Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) cho biết đã tiết kiệm được hơn 100 tỷ USD, song chỉ một số ít bộ phận ghi nhận chi tiêu giảm bớt trong tháng đầu tiên ông Trump nhậm chức. Khoản tiền này tăng 40 tỷ USD so với cùng kỳ năm ngoái, tương đương 7%.
Dữ liệu mới được đưa ra sau khi Musk và các cộng sự của ông đã can thiệp vào hoạt động của một số cơ quan chính phủ, bao gồm cả các sở y tế và tiểu bang, cùng nhiều bộ phận của Bộ Tài chính. Theo đó, hàng chục nghìn nhân sự đã phải tạm dừng làm việc hoặc bị sa thải, hàng nghìn khoản tài trợ và hợp đồng của chính phủ cũng bị huỷ bỏ.
Musk đã nhiều lần thông báo rằng DOGE sẽ tiết kiệm được 1 nghìn tỷ USD hàng năm cho ngân sách liên bang và cho biết kế hoạch này có thể cắt giảm với tốc độ 4 tỷ USD mỗi ngày. Tính đến ngày 4/3, cơ quan này cho biết đã cắt giảm được 103 tỷ USD.
Tuy nhiên, báo cáo hàng tháng của Bộ Tài chính nước này cho thấy, trong tháng 2, rất ít danh mục lớn đạt được mức tiết kiệm chi tiêu đáng kể. Trong khi đó, Bộ Giáo dục Mỹ đã cắt giảm chi tiêu 6 tỷ USD.
Jessica Riedl, một chuyên gia chính sách kinh tế tại nhóm nghiên cứu bảo thủ thuộc Viện Manhattan, cho hay: “Số tiền mà Musk tiết kiệm được quá nhỏ, đến mức không có gì tác động đến khoản chi tiêu hàng tháng.”
Số liệu mới công bố cũng thể hiện thách thức trong việc tác động vào các khoản cắt giảm. Marco Rubio, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ, đã giám sát việc cắt giảm chi tiêu tại Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID), nơi chi tiêu hàng tháng được tiết lộ đã giảm một nửa xuống còn 226 triệu USD, so với 547 triệu USD trong cùng tháng năm ngoái.
Tuy nhiên, khoản tiền tiết kiệm được này lại không thể bù đắp cho việc chi tiêu hàng tháng trong lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ tăng 3%, tương đương 5 tỷ USD. Ngoài ra, chi tiêu an sinh xã hội cũng tăng thêm 8 tỷ USD.
Riedl cho hay: “Khoảng 75% tổng chi tiêu của liên bang cho lĩnh vực an sinh xã hội, Medicaid, Medicare, quốc phòng, cựu chiến binh và lãi suất, vẫn chưa được ‘động đến’. Chưa có dấu hiệu nào cho thấy các mảng này nằm trong danh sách cắt giảm chi tiêu.”
Hôm thứ Hai, Elon Musk cho biết ông sẽ tìm cách tăng cường nỗ lực của DOGE, thúc đẩy nhân viên và nhắm vào các nguồn chi tiêu lớn như an sinh xã hội.
Khoản chi tiêu trực tiếp của Bộ Tài chính đã tăng vọt 29 tỷ USD kể từ tháng 2 năm ngoái, chủ yếu là do khoản thanh toán nợ hàng tháng tăng 10 tỷ USD lên 86 tỷ USD và tín dụng thuế cùng các khoản liên quan tăng 14 tỷ USD.
Trong những ngày gần đây, Trump đã có động thái hạn chế một số hoạt động của DOGE, ông nói với Musk trước Nội các rằng các cơ quan riêng lẻ chịu trách nhiệm cuối cùng về quyết định nhân sự trong các bộ phận của họ và thúc giục tỷ phú này sử dụng "dao mổ" thay vì "rìu".
Động thái này diễn ra sau khi một số nhà lập pháp Cộng hòa phàn nàn về tốc độ và phạm vi cắt giảm của DOGE, khiến nhiều cơ quan phải tìm lại nhân sự cho các dự án quan trọng như an toàn hạt nhân.
Tham khảo FT
.jpeg "Nỗi buồn du lịch: Canh gần 1 tháng đặt vé máy bay dịp lễ 30/4-1/5 nhưng giá vẫn đắt gấp đôi ngày thường")
