Cần quy định cụ thể về tổ chức, cá nhân không là bên thứ 3 trong hợp đồng nhưng phê duyệt sử dụng kết quả thẩm định giá

Hội Thẩm định giá Việt Nam (VVA) đã đặt vấn đề khi góp ý Dự thảo Thông tư ban hành các Chuẩn mực thẩm định giá Việt Nam.

Cụ thể, xuất phát từ thực tiễn hoạt động của các doanh nghiệp thẩm định giá tại Việt Nam hiện nay cũng như quá trình nghiên cứu các lý luận liên quan, qua thẩm định Dự thảo Thông tư ban hành các Chuẩn mực TĐGVN, VVA mới đây đã có văn bản số 39 /2024/CV-HTĐGVN, thẩm định các Dự thảo Thông tư ban hành các Chuẩn mực TĐGVN đồng thời góp ý một số nội dung nhằm hoàn thiện nội dung Dự thảo.

Theo quyết định của Bộ Tài chính quyết định, Hội thẩm định giá Việt Nam (VVA) là thành viên của Hội đồng tư vấn thẩm định Dự thảo Thông tư ban hành các Chuẩn mực TĐG Việt Nam (Chuẩn mực TĐGVN) do Bộ Tài chính soạn thảo.

Sự cần thiết và tính phù hợp của các Thông tư

VVA đánh giá, các Thông tư dự kiến ban hành trong bối cảnh hiện nay là rất cần thiết bởi. Theo đó, các Thông tư sẽ đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, khắc phục những bất cập của các Tiêu chuẩn Thẩm định giá hiện hành cũng như đảm bảo công tác thẩm định giá tuân thủ cơ sở pháp lý của Luật Giá năm 2023 thay thế Luật Giá năm 2012.

Bên cạnh đó, theo VVA, phạm vi điều chỉnh được giới hạn đúng chủ đề của Thông tư và phù hợp với yêu cầu toàn bộ nội dung cần hướng dẫn của Thông tư.

Về đối tượng áp dụng của Thông tư, VVA đánh giá đã xác định được cụ thể, rõ ràng các tổ chức cá nhân liên quan đến hoạt động thẩm định giá phải thực hiện Thông tư sau khi Thông tư có hiệu lực thi hành.

“Nội dung Thông tư phù hợp với đường lối của Đảng về việc thực hiện cơ chế giá thị trường; bảo đảm đúng thẩm quyền theo quy định của Luật Giá: Có kế thừa những nội dung còn hợp lý của Tiêu chuẩn thẩm định giá hiện hành và bổ sung những nội dung mới, bảo đảm có sự tương thích với Tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế mà hoạt động nghề nghiệp thẩm định giá Việt Nam là thành viên của Ủy ban Tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế”, VVA đánh giá.

Hoàn thiện hồ sơ thẩm định

Theo Hội thẩm định giá Việt Nam, đến nay, Hội đã nhận được hồ sơ thẩm định Dự thảo Thông tư ban hành các Chuẩn mực TĐGVN gồm:

- Tờ trình Bộ về Dự thảo Thông tư;

- Dự thảo các Thông tư của Bộ Tài chính ban hành các Chuẩn mực TĐG;

- Bản tổng hợp giải trình các ý kiến tiếp thu và ý kiến bảo lưu của Ban Soạn thảo.

Tuy nhiên, theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015, VVA đề xuất Ban soạn thảo xem xét sớm một số tài liệu để công tác hoàn thiện Dự thảo đảm bảo chất lượng và phù hợp với các quy định hiện hành. Cụ thể, các tài liệu VVA đề xuất bổ sung gồm:

- Báo cáo đánh giá tác động khi các Thông tư được ban hành.

- Bảng so sánh nội dung giống, khác nhau giữa Tiêu chuẩn thẩm định giá hiện hành và Dự thảo Chuẩn mực mới.

Xem xét bất cập về “Đối tượng áp dụng” và “Hiệu lực thi hành Thông tư”:

Theo VAA, Thông tư ban hành các Chuẩn mực TĐGVN dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024 để thay thế tất cả các Tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam hiện hành mà không quy định có thời gian chuyển tiếp cho hoạt động thẩm định giá như: Hồ sơ thẩm định giá hợp đồng với khách hàng thẩm định giá nhận trước ngày 01/7/2024, phát hành Chứng thư thẩm định giá sau ngày 01/7/2024 sẽ phát sinh những bất cập nhất định trong quan hệ với khách hàng thẩm định giá (Đã ký Hợp đồng theo Tiêu chuẩn thẩm định giá hiện hành) và trong việc xử lý các vấn đề nghiệp vụ thẩm định giá.

Do đó, VVA đề nghị Ban Soạn thảo xem xét, điều chỉnh phù hợp trong bản giải trình để bổ sung thêm điều khoản chuyển tiếp trong Thông tư.

Về đối tượng áp dụng, theo VVA, hiện tại Thông tư ban hành các Chuẩn mực TĐGVN, tất cả các Thông tư đều có mẫu chung ở K3, Đ2 đều ghi: “Tổ chức, cá nhân yêu cầu TĐG…”. Nhưng có những chuẩn mực vừa sử dụng: “Tổ chức, cá nhân TĐG…” vừa sử dụng cụm từ: “Khách hàng TĐG…”. Do đó, VVA đề nghị Ban soạn thảo rà soát, xem xét lại để đảm bảo tính thống nhất.

Bên cạnh đó, cũng theo VVA, hiện tại Thông tư ban hành các Chuẩn mực TĐGVN, tất cả các Thông tư đều có Khoản 3, Điều 2 viết theo mẫu “Tổ chức, cá nhân yêu cầu thẩm định giá, bên thứ 3 sử dụng kết quả thẩm định giá theo Hợp đồng thẩm định giá (nếu có).

Theo VVA, quy định trên cần được xem xét lại vì có chuẩn mực như: Quy tắc đạo đức nghề nghiệp thẩm định giá thì đối tượng áp dụng chính là dành cho tổ chức, cá nhân thẩm định giá, đối tượng thứ 3 là không liên quan...

“Nếu đối tượng là bên thứ 3 (nếu có) ở các Tiêu chuẩn khác họ không đồng ý ghi tên họ vào Hợp đồng hoặc không chịu trách nhiệm liên đới trong Hợp đồng do bên thẩm định giá và bên có tài sản tự thỏa thuận ghi tên họ vào, nhưng họ vẫn là người sử dụng kết quả thẩm định giá khi họ chấp nhận kết quả thẩm định giá đó họ có chịu trách nhiệm không?”, VVA nêu quan điểm.

Liên quan đến trường hợp nêu trên, VVA dẫn ví dụ tổ chức thẩm định giá và khách hàng ký Hợp đồng thẩm định giá để thẩm định giá tài sản vay vốn ngân hàng. Trong trường hợp này, ngân hàng không là bên thứ 3 trong Hợp đồng thẩm định giá nhưng phê duyệt và sử dụng kết quả thẩm định giá khi xảy ra sai phạm thì ngân hàng có chịu trách nhiệm không, VVA đặt vấn đề, đồng thời đề nghị phải có quy định cụ thể về tổ chức, cá nhân phê duyệt sử dụng kết quả thẩm định giá thuộc đối tượng áp dụng của Thông tư.