Ngày này năm xưa: 24/1, ‘cơn sốt vàng’ bùng nổ, làm đổi vận cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới

Cơn sốt vàng California bắt đầu từ ngày 24 tháng 1 năm 1848 và kéo dài đến năm 1855. James Marshall, một người dân sống tại Sutter's Mill gần thành phố Coloma đã tìm thấy những mảnh vàng lấp lánh dưới sông khi đang xây dựng một xưởng cưa gần đó. 

Anh nói với John Sutter - chủ xưởng về phát hiện này và họ đã cố gắng giữ bí mật. Tuy nhiên, ngay sau đó tin tức bị lộ khiến nhiều nhà khảo sát và các cá nhân đã đổ xô đến California để tìm vàng.

Trước cơn sốt vàng, chỉ có khoảng 14.000 người Mỹ không phải người bản địa sống ở California. Tuy nhiên, ngay sau đó, khoảng 6.000 người đã đến đây vào năm 1848 và năm 1849 là khoảng 90.000 người.

Họ đến từ nhiều quốc gia trên thế giới, như người Mỹ, Trung Quốc, Mexico, Châu Âu hay châu Úc. Và đều có chung mục đích là “kiếm vàng đổi đời”. Họ chủ yếu tìm kiếm và xây dựng căn cứ ở chân đồi Sierra Nevada và San Francisco. 

Theo thống kê, trong suốt cơn sốt kéo dài 7 năm, đã có khoảng 300.000 người đổ xô đến mảnh đất này khiến dân số tăng vọt. Nông nghiệp và chăn nuôi gia súc mở rộng khắp nơi để đáp ứng nhu cầu của những người định cư. Đường xá, nhà thờ, trường học và các thị trấn khác được xây dựng khắp California.

Thời gian đầu, những “vị khách” nhập cư mới đã kiếm được rất nhiều tiền. Số tiền từ đào vàng một ngày có thể gấp khoảng 10 lần những gì họ có thể làm cho một công việc bình thường. Ban đầu, những người khai thác sẽ đào vàng cá nhân đơn thuần. Sau đó, họ đã tiến hành sử dụng nhiều phương pháp phức tạp hơn để giúp nhiều thợ mỏ làm việc cùng nhau và tìm kiếm được lượng vàng lớn hơn. 

Tuy nhiên, những thỏi vàng giá trị cao cũng sẽ kéo theo nhiều rắc rối đi kèm. Một số thông tin cho biết, những người thợ mỏ nhập cư đã gây chiến với phần lớn người Mỹ bản địa. Bên cạnh đó, dân số tăng đột ngột cũng tạo hiệu ứng dây chuyền, khiến một lượng lớn người California bản địa gặp tình trạng đói kém, bệnh tật, nạn diệt chủng, và dân số của họ giảm đi đáng kể. 

Trải qua 7 năm với cơn sốt vàng, đến năm 1855, 10,9 triệu ounce vàng đã được khai thác. Chúng có trị giá khoảng 14,2 tỷ USD theo tỷ giá hiện tại.

Nhờ cơn sốt vàng, California đã được thừa nhận là tiểu bang thứ 31 của Mỹ vào năm 1850 và khiến Mỹ trở thành nhà cung cấp 50% kim loại quý trên thế giới vào thời điểm đó. Cơn sốt vàng này cũng là một trong những yếu tố then chốt giúp Mỹ trở thành cường quốc kinh tế đứng đầu thế giới như hiện nay. 

Tuy nhiên, đây không phải lần đầu tiên California “có vàng”. Vàng được phát hiện ở bang này sớm nhất là vào ngày 9 tháng 3 năm 1842, tại Rancho San Francisco thuộc vùng núi phía bắc Los Angeles ngày nay.

Khi đang tìm những con ngựa đi lạc, Francisco Lopez, người gốc California đã dừng lại bên bờ một con suối nhỏ (hẻm núi Placerita ngày nay), cách Newhall, California khoảng 3 dặm (4,8 km) về phía đông. 

Ông đã đào một vài củ hành dại và tìm thấy một cục vàng nhỏ ở rễ của các củ hành đó. Sau khi tìm kiếm và đào thêm, ông đã tìm thấy nhiều vàng hơn. Lopez đã mang số vàng đó đến các nhà chức trách để xác nhận giá trị. Ông và những người khác cũng đã bắt đầu tìm kiếm vàng ở lòng các con suối xung quanh và tìm thấy một số mỏ vàng nhỏ ở khu vực phía đông bắc của khu rừng, thuộc hạt Ventura ngày nay.

Tuy nhiên, những người đào vàng thời ấy đã giữ bí mật một thời gian và không gây ra “hiện tượng lớn” như cơn sốt vàng California 5 năm sau. 

Tổng hợp