Kiến nghị chặn “nguồn cơn” tạo ra sốt đất

Mới đây, HOREA vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tài  nguyên và Môi trường kiến nghị sửa đổi quy định dưới Luật về tách thửa đất ở, để không xảy ra tình trạng tách thửa đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp để phân lô bán nền tràn lan.

Theo đó, HOREA nhận định từ năm 2017 đến nay, tại một số địa phương đã xuất hiện tình trạng “đầu nậu”, “cò đất”, “doanh nghiệp bất lương” đã nhiều lần gây ra các cơn “sốt ảo” giá đất đi liền với tình trạng phân lô bán nền tràn lan tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản và làm ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HOREA cho rằng, một trong các nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên có thể bắt nguồn từ “bất cập” của một số quy định dưới Luật cho phép “tách thửa đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở”.

Theo đó, quy định tại điều Điều 143 và Điều 144, Luật Đất đai 2013 chỉ cho phép “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở tại nông thôn, đất ở tại đô thị” và đã không cho phép tách thửa đối với “từng loại đất” hoặc các loại “đất nông nghiệp hoặc đất khác không phải là đất ở”.

Trong khi đó, quy định tại một số văn bản dưới luật hiện đang "mở cửa" cho việc tách thửa với đất nông nghiệp và đất khác không phải là đất ở.

Cụ thể, theo quy định tại Điều 43d và Điều 75a Nghị định 43/2014/NĐ-CP cho phép các địa phương thực hiện “tách thửa đối với từng loại đất”, trong đó có tách thửa đối với “đất nông nghiệp” hoặc các loại “đất khác không phải là đất ở”.

Bên cạnh đó, Khoản 3 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP bổ sung Điều 43d Nghị định 43/2014/NĐ-CP cũng cho phép “tách thửa đối với từng loại đất”, bao gồm cả “đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở” nên từ năm 2017 đến nay đã dẫn đến tình trạng tách thửa đất nông nghiệp tràn lan, gây ra các cơn “sốt ảo giá đất” tại địa phương trong các năm qua.

Ngoài ra, Khoản 23 Điều 1 Nghị định số 148/2021/NĐ-CP bổ sung Điều 75a Nghị định số 43/2014/NĐ-CP “Quy định điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa” cũng khẳng định chủ trương cho “tách thửa đối với từng loại đất”.

Theo Chủ tịch HOREA, từ việc đang có một số điểm thiếu thống nhất trong các quy định hiện nay đã vô tình tạo ra tình trạng “đầu nậu”, “cò đất”, “doanh nghiệp bất lương” lợi dụng để phân lô bán nền tràn lan, gây ra các cơn “sốt ảo” giá đất, tác động xấu đến thị trường bất động sản và làm ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội.

Từ những vấn đề đặt ra trong thực tiễn liên quan đến hoạt động tách thửa đất hiện nay, ông Lê Hoàng Châu kiến nghị các cơ quan chức năng cần sớm nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Điều 43d Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định diện tích tối thiểu được tách thửa.

Cụ thể, có thể nghiên cứu việc quy định “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở tại nông thôn, đất ở tại đô thị cho phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương. Trường hợp có phần diện tích đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở nằm xen kẽ trong cùng thửa đất ở, hoặc thửa đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở nằm xen kẽ trong đất đô thị, điểm dân cư nông thôn thì xem xét từng trường hợp cụ thể để giải quyết chuyển mục đích sử dụng đất toàn bộ thửa đất hoặc một phần thửa đất sang đất ở, đồng thời với việc tách thửa đất và thực hiện nghĩa vụ tài chính, nộp tiền sử dụng đất”.

Bên cạnh đó, Chủ tịch HOREA cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung Điều 75a Nghị định số 43/2014/NĐ-CP quy định điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa.

Cụ thể, có thể quy định theo hướng “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng và điều kiện cụ thể tại địa phương để quy định cụ thể điều kiện tách thửa đất ở, điều kiện hợp thửa đất ở tại nông thôn, đô thị và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở tại nông thôn hoặc đất ở tại đô thị”.