Ngày 17/10, Thanh tra Chính phủ (TTCP) công bố kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách pháp luật trong phát hành và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ.
Theo số liệu và báo cáo của các tổ chức phát hành, trong giai đoạn 01/01/2015- 30/6/2023, có 5 ngân hàng thương mại phát hành thành công 386 mã trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, không có tài sản bảo đảml kỳ hạn từ 1-10 năm,
Tổng giá trị phát hành là 255.142,86 tỷ đồng, mục đích phát hành để tăng quy mô vốn của tổ chức tín dụng (TCTD), bổ sung vốn cấp 2 và vốn khác phục vụ khách hàng, phục vụ nhu cầu cấp tín dụng của các TCTD.
Đến thời điểm 30/6/2023, tại 5 tổ chức tín dụng (TCTD) còn 173 mã TPDN đang lưu hành với tổng giá trị 97.828,6 tỷ đồng; TTCP kiểm tra 85 mã trái phiếu tại 5 TCTD trong phạm vi cuộc thanh tra.
Đáng chú ý, thanh tra tại Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), bên cạnh những kết quả đạt được, TTCP cũng đã chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế trong việc phát hành trái phiếu của ngân hàng này.
Về phát hành TPDN, TTCP kết luận, khi công bố thông tin (CBTT) trước các đợt phát hành TPDN trong thời gian từ năm 2021 đến ngày 30/6/2023 của ACB, nội dung các bản CBTT – mục “Kế hoạch sử dụng tiền thu được từ đợt phát hành” không nêu rõ thời gian giải ngân nguồn vốn từ phát hành TPDN theo mẫu được quy định.
Về sử dụng nguồn tiền từ TPDN, TTCP kết luận ACB là một trong những TCTD đã sử dụng tiền thu được từ phát hành một số mã TPDN không đúng mục đích nêu tại phương án phát hành và nội dung bản CBTT.
Theo đó, TTCP cho biết, theo số liệu báo cáo, ACB sử dụng tiền thu được từ phát hành trái phiếu mã TPACB2018/10Y (ngày phát hành: 19/12/2018, giá trị phát hành: 2.200 tỷ đồng) và trái phiếu mã ACB.2019.04 (ngày phát hành: 06/12/2019, giá trị phát hành: 1.500 tỷ đồng) để cho vay trung dài hạn và ngắn hạn trong khi tại phương án phát hành được Hội đồng quản trị ACB thông qua, mục đích phát hành các trái phiếu là để “phục vụ nhu cầu cấp tín dụng trung dài hạn”.
Cụ thể, theo TTCP, trái phiếu mã TPACB2018/10Y: Mục đích phát hành theo Quyết định số 4431/TCQĐ-HĐQT.l8 ngày 13/12/2018 của HĐQT ACB là để “Tăng quy mô nguồn vốn hoạt động của ngân hàng nhằm phục vụ nhu cầu cấp tín dụng trung dài hạn”. Tuy nhiên, theo số liệu ACB cung cấp. ACB đã giải ngân cho vay trong 02 ngày 20/12/2018 và 21/12/2018 với tổng số tiền cho vay là 2.664,59 tỷ đồng (cho vay trung dài hạn là 276,55 tỷ đồng; cho vay ngắn hạn là 2.388,04 tỷ đồng).
Cũng theo TTCP, tại ACB, trái phiếu mã ACB.2019.04: Mục đích phát hành theo Quyết định số 393 l/TCQĐ-HĐQT.19 ngày 21/11/2019 của HĐQT ACB là để “Tăng quy mô nguồn vốn hoạt động của ACB nhằm phục vụ nhu cầu cấp tín dụng trung dài hạn”. Tuy nhiên, theo số liệu ACB báo cáo, ACB đã giải ngân cho vay trong 02 ngày 07/12/2019 và 09/12/2019 với tổng số tiền cho vay là 2.811,73 tỷ đồng (cho vay trung dài hạn là 197,87 tỷ đồng; cho vay ngắn hạn là 2.613,87 tỷ đồng).
Như vậy, theo TTCP, đối với 2 mã trái phiếu TPACB2018/10Y và ACB.2019.04, ACB sử dụng sai mục đích hàng nghìn tỷ đồng khi huy động với mục đích cho vay trung dài hạn nhưng lại đem đi cho vay ngắn hạn.
Cũng theo TTCP, ACB cũng là một trong những ngân hàng không thực hiện trách nhiệm quản lý vốn từ phát hành TPDN theo quy định.
Theo đó, ACB có Báo cáo tình hình sử dụng số tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu đối với trái phiếu còn dư nợ tại thời điểm 31/12/2022 và 30/6/2023 được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán đủ điều kiện (KPMG Việt Nam).
Theo ý kiến của đơn vị kiểm toán tại các báo cáo kiểm toán tình hình sử dụng vốn, việc đưa ra ý kiến kiểm toán đối với tình hình sử dụng tiền từ TPDN riêng lẻ của các TCTD căn cứ số dư TPDN riêng lẻ tại thời điểm 31/12/2022 hoặc 30/6/2023 của TCTD để xác định là số tiền đã được TCTD cho vay tại thời điểm 31/12/2022 hoặc 30/6/2023 mà không xác định được cụ thể khoản vay nào có sử dụng nguồn tiền thu được từ các đợt phát hành TPDN của TCTD.
TTCP cho biết, ACB báo cáo không thể phân định chính xác số liệu về việc sử dụng số tiền thu được từ TPDN riêng lẻ cho từng khoản vay, từng khách hàng cụ thể do toàn bộ tiền thu được từ phát hành TPDN không theo dõi riêng mà hòa chung vào nguồn vốn kinh doanh chung của TCTD để từ đó giải ngân cho cá nhân, tổ chức vay vốn trong khi các hoạt động kinh doanh của TCTD (giải ngân tiền cho vay - nhận tiền thu hồi nợ - nhận tiền đi vay) diễn ra liên tục và đan xen nên ACB không theo dõi riêng, cụ thể (đích danh) từng khách hàng vay vốn từ nguồn tiền thu được từ phát hành TPDN.
Về công bố thông tin, TTCP kết luận, ACB là một trong những ngân hàng đã CBTT không đúng thời hạn theo quy định ở một số nội dung gồm: CBTT không đúng thới hạn CBTT trước đợt phát hành một số mã trái phiếu; CBTT không đúng thời hạn về kết quả phát hành một số mã trái phiếu.
ACB cũng là ngân hàng duy nhất trong 5 ngân hàng bị thanh tra đã không đúng thời hạn CBTT định kỳ Báo cáo tình hình thanh toán lãi, gốc trái phiếu 06 tháng đầu năm và năm.
ACB lên tiếng sau kết luận thanh tra
Sau khi TTCP công bố KLTT, trên trang facebook (tick xanh) của mình ACB đã phát đi thông cáo liên quan đến một số nội dung được nêu trong kết luận thanh tra liên quan đến việc nhà băng này giải ngân trái phiếu không đúng mục đích huy động.
Thông cáo của ACB trên facebook cho biết “Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, hai lô trái phiếu do ACB phát hành vào ngày 19/12/2018 và 06/12/2019 có mục đích sử dụng vốn được nêu trong phương án phát hành là để cho vay trung và dài hạn. Tuy nhiên, trong quá trình kiểm tra, do số liệu báo cáo tại một số thòi điểm chưa khớp về thời gian và có bao gồm cả các khoản vay ngắn hạn, nên phát sinh yêu cầu rà soát và khắc phục theo quy định của cơ quan thanh tra. ACB đã hoàn tất toàn bộ nội dung khắc phục và gửi báo cáo khắc phục vào ngày 24/09/2025 theo đúng yêu cầu từ cơ quan chức năng. ACB luôn tuân thủ các chuẩn mực quản trị và minh bạch tài chính, đồng thời duy trì sự ổn định để phục vụ khách hàng, cổ đông và đối tác một cách bền vững”.
Tại thời điểm 14h00 ngày 18/10/2025, trên trang website chính thức của ACB (acb.com.vn), tại các mục Thông báo từ ACB/ Thông cáo báo chí hiện không ghi nhận thông tin liên quan đến nội dung giải trình, thông tin thêm liên quan đến kết luận nói trên của TTCP.
.png "Cổ phiếu ngân hàng Mỹ chao đảo, giới đầu tư ám ảnh nhớ lại sự kiện 2 năm trước: Chuyện gì đang xảy ra?")
.png "Ông Trump thừa nhận thuế 100% không thể áp lâu dài, tiết lộ thời điểm sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình")
