Thanh khoản gần 80.000 tỷ/phiên là 'phép thử' đã được dự báo trước: Hạ tầng hệ thống chứng khoán Việt sẵn sàng cho kịch bản lớn gấp 3,5 lần

Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam gần đây đã chứng kiến những bước tăng trưởng lịch sử, với những phiên giao dịch có giá trị khớp lệnh trên sàn HOSE vượt 78.000 tỷ đồng – mức thanh khoản cao nhất khu vực Đông Nam Á.

Trước quy mô giao dịch khổng lồ này, nỗi ám ảnh "nghẽn lệnh" của quá khứ đã không lặp lại. Thay vào đó, toàn hệ thống đã vận hành một cách trơn tru, vững vàng. Tại buổi tọa đàm “Đảm bảo hạ tầng công nghệ thời chứng khoán bùng nổ”thuộc chuỗi chương trình “Đổi mới sáng tạo – Đòn bẩy cho kỷ nguyên mới" do Báo Tài chính – Đầu tư tổ chức, các chuyên gia đã chia sẻ sâu hơn về câu chuyện đằng sau sự thành công này.

Một "bài kiểm tra dược báo trước"

Theo ông Ngô Quang Huy, Phó tổng giám đốc Công ty Giải pháp phần mềm tài chính FSS - đơn vị cung cấp giải pháp lõi cho hơn 30 công ty chứng khoán (CTCK), FSS coi đây là một "bài kiểm tra đã được dự báo trước".

Ông Huy cho biết, FSS cùng các CTCK đã có một chiến lược đầu tư dài hạn để xây dựng hạ tầng công nghệ đủ sức đáp ứng yêu cầu tăng trưởng gấp 3, thậm chí gấp 5 lần so với hiện tại.

"Hệ thống lõi của chúng tôi được xây dựng trên nền tảng kiến trúc mở, có khả năng kết nối và mở rộng. Chúng tôi thường xuyên thực hiện các bài kiểm tra sức chịu đựng (stress-test) với những kịch bản gấp 5, thậm chí gấp 10 lần khối lượng giao dịch hiện tại," ông Huy nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, bà Vũ Yến Dung, Giám đốc Phòng vận hành chứng khoán của Chứng khoán VPS, khẳng định việc liên tục đầu tư cho hạ tầng công nghệ và tăng cường trải nghiệm cho nhà đầu tư là chiến lược xuyên suốt.

"Với nền tảng phát triển chủ động và linh hoạt, chúng tôi tự tin có thể đáp ứng nhu cầu giao dịch mở rộng khi thị trường được nâng hạng và quy mô giao dịch tăng gấp nhiều lần trong tương lai," bà Dung chia sẻ.

Minh chứng rõ nét nhất cho sự chuẩn bị này là hiệu suất vận hành trong thực tế. Bà Dung tiết lộ, trong những phiên giao dịch gần 80.000 tỷ đồng, hệ thống của VPS vẫn phục vụ thông suốt dù ứng dụng ghi nhận 500.000 - 700.000 khách hàng truy cập và xử lý 700.000 - 800.000 lệnh/phiên.

Đáng chú ý, "ở những thời điểm đó, mức tải của hệ thống cao nhất cũng chỉ ghi nhận khoảng 30% công suất. Chúng tôi đã sẵn sàng cho việc nâng cấp lên gấp 5-7 lần trong thời gian tới." bà Dung chia sẻ.

Sự ổn định này có phần đóng góp quan trọng của hệ thống KRX mới. Theo ông Huy, hệ thống KRX mới với năng lực xử lý mạnh mẽ, giống hơn như tuyến đường cao tốc to hơn, rộng hơn, nhưng với các CTCK và nhà cung cấp giải pháp, trong đó có FSS, hệ thống này không chỉ tăng năng lực xử lý để giải quyết triệt để vấn đề nghẽn lệnh, mà nó tạo ra nền tảng để triển khai các sản phẩm mới, phức tạp hơn, ví dụ như giao dịch trong ngày (T0), quyền chọn, bán khống và một số sản phẩm khác – dự kiến sẽ được cơ quan quản lý đưa vào giao dịch trong thời gian tới.

Trong dự án KRX, hơn 200 chuyên gia của FSS đã cùng tham gia việc nâng cấp hệ thống, tích hợp và thực hiện kiểm thử một cách kỹ lưỡng tại các công ty chứng khoán, Sở GD và Trung tâm lưu ký và FSS đã chuyển đổi thành công cho toàn bộ khách hàng của mình và đưa vào hoạt động một cách thông suốt ngay từ ngày đầu hệ thống đưa vào vận hành một cách chính thức.

FSS cùng với các CTCK thường xuyên trao đổi và nghiên cứu để có thể có những bước chuẩn bị tốt hơn cho các sản phẩm dự kiến được đưa ra trong thời gian tới và luôn luôn chúng ta phải trong trạng thái sẵn sàng.

Cần chuẩn bị gì cho giai đoạn nâng hạng thị trường?

Để chuẩn bị cho giai đoạn nâng hạng thị trường và đưa vào triển khai sản phẩm mới, kỳ vọng sẽ làm tăng tính thanh khoản, ông Huy khuyến nghị tới các thành viên thị trường. Đầu tiên là phải ưu tiên an toàn hệ thống thông tin -đây là vấn đề cốt lõi nhất.

Thứ hai, phải hướng dần chuyển đổi sang hệ thống kiến trúc mở, có thể sử dụng hệ thống API. Giai đoạn này hệ thống kiến trúc đóng sẽ không đáp ứng được yêu cầu tăng trưởng cũng như phát triển các sản phẩm, dịch vụ. Hệ thống này phải có khả năng kết nối với các hệ thống bên ngoài, kết nối với các đối tác để có khả năng tích hợp và mở rộng.

Ngoài ra phải đầu tư vào dữ liệu. Dữ liệu là tài sản quý giá của các CTCK. Cần quản lý và khai thác dữ liệu, để biến dữ liệu thô thành dữ liệu có ý nghĩa, có giá trị dành cho các CTCK trong việc quản trị rủi ro, đưa sp ra thị trường và hỗ trợ cho nđt.

Ông Huy kỳ vọng thị trường chứng khoán Việt Nam 5-10 năm tới sẽ là thị trường thông minh, siêu kết nối và được cá nhân hoá.

Thông minh nghĩa là mọi quyết định, quản trị rủi ro, phân tích dựa trên trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn.

Siêu kết nối là các nhà đầu tư có thể giao dịch liền mạch trên cùng một nền tảng đa tài sản: Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ và sau này là cả tiền số.

Cá nhân hoá là mỗi nhà đầu tư cá nhân có trợ lý ảo hỗ trợ các phân tích cho nhà đầu tư cá nhân để giao dịch an toàn, hiệu quả hơn.