuy nhiên một số vụ lại xử lý khá chậm gây bức xúc trong dư luận.
Bên cạnh đó, việc nâng cấp đường cao hơn nền nhà dân diễn ra ở nhiều nơi, nhất là trong các đô thị, ảnh hưởng đến sinh hoạt, kinh doanh, gây tốn kém trong việc sửa chữa và làm mất mỹ quan đô thị khi xuất hiện những dãy nhà thấp hơn mặt đường, có khi là hơn cả mét. Đại biểu Trình Lam Sinh đề nghị Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết ý kiến về hai vấn đề này và giải pháp khắc phục.
Trả lời về các vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, việc xử lý vi phạm hành chính có quy định tương đối đầy đủ và đảm bảo việc xử lý, có chế tài rõ. Bộ Xây dựng sẽ có trách nhiệm hướng dẫn, đôn đốc, triển khai thực hiện các văn bản pháp luật, cũng như điều chỉnh, rà soát, bổ sung và hướng dẫn địa phương thực hiện nghiêm. “Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ giám sát chặt chẽ, đánh giá tính khả thi của luật và hướng dẫn các địa phương quản lý tốt hơn đối với hoạt động xây dựng”, ông Nghị cam kết.
Về số liệu, ông Nghị cho biết, số lượng công trình sai phép, không phép giảm theo từng năm. Cụ thể, năm 2020 chiếm 23,8% thì năm 2021 là 13,4% và 6 tháng đầu năm 2022 là 7,1%.
Dù vậy, người đứng đầu Bộ Xây dựng thừa nhận tình trạng vi phạm trật tự xây dựng dù giảm nhưng vẫn còn phức tạp. Việc phát hiện có thời điểm, có trường hợp chưa kịp thời, xử phạt chưa nghiêm khắc, triệt để.
Do đó, thời gian tới, Bộ cùng các cơ quan thẩm quyền sẽ tập trung hoàn thiện pháp luật về xử phạt vi phạm trong xây dựng. Bên cạnh đó, Bộ trưởng đề nghị các địa phương bổ sung ngân sách để thực hiện quy hoạch cũng như thẩm định, cấp giấy phép xây dựng làm cơ sở để quản lý các công trình trên địa bàn.
Các địa phương đồng thời phải tăng cường trách nhiệm trong quản lý, thanh tra, xử lý nghiêm cán bộ công chức phát hiện sai phạm nhưng không xử lý hay xử lý không triệt để. Bộ trưởng cũng cho biết, cần tăng cường tuyên truyền phổ biến pháp luật để người dân và các chủ thể chấp hành nghiêm túc.
“Trong thời gian tới, Bộ sẽ rà soát, sửa đổi bổ sung quy định kịp thời, để quản lý chặt chẽ hơn, hạn chế vi phạm trật tự xây dựng”, vị Bộ trưởng nói