Trả lời câu hỏi của phóng viên về nội dung trong dự thảo Luật Giao thông đường bộ có đề xuất thu phí hệ thống đường cao tốc do Nhà nước đầu tư bằng ngân sách, mức thu dự kiến và mục đích sử dụng, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Danh Huy cho biết, trên thế giới nói chung, và ở các quốc gia đang phát triển nói riêng, khả năng nguồn lực của quốc gia nào đầu tư hạ tầng gần như là không đáp ứng nổi.
“Chúng ta đã huy động rất nhiều giải pháp cũng như phương pháp, từ PPP đến nguồn lực của các doanh nghiệp để đầu tư, trong đó có giải pháp là Nhà nước đầu tư rồi thu phí để hoàn vốn”, Thứ trưởng Huy nói.
Theo thứ trưởng Bộ GTVT, cơ bộ đến năm 2025, nếu chúng ta đầu tư được hệ thống kết cấu hạ tầng hơn 900 nghìn tỷ đồng thì chúng ta cũng chỉ cân đối được 234 nghìn tỷ đồng. Khi quyết định chủ trương đầu tư các dự án đường cao tốc như cao tốc Bắc-Nam phía đông và một số dự án đường cao tốc khác, đây đều là những dự án quan trọng quốc gia. Tại các nghị quyết của Quốc hội đã giao cho Chính phủ nghiên cứu các giải pháp để đầu tư xong rồi thu phí để hoàn vốn.
Thực hiện nghị quyết của Quốc hội, Bộ GTVT đã xây dựng các đề án và trong dự thảo Luật Giao thông đường bộ lần này cũng đưa vào. Đó là Nhà nước đầu tư các tuyến đường cao tốc mới, song song với việc đầu tư xây dựng các quốc lộ. Ở đây, người dân có quyền lựa chọn đi quốc lộ hoặc đi cao tốc.
Với câu hỏi thu phí như thế nào, hiện nay, Thứ trưởng Huy cho biết, Bộ đã tính toán các lợi ích mang lại khi các phương tiện đi trên cao tốc, một là nhanh hơn, hai là tiết kiệm nhiên liệu hơn.
Từ các chi phí tiết kiệm nhiên liệu, chi phí vận hành khai thác, Nhà nước sẽ thu phí với các lợi ích mang lại đó, đồng thời cũng sẽ bảo đảm sự chi trả của người dân. Mục đích của nguồn thu này là bổ sung lại nộp vào ngân sách, để phục vụ đầu tư kết cấu hạ tầng và các nhiệm vụ chi khác của Trung ương.
Liên quan đến vấn đề thu phí xong sử dụng như thế nào, Thứ trưởng Huy chia sẻ, sau khi trừ đi chi phí thu phí, chi phí vận hành, nộp lại ngân sách, từ đó sẽ cân đối lại các mục tiêu của nhiệm vụ chi của ngân sách Trung ương.
“Đối với các tuyến cao tốc mà Nhà nước đầu tư cơ bản, hiện nay đang đầu tư đều theo chủ trương và nghị quyết của Quốc hội phê duyệt”, Thứ trưởng Bộ GTVT nói.