Trong báo cáo phân tích mới đây về CTCP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (HBC), VCBS đưa ra ước tính doanh thu của HBC năm 2024 đạt 9.195 tỷ đồng, tăng 22% so với cùng kỳ và lỗ ròng 464 tỷ đồng. Trước đó, HBC đã lỗ liên tiếp 2 năm 2022 và 2023.
VCBS đánh giá triển vọng hoạt động kinh doanh của HBC vẫn còn nhiều yếu tố bất định khi áp lực dòng tiền đến từ khoản phải thu còn tương đối lớn; thị trường BĐS dân dụng chưa có sự hồi phục rõ ràng, nguồn việc trong nước còn hạn chế cùng với chiến lược mở rộng sang thị trường nước ngoài cần thêm thời gian dài để có thể tác động tích cực đến biên lợi nhuận.
Cụ thể, theo báo cáo tài chính quý 1/2024, khoản phải thu của HBC đạt 10.618 tỷ ( giảm 7% svck) nhưng vẫn giữ xu hướng tăng và chưa có dấu hiệu đảo chiều. Dự phòng nợ khó đòi quý 1/2024 đạt 2.387 tỷ, tăng hơn 2 lần svck.
VCBS nhận xét mặc dù doanh nghiệp đã tích cực đẩy nhanh tiến trình thu hồi nợ nhưng tốc độ thu hồi còn tương đối chậm. Điều này đặt ra rủi ro đáng kể đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong trường hợp các khoản phải thu tiếp tục trở thành nợ xấu và doanh nghiệp phải thực hiện trích lập dự phòng.
Trong năm 2024, VCBS đánh giá khả năng cao HBC vẫn cần phải tiếp tục trích lập dự phòng do các doanh nghiệp bất động sản chưa có dấu hiệu hồi phục rõ ràng. Đồng thời, HBC ghi nhận khoản phải thu theo tiến độ hợp đồng xây dựng, tức ghi nhận trước khi chủ đầu tư nghiệm thu và lập hóa đơn. Vì vậy, khoản phải thu tại HBC thường có tốc độ tăng cao hơn so với những doanh nghiệp ghi nhận theo khối lượng công việc đã được nghiệm thu.
Bên cạnh đó, khoản lỗ lũy kế trong năm 2022 và 2023 khiến vốn chủ sở hữu của HBC thâm hụt nghiêm trọng. Quý 1/2024, VCSH đạt 149 tỷ. Tỷ lệ nợ/VCSH tại quý 1 đạt 30,1 lần.
Với tình hình trên, HBC đang nỗ lực cơ cấu lại cấu trúc vốn, cải thiện vốn chủ sở hữu, giảm bớt gánh nặng lãi vay.
Năm 2023, HBC đã bán thành công khoản nợ gần 300 tỷ đồng cho một công
ty mua bán nợ. Dự kiến quý 4/2024, HBC sẽ ghi nhận nốt khoản bán nợ còn lại, ước tính giúp vốn chủ sở hữu tăng thêm khoảng 258,7 tỷ đồng.
HBC cũng đặt kế hoạch phát hành 74 triệu cổ phiếu giá 10.000 đồng/cp cho đối tác để hoán đổi nợ, triển khai trong năm 2024. Tính tới tháng 5/2024, đã có 99 công ty đồng ý với phương án hoán đổi nợ. Trong trường hợp phát hành thành công, 740 tỷ sẽ được kết chuyển từ nợ vay sang vốn chủ sở hữu.
Ngoài ra, HBC dự kiến chào bán 200 triệu cổ phiếu riêng lẻ giá 12.000 đồng/cp dự kiến thu về 2.400 tỷ đồng và sẽ chuyển nhượng thiết bị xây dựng sau khi khấu hao 70%, dự kiến tăng vốn chủ thêm 400 tỷ đồng.
VCBS kỳ vọng trong trường hợp những phương án đề xuất trên thành công, lãi ghi nhận sẽ phần nào bù đắp khoản lỗ lũy kế trong vốn chủ sở hữu, tạo bộ đệm nguồn vốn dày hơn cho doanh nghiệp, trở thành động lực phục hồi trong thời gian tới.
Tuy nhiên, công ty chứng khoán cũng lưu ý đây chỉ là giải pháp hỗ trợ tạm thời, không mang tính bền vững.
Trong điều kiện nguồn vốn hạn chế, HBC đã thực hiện mở rộng mảng BĐS bằng cách sử dụng nguồn vốn từ việc chào bán cổ phiếu cho đối tác để mua các dự án bất động sản. HBC đã thực hiện thành công phương án này với dự án 127 An Dương Vương. Ước tính thương vụ này đem về 564 tỷ đồng, dự kiến ghi nhận trong quý 2/2025. Với dự án Resort Hải Lưu, HBC đang trong quá trình đàm phán, trong trường hợp thành công, HBC sẽ ghi nhận lãi
dự kiến 800 tỷ đồng vào quý 4/2025. Việc M&A các dự án có pháp lý sạch, sẵn sàng bàn giao giúp công ty đẩy nhanh tiến độ ghi nhận dòng tiền.
Đối với hoạt động xây dựng trên thị trường nước ngoài, HBC có kế hoạch gấp 5 lần trong giai đoạn 2022-2032, cải thiện biên lợi nhuận sau thuế từ 1% lên 5%.
Kế hoạch này đã cho thấy những điểm tích cực ban đầu. Quý 1/2024, ước tính tổng giá trị hợp đồng từ thị trường nước ngoài đạt 52,8 triệu USD, tương đương 1.343,5 tỷ đồng. Bằng việc M&A DN địa phương và góp vốn vào các dự án bất động sản trong khu vực để lấy lợi thế cung cấp dịch vụ tổng thầu thi công, HBC đã trúng thầu một số dự án tiêu biểu như dự án Matevulu Sands Hotel and Resorts tại Quốc đảo Vanuatu.
VCBS cho rằng mục tiêu cốt yếu của HBC trong chiến lược này là mở rộng biên lợi nhuận ròng. Tuy nhiên, kế hoạch này tương đối thách thức, và với điều kiện hiện tại, HBC sẽ cần một thời gian dài để có thể tác động tích cực đến biên lợi nhuận do Rào cản về pháp lý và cạnh tranh từ những doanh nghiệp xây dựng nội địa; Nguồn vốn hạn chế; và Việc tận dụng lợi thế chi phí vật liệu thấp từ Việt Nam sẽ chỉ khả thi khi hoạt động xây lắp của HBC tại địa phương đã đạt quy mô đủ lớn để thành lập tuyến xuất nhập khẩu mới và thay đổi chuỗi cung ứng vật liệu xây dựng trong khu vực.