Tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7/2023, thông tin về việc trong khi Chính phủ yêu cầu điều chỉnh Nghị định 81 về học phí theo hướng không tăng học phí năm học mới 2023-2024 trong khi các trường đại học, đặc biệt là các trường đại học tự chủ đang than khó, Thứ trưởng Bộ GT&ĐT Hoàng Minh Sơn nhận định đây là thách thức lớn cho ngành giáo dục.
Theo đó, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết liên quan đến học phí, vì mục tiêu của Chính phủ là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội, ổn định đời sống nhân dân nên không tăng học phí để giảm gánh nặng cho người dân có con em đi học.
Thực hiện tinh thần chỉ đạo nói trên, ông Sơn cho biết, Bộ GD&ĐT sẽ hoàn thiện lại dự thảo Nghị định, xin ý kiến các bộ ngành… trình Chính phủ. Đây cũng sẽ là thách thức lớn cho ngành giáo dục để thực hiện tốt nhiệm vụ.
Theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, nhìn tổng thể về tài chính giáo dục nói chung, tài chính đại học nói riêng, học phí chỉ là một nguồn (với giáo dục đại học là nguồn chính hiện nay), và chính sách học phí cũng chỉ là một trong nhiều chính sách liên quan.
Nhìn xa hơn, dù học phí được giữ nguyên hay có điều chỉnh, thì tổng nguồn lực dành cho giáo dục (bao gồm cả tài chính, đội ngũ, cơ sở vật chất..) nếu như không tăng được thì cũng cần được giữ vững, ở đây có vai trò điều tiết của Nhà nước.
Đối với giáo dục phổ thông có tính chất phúc lợi, an sinh xã hội (chủ yếu do Nhà nước bảo đảm kinh phí), do đó, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn đề nghị các địa phương quan tâm để bảo đảm ngân sách, giữ ổn định đời sống để giáo viên yên tâm công tác và các điều kiện bảo đảm chất lượng thực hiện đổi mới theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, khắc phục việc giáo viên bỏ việc.
Đối với giáo dục đại học, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn khẳng định có sứ mạng thực hiện một trong 3 đột phá chiến lược, nhân lực phát triển bền vững, lĩnh vực chịu tác động rất lớn của dịch bệnh và không tăng học phí 3 năm qua.
“Có thể nói đó là 1 chiếc kiềng 3 chân: Cơ chế tài chính cho các cơ sở giáo dục đại học (Nghị định 60), Chính sách học phí (Nghị định 81), Chính sách hỗ trợ tài chính cho sinh viên. Nghị định 60 quy định về lộ trình tính giá dịch vụ (học phí) và giảm chi trực tiếp NSNN.Còn Nghị định 81 thực hiện theo nguyên tắc bảo đảm giữ không giảm nguồn lực đầu vào”, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn đánh giá.
Liên quan đến việc các trường đại học, nhất là các trường tự chủ tài chính “than khó”, theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, Chính phủ đã có những giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, do vậy Bộ GT&ĐT sẽ phối hợp với các bộ, ngành đề xuất giải pháp hỗ trợ để các trường (nhất là các trường tự bảo đảm chi thường xuyên) bù phần thâm hụt, khắc phục khó khăn để duy trì các điều kiện bảo đảm chất lượng đào tạo, thực hiện tốt sứ mạng.