Khu phố cổ "khai sinh" ngành ngân hàng của Trung Quốc, ra đời trước Phố Wall gần 3.000 năm: Đến bây giờ vẫn là di sản của cả nhân loại

Phố Wall của Trung Quốc

Bình Dao (Pingyao) thuộc tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc là một thành cổ với hơn 2700 năm lịch sử - “cao tuổi” hơn cả Vạn Lý Trường Thành. Theo tờ CGTN, nơi này có diện tích khoảng 225 ha, với hơn 300 di tích văn hóa và gần 4.000 tòa nhà được xây dựng theo cấu trúc truyền thống. 

Thành cổ Bình Dao nổi tiếng là một trung tâm thương mại và tài chính của Trung Quốc thời xưa. Theo Financial Times, ngành ngân hàng Trung Quốc đã bắt đầu tại đây. 

Ngân hàng sơ khai đầu tiên được thành lập vào năm 1823, với tên gọi là “Rishengchang” - vốn là một cửa hàng đổi tiền. Nó phát hành ngân phiếu có thể dùng đổi bạc tại bất cứ chi nhánh nào trên toàn Trung Quốc. Trong thời gian hoạt động kéo dài, nó đã mở chi nhánh trên khắp cả nước và thậm chí còn mở rộng sang Châu Âu, Mỹ và nhiều quốc gia Đông Nam Á khác. 

Nơi này cũng là ngân hàng đầu tiên sử dụng ngân phiếu, chi phiếu để thay thế cho vàng bạc, tiền giấy trong các giao dịch kinh doanh. Việc này rất thuận tiện cho các thương nhân - họ sẽ không cần mang theo số lượng vàng bạc lớn khi tham gia hoạt động buôn bán nữa. Dần dần Bình Dao đã trở thành trung tâm tiền tệ của đất nước. 

Chưa hết, nơi này còn có nhiều thương nhân nổi tiếng đến hoạt động và có nhiều đóng góp tích cực cho nền kinh tế trong thời đại phong kiến. Cửa hàng thương mại đầu tiên của Trung Quốc được cho là mở tại thành cổ này. Trong nhiều thế kỷ sau, nơi này cũng tập trung nhiều cửa hàng lớn.

Bình Dao cũng từng là trung tâm trên tuyến đường mà trà và lụa của miền Nam Trung Quốc được vận chuyển đến Nga và các quốc gia khác. 

Sở hữu ‘bức tường’ quý giá

Có thể nói, Bình Dao là một trong những thành cổ được bảo tồn nguyên vẹn nhất ở Trung Quốc. Công trình này được xây dựng vào khoảng thế kỷ thứ 9 TCN nhưng hầu hết kiến trúc được tái xây dựng từ thế kỷ 14. Dù trải qua nhiều năm nhưng đa phần tường thành, cửa hàng ở nơi này vẫn còn khá nguyên vẹn.

Đặc biệt, các bức tường bao quanh thành cổ Bình Dao được đánh giá là rất có giá trị đối với văn hóa Trung Quốc. Chúng có lịch sử lên tới 2.700 năm và cao tới 10 mét. Nhiều chuyên gia đánh giá, chúng có thiết kế vô cùng tinh tế và mang nhiều ý nghĩa. 

Theo China Highlights, Bình Dao là nơi có một trong bốn bức tường thành cổ được bảo tồn tốt nhất ở Trung Quốc. Nơi này được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới vào năm 1997.

Ngoài ra, tường thành của Bình Dao còn có 72 tháp canh (cách 50 mét lại xây một tháp canh, 4 góc thành mỗi góc xây một gác lầu). Ngoài ra nó còn có 6 cổng vào (ở 4 phía đông, tây, nam, bắc và 2 cổng để ra vào thành).

Cấu trúc tứ hợp viện

Tứ hợp viện là mô hình nhà truyền thống, lâu đời trong lịch sử Trung Quốc. Hiện tại, có rất nhiều gia đình vẫn đang sống trong những ngôi nhà tứ hợp viện cổ, thậm chí có những căn rất đắt đỏ - giá lên tới hàng tỷ hoặc chục tỷ đồng. 

Được biết, khoảng 4.000 ngôi nhà trong thành cổ Bình Dao hầu hết đều được xây dựng theo cấu trúc tứ hợp viện - xây bằng gạch màu tro, lợp ngói, kết cấu gỗ, những khuôn viên nhà ở khép kín và được bao quanh bởi những bức tường lớn cao khoảng 7-8 mét. Hiện nay, một số ngôi nhà theo hình thức tứ hợp viện ở thành cổ Bình Dao vẫn còn được bảo tồn tương đối tốt.

Tổng hợp