Gần đây, làn sóng chấn động đã lan rộng khắp thế giới sau khi R1, một mô hình ngôn ngữ nguồn mở AI được phát triển bởi DeepSeek, một công ty khởi nghiệp của Trung Quốc được thành lập vào năm 2023 bởi Liang Wenfeng, người cũng là đồng sáng lập quỹ đầu cơ định lượng High-Flyer, được phát triển.
Có thông tin cho rằng khả năng suy luận của mô hình R1 ngang bằng và trong một số trường hợp thậm chí còn vượt trội hơn các mô hình nền tảng tiên tiến trên thế giới, bao gồm ChatGPT của OpenAI có trụ sở tại Hoa Kỳ và Gemini của Google, mặc dù được phát triển với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ so với các đối thủ đến từ Hoa Kỳ. Một lợi thế so sánh khác của mô hình Trung Quốc là theo giấy phép của MIT, nó cho phép sử dụng miễn phí cho mục đích thương mại và học thuật.
Làn sóng này có sức ảnh hưởng lớn đến nỗi Tổng thống Donald Trump thậm chí còn mô tả nó là "lời cảnh tỉnh" cho ngành AI của Mỹ.
![qps9uka2ae5nhtt6jkvioi-2ctdvqbqdo-fblbhqldd29mbppop9odt0rgd2ragwtk_wbdn-f7btotajureudn0k5q2x9jagu0fyjk2fb3u-9am-eb91aonoyjeouxpr1b05gt30.jpeg](https://mkt.1cdn.vn/2025/02/13/qps9uka2ae5nhtt6jkvioi-2ctdvqbqdo-fblbhqldd29mbppop9odt0rgd2ragwtk_wbdn-f7btotajureudn0k5q2x9jagu0fyjk2fb3u-9am-eb91aonoyjeouxpr1b05gt30.jpeg)
Trên Khmer Times (Campuchia), nhà tiên phong trong lĩnh vực CNTT của Campuchia và là người đồng sáng lập công ty công nghệ Campuchia Codingate, Sok Sopheakmonkol, cho biết các nước đang phát triển như Campuchia, nếu không tính đến các cuộc đối đầu địa chính trị, sẽ có thể hưởng được nhiều lợi ích từ cuộc cạnh tranh về AI.
“Ở cấp độ người dùng và doanh nghiệp, lợi ích rất rõ ràng; họ sẽ có nhiều quyền truy cập hơn vào các mô hình AI và với chi phí thấp hơn”, ông giải thích. “Đối với người dùng, họ sẽ phải chi ít tiền hơn trong khi các công ty địa phương sẽ có thể đảm bảo nhiều lợi nhuận hơn bằng cách giảm chi phí cho công nghệ AI trong các hoạt động thương mại hóa của họ. Trong điều này, mọi người ở Campuchia sẽ thấy sự cạnh tranh có lợi”.
Trong khi đó, Sopheakmonkol, người gần đây đã thành lập nền tảng Gate Master.ai có trụ sở tại Campuchia và bằng tiếng Khmer, cho biết thành công to lớn của DeepSeek là bài học tuyệt vời cho những người tiên phong công nghệ tại vương quốc này.
“DeepSeek đã chứng minh rằng các nhà phát triển ở các nước đang phát triển vẫn có thể tham gia vào AI ngay cả khi không có nhiều nguồn lực”, doanh nhân này nói.
AI mang lại lợi ích cho Campuchia
Tương tự như vậy, nhà kinh tế học Duch Darin đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của cả mô hình AI do Trung Quốc và Mỹ sản xuất đối với Campuchia, vì nước này đã đưa công nghệ này vào phát triển kinh tế cũng như quản trị công.
![feature-tech-1-1140x530.jpg](https://mkt.1cdn.vn/2025/02/13/feature-tech-1-1140x530.jpg)
“Các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) như DeepSeek và ChatGPT đang chuyển đổi các ngành công nghiệp bằng cách tự động hóa các tác vụ, nâng cao việc tạo nội dung và tối ưu hóa hoạt động kinh doanh”, ông cho biết. “AI được phát triển tại Hoa Kỳ, Trung Quốc và các nền kinh tế tiên tiến khác mang đến cơ hội cho quá trình chuyển đổi số của Campuchia, phù hợp với Khung chính sách kinh tế và xã hội số của Campuchia”.
Trong báo cáo có tựa đề “Bối cảnh AI tại Campuchia: Tình hình hiện tại và tương lai”, Bộ Công nghiệp, Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo Campuchia (MISTI) nhấn mạnh sự hợp tác đa phương trong việc thúc đẩy phát triển AI tại Campuchia.
“Sự hợp tác đóng vai trò then chốt trong việc chia sẻ kiến thức, đặc biệt quan trọng đối với công tác nghiên cứu, đổi mới và phát triển đa ngành/đa quốc gia”, báo cáo viết. “Trong nhiều trường hợp, việc chia sẻ kiến thức diễn ra thông qua các bài báo được báo cáo không nhạy cảm với vấn đề bảo mật, không có vấn đề về quyền sở hữu trí tuệ (IPR) và không nhạy cảm với thu nhập tài chính”.
Đồng thời, Campuchia sẽ phải tìm cách dựa vào cả Trung Quốc và phương Tây mà không làm tổn hại đến quan hệ ngoại giao, do căng thẳng địa chính trị đang diễn ra giữa hai khối, Chheng Kimlong, Chủ tịch Viện Tầm nhìn Châu Á cho biết.
“Sự trỗi dậy gần đây của DeepSeek báo hiệu một sự leo thang khác về sức mạnh của Trung Quốc trong công nghệ hiện đại và có khả năng sẽ tiếp tục tăng lên”, ông nói thêm. “Tuy nhiên, DeepSeek-R1 và các mô hình AI khác do các nước phương Tây phát triển mang lại lợi ích cho Campuchia. Mặt khác, chính người dùng quyết định họ thích cái nào dựa trên nhu cầu thực tế của họ”.