“Sẽ giao cho thanh tra ngay những đầu mối kinh doanh vàng lớn”

Sáng 13/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về tình hình phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 và những tháng đầu năm 2024. Tại đây,

Nhiều ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội bày tỏ quan tâm về sự “nhảy múa” của giá vàng; trong đó có những ý kiến băn khoăn là dù Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo điều hành nhưng giá vàng vẫn tăng và liên tục lập đỉnh, do đó, cần có sự quản lý hiệu quả hơn.

Phát biểu tại phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, vàng là một hàng hóa đặc biệt, liên thông tới thị trường ngoại tệ, liên quan rất lớn với điều hành kinh tế vĩ mô.

Nhắc lại giá vàng năm 2012, theo Phó Thủ tướng, lúc đó có 8 thương hiệu vàng miếng, giá nhảy múa hơn. Trước đó, các doanh nghiệp được nhập vàng miếng, nhưng vì giữa cung và cầu niêm yết giá theo thị trường rất phức tạp, do đó Nghị định 24 năm 2012 ra đời. Sau khi có hiệu lực, 8 thương hiệu đó không được sản xuất, không được nhập. Lúc đó, Nhà nước độc quyền, Ngân hàng Nhà nước chịu trách nhiệm nhập vàng nguyên liệu, nhập khi có nhu cầu cần thiết.

Phó Thủ tướng cho hay, vừa rồi tình hình có biến động, thậm chí biến động rất lớn, giá cao hơn giá thế giới so với giá quy đổi và chênh lệch giữa giá mua, giá bán vàng miếng cao nhất. Có những thời điểm mức chênh lên 18 - 19 triệu đồng, do vậy đòi hỏi phải có quản lý.

“Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã họp rất nhiều lần, có nhiều công điện và gần đây tôi cũng phối hợp với Ngân hàng Nhà nước, có một thông báo đầy đủ các giải pháp, nên mấy ngày hôm nay tình hình có xoay chuyển, nhưng chúng ta phải tiếp tục theo dõi. Việc này rất phức tạp, nếu chúng ta không kiểm soát các giải pháp đồng bộ sẽ rất khó”, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nói.

Về niêm yết giá, theo Phó Thủ tướng, ngoài 22 ngân hàng đầu mối còn có 16 đầu mối khác đủ điều kiện kinh doanh được ngân hàng cấp phép. “Việc niêm yết như thế có vấn đề thổi giá, thao túng giá hay không, nhu cầu giao dịch như thế có đúng hay không?...”, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đặt vấn đề.

Về nhập lậu vàng, Phó Thủ tướng nói, do mình đã giữ khuôn, nên không thể dập vàng miếng được nếu nhập lậu về, trong khi vàng trang sức mỹ nghệ giao cho các doanh nghiệp đủ điều kiện làm được việc đó.

Phó Thủ tướng cho biết, ngày 14/5, ông tiếp tục phải họp với lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, làm rõ xem về nguyên nhân có phát hiện gì thêm hay không, hoặc có những hành vi không phù hợp phải xử lý nghiêm.

Đặc biệt, sau khi đánh giá tình hình sẽ giao cho thanh tra chuyên ngành phải thanh tra ngay những đầu mối lớn. Nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm, kể cả các cửa khẩu cũng phải kiểm soát, chuyển cho Bộ Công an xử lý theo quy định pháp luật.

“Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng hết sức đau đầu về vấn đề này. Tôi nghĩ thời gian tới, nếu Quốc hội ủng hộ, các bộ, ngành tích cực, đồng lòng thì không có khó khăn nào mà chúng ta lại không xử lý được”, Phó Thủ tướng khẳng định.

Lý giải thêm về nguyên nhân, tại phiên họp, Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà cho biết do giá giá vàng thế giới tăng cao, đến hôm nay đã tăng 14% so với đầu năm cũng dẫn đến giá vàng trong nước tăng.

Bên cạnh đó, nguồn cung vàng trong nước hạn chế cũng khiến giá vàng trong nước chênh lệch cao so với giá vàng quốc tế.

Đề cập giải pháp, Phó Thống đốc NHNN nhấn mạnh việc tổ chức các phiên đấu thầu để ổn định giá cả, thu hẹp chênh lệch giá. Cùng với đó tăng cường công tác quản lý nhà nước, tiếp tục triển khai thanh kiểm tra với các DN, tổ chức có kinh doanh mua bán vàng miếng, yêu cầu chấp hành nghiêm quy định và phối hợp xử lý nghiêm hành vi vi phạm.

“Ngày 14/5, NHNN tổ chức phiên đấu thầu vàng tiếp theo, trong tuần này tổ chức 2 phiên đấu thầu để tăng nguồn cung vàng, đồng thời về lâu dài NHNN tiếp tục phối hợp với các bộ ngành đề xuất thêm các biện pháp phù hợp tình hình mới, trong đó có sửa Nghị định 24 về kinh doanh vàng”, ông Phạm Thanh Hà cho biết.

Theo thông báo của Ngân hàng Nhà nước, sáng 14/5 sẽ tiếp tục thực hiện đấu thầu 16.800 lượng vàng với giá cọc được nâng lên 88 triệu đồng/lượng, cao hơn 2,7 triệu đồng/lượng so với giá cọc của cuộc gọi thầu lần 5.

Trong phiên đấu thầu ngày mai, khối lượng đấu thầu tối thiểu một thành viên được phép đặt thầu tối thiểu còn 5 lô (tương đương 500 lượng vàng), giảm 2 lô so với gọi thầu lần 5 và giảm 9 lô so với các phiên trước. Khối lượng đấu thầu tối đa 40 lô (tương đương 4.000 lượng).