Chuẩn bị báo cáo Thủ tướng
Theo đó, vừa qua, cử tri tỉnh Khánh Hòa đã có kiến nghị đến Ban Dân nguyện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Thanh tra Chính phủ sớm ban hành Kết luận Thanh tra đối với các nội dung phản ánh, kiến nghị của một số hộ dân liên quan đến dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô tại xã Phước Đồng, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa để ổn định tình hình tại khu vực này.
Lý do kiến nghị được cử tri tỉnh Khánh Hòa đưa ra là do tình hình khiếu kiện liên quan đến dự án này đã kéo dài nhiều năm và gây nhiều dư luận trong xã hội, tiềm ẩn bất ổn về an ninh trật tự trong khi vấn đề cử tri phản ánh đã vượt quá thẩm quyền của địa phương.
Ngày 29/8/2022, tại Báo cáo kết quả giải quyết và trả lời kiến nghị của cử tri gửi trước kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, Thanh tra Chính phủ (TTCP) cho biết liên quan đến nội dung kiến nghị nói trên, sau khi tiếp nhận thông tin từ Ban Dân nguyện, Thanh tra Chính phủ cho biết thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình tại Văn bản số 4763/VPCP-V.I ngày 15/6/2020 của Văn phòng Chính phủ về việc giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường và Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa kiểm tra, rà soát về những nội dung phản ánh, kiến nghị của một số hộ dân liên quan đến dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô tại xã Phước Đồng, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.
Ngày 17/8/2020, Tổng Thanh tra Chính phủ đã ban hành Quyết định số 511/QĐ- TTCP thành lập Đoàn kiểm tra, rà soát; Đoàn kiểm tra đã thực hiện kiểm tra trực tiếp tại tỉnh Khánh Hòa từ ngày 25/8/2020 đến ngày 23/10/2020 và có báo cáo kết quả kiểm tra, rà soát nội dung phản ánh, kiến nghị của một số hộ dân liên quan đến dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô tại xã Phước Đồng, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa gửi Thủ tướng Chính phủ (tại Văn bản số 541/BC-TTCP ngày 20/4/2022).
Ngày 02/6/2022, Văn phòng Chính phủ tiếp tục có Văn bản số 3425/VPCP-V.I thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối họp với Bộ Tài nguyên và Môi trường,Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa và các cơ quan liên quan làm rõ những nội dung kiến nghị của ông Lưu Bình Nhưỡng, Phó Trưởng ban Dân nguyện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về kết quả kiểm tra, rà soát của Thanh tra Chính phủ (nêu tại Văn bản đề nghị ngày 29 tháng 4 năm 2022 gửi Thủ tướng Chính phủ).
Thực hiện chỉ đạo nói trên của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Thanh tra Chính phủ đã ban hành Văn bản số 864/TTCP-C.II ngày 09/6/2022 đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường và UBND tỉnh Khánh Hòa phối hợp làm rõ những nội dung kiến nghị, phản ánh, đồng thời, ngày 12/7/2022, Thanh tra Chính phủ đã tổ chức buổi làm việc với các cơ quan có liên quan về dự thảo văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ và thống nhất các cơ quan tiếp tục nghiên cứu và gửi lại văn bản tham gia ý kiến để Thanh tra Chính phủ chỉnh sửa, hoàn thiện dự thảo.
Theo thông tin từ Thanh tra Chính phủ, đến nay (ngày 29/8/2022) đơn vị này đã nhận được ý kiến tham gia của các cơ quan có liên quan và đang hoàn thiện dự thảo văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ và sẽ thông tin đến cử tri khi có kết quả chính thức.
Dự án nhiều "tai tiếng"
Liên quan đến dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô, hơn 20 năm qua người dân đã liên tục khiếu nại, tố cáo các dấu hiệu sai phạm về thu hồi, sử dụng đất song vụ việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
Năm 2001, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định về việc cho Công ty TNHH TM-XD Hoàn Cầu thuê đất để đầu tư xây dựng Khu du lịch và giải trí Sông Lô ((hay còn gọi là Khu du lịch Diamond Bay resort & spa Nha Trang) tại xã Phước Đồng, TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà.
Theo quyết định này, Thủ tướng Chính phủ quyết định thu hồi 1.802.064 m2 đất tại xã Phước Đồng, TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà và cho Công ty TNHH TM-XD Hoàn Cầu thuê 1.708.404 m2 đất trong diện tích đất thu hồi trên để đầu tư xây dựng Khu du lịch và giải trí Sông Lô. Thời hạn thuê đất là 50 năm, kể từ ngày ký quyết định cho thuê đất.
Vị trí, ranh giới khu đất được xác định theo các tờ trích đo bản đồ địa chính khu đất số 24/2001/BĐ.ĐC, 25/2001/BĐ.ĐC, 26/2001/BĐ.ĐC, 27/2001/BĐ.ĐC, 28/2001/BĐ.ĐC, 29/2001/BĐ.ĐC, 30/2001/BĐ.ĐC, tỉ lệ 1/2000 do Sở địa chính tỉnh Khánh Hoà xác lập ngày 30/01/2001.
Tuy nhiên, từ đây, dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô liên tục bị người dân khiếu nại, tố cáo liên quan đến các dấu hiệu sai phạm về thu hồi đất và việc sử dụng đất làm dự án của Công ty Hoàn Cầu.
Theo đó, khiếu nại của người dân chủ yếu liên quan đến trình tự, thủ tục phê duyệt dự án Khu du lịch, giải trí Sông Lô chưa phù hợp với qui định của pháp Luật và qui định tại Nghị định số 52/1999/NĐ-CP ngày 8/7/1999; dự án vi phạm về qui hoạch kế hoạch sử dụng đất hơn 80ha; UBND tỉnh Khánh Hòa đã vi phạm qui trình thu hồi đất theo Luật đất đai 1993; UBND tỉnh Khánh Hòa cấp GCNQSD đất cho Công ty Hoàn Cầu có ghi thửa đất thửa đất số: 00, Tờ bản đồ số: 00.
Bên cạnh đó, một vấn đề cũng được người dân liên tục kiến nghị làm rõ là việc các cơ quan chức năng cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ sản xuất kinh doanh sang đất ở không hình thành đơn vị ở là loại hình chưa có trong Luật Đất đai cũng như việc Công ty Hoàn Cầu xây dựng biệt thự để bán; Thủ tướng phê duyệt cho Công ty TNHH Thương mại-Xây dựng Hoàn Cầu thuê đất nhưng UBND tỉnh Khánh Hòa cấp GCNQSDĐ cho Công ty TNHH Hoàn Cầu Nha Trang, là pháp nhân độc lập với Công ty đã được Thủ tướng phê duyệt…
Liên quan đến những tồn tại tại dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô, vào tháng 8-2020, TTCP đã cử đoàn công tác kiểm tra rà soát các nội dung phản ánh, kiến nghị của các hộ dân liên quan đến dự án.
Đến tháng 4-2022, TTCP, Bộ Tài nguyên và Môi trường có báo cáo 541/BC-TTCP làm rõ 12 nội dung của công dân. Trong đó, TTCP cho biết kiến nghị mục 1 đến mục 8 phần I đã được thanh tra, kiểm tra và Thủ tướng Chính phủ đã có kết luận. Một số nội dung công dân phản ánh không có sơ sở như "UBND tỉnh không ban hành quyết định thu hồi đất, đến nay người dân không nhận được quyết định thu hồi đất, yêu cầu ban hành lại" và việc kiến nghị của công dân là không đúng quy định của Luật Đất đai năm 1993.
Theo TTCP, ở phần II của kiến nghị có một số nội dung đã được cơ quan này thống nhất với UBND tỉnh hoặc kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo nhưng chưa được xử lý dứt điểm. Cụ thể, việc giao đất cho 23 trường hợp là cán bộ không đủ tiêu chuẩn cấp đất tái định cư, Thanh tra Chính phủ đã kết luận sai phạm và 2 lần kiến nghị nhưng đến nay chưa hoàn thành việc xử lý.
Bên cạnh đó, TTCP cũng xác định công tác quản lý nhà nước về đất đai của chính quyền địa phương và việc sử dụng đất của Công ty CP Hoàn Cầu có nhiều sai phạm như: chủ đầu tư dự án Sông Lô đã lấn biển trái phép 11,6 ha, UBND tỉnh Khánh Hòa hợp thức hóa thành đất dự án và cho Công ty Hoàn Cầu thuê 4 ha đất và Công ty Vịnh Kim Cương thuê 2,6 ha đất, thu tiền thuê đất thay cho việc thuê mặt biển; còn lại 4,8 ha đất lấn biển thuộc phân khu công viên và sân tập golf, Công ty Hoàn Cầu sử dụng từ năm 2010 đến nay chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính theo đúng mục đích sử dụng. Với nội dung kiến nghị ở trên, TTCP nêu: "Công dân phản ánh việc UBND tỉnh Khánh Hòa hợp thức hóa cho Công ty Hoàn Cầu diện tích lấn biển cần phải được xem xét, rà soát kỹ nội dung này".
Đặc biệt, theo TTCP, việc UBND tỉnh Khánh Hòa cho phép chuyển đổi hơn 44 ha từ đất thương mại dịch vụ qua đất ở không hình thành đơn vị ở; Sở Tài nguyên và Môi trường đã cấp 1.854 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) "đất ở không hình thành đơn vị ở" không có trong Luật Đất đai.
Dù TTCP đã xác định hàng loạt tồn tại nhưng liên quan đến dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô, cử tri vẫn mong muốn những vấn đề như: trình tự, thủ tục phê duyệt dự án, chủ thể được cấp GCNQSDĐ, quy hoạch kế hoạch sử dụng đất, ranh giới, mốc giới của dự án,.. sẽ có thể được làm rõ tại Báo cáo của Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng đang được dự thảo.