Doanh số trên đà tăng gần 50% bỗng đứng khựng, xe điện ‘chất đống’ tại đại lý: Chuyện gì đang xảy ra với thị trường EV lớn thứ hai thế giới?

Trong năm 2023, doanh số bán xe điện ở Mỹ tăng nhanh và toàn ngành cảm nhận được tác động này.

Các nhà sản xuất ô tô khắp thế giới đầu tư hàng tỷ USD vào công nghệ xe điện. Vì các quy định về khí thải thúc đẩy doanh số bán các mẫu xe chạy bằng pin. Nhưng do khách hàng ở Mỹ ngần ngại chuyển từ xe động cơ xăng truyền thống sang xe điện, một số công ty ô tô đang trì hoãn kế hoạch phát triển xe điện.

Trong 11 tháng đầu năm, doanh số bán các mẫu xe điện tăng nhanh, tốc độ này nhanh hơn so với thị trường ô tô nói chung, nhưng vẫn chậm hơn các năm trước.

CEO các công ty xe điện tin tưởng rằng doanh số bán hàng sẽ tăng khi có thêm các mẫu xe giá rẻ hơn xuất hiện, cũng như ngày càng nhiều trạm sạc xe điện xuất hiện.

Trong thời gian tới, sự quan tâm của người tiêu dùng giảm sút sẽ gây áp lực lên các nhà sản xuất Mỹ. Vì tin rằng nhu cầu sẽ tăng mạnh, họ đã tăng cường sản xuất xe và pin. Đến nửa cuối năm nay, doanh số bán xe điện bắt đầu chững lại. Lãnh đạo các công ty chỉ ra nguyên nhân là do giá các mẫu xe điện còn tương đối cao.

Hệ quả là ô tô điện, xe tải điện chất đống tại các đại lý, khiến các hãng ô tô phải đánh giá lại kế hoạch đầu tư của mình. Theo dữ liệu từ trang web Edmunds, bình quân một đại lý sau khi bán ra một chiếc ô tô xăng thì phải chờ 3 tuần sau mới bán được một chiếc ô tô điện. Trong khi một năm trước, các mẫu xe điện bán chạy hơn xe xăng.

Theo dữ liệu từ S&P Global Mobility, một phần thách thức đối với các nhà sản xuất ô tô là nhu cầu về các mẫu xe điện không trải đều trên khắp nước Mỹ. Doanh số bán hàng tập trung ở một số bang.

Từ tháng 7 đến tháng 9, gần 1/4 tổng số xe bán ra ở tiểu bang California là xe điện, trong khi đó ở Michigan là hơn 3%.

Theo S&P Global Mobility, trong tháng 9, 6 trong số 10 thị trường ô tô điện và xe tải điện hàng đầu là ở các thành phố Bờ Tây và 4 thị trường hàng đầu là các khu vực đô thị ở California.

Các đại lý và nhà sản xuất ô tô cho biết nhiều người mua ô tô ở Mỹ vẫn chưa muốn từ bỏ xe chạy xăng để chuyển sang xe điện, do giá thành tương đối cao và lo ngại về khả năng sạc.

Các nhà sản xuất ô tô đang kết hợp giữa khuyến mại và thoả thuận lãi suất thấp nhằm thu hút người mua. Những đợt khuyến mại đó đã khiến giá xe điện mới giảm mạnh và giá thậm chí còn giảm sâu hơn trên thị trường xe cũ.

Theo dữ liệu của J.D. Power, những người mua ô tô ở Mỹ đã trả 51.668 USD cho một chiếc xe điện mới vào tháng 11, cao hơn so với số tiền 44.112 USD cho một mẫu xe xăng mới.

Doanh số bán xe điện ở Mỹ tăng trưởng chậm hơn so với hai thị trường ô tô lớn khác trên thế giới là Trung Quốc và châu Âu. Theo dữ liệu sơ bộ từ công ty nghiên cứu GlobalData, gần 27% số xe bán ra trong quý 3 ở Trung Quốc là xe điện, cao hơn nhiều so với khoảng 8% ở Mỹ. Tại châu Âu, gần 15% số xe bán ra trong quý 3 là xe điện.

Các nhà phân tích cho rằng xu hướng đó một phần là do Trung Quốc và châu Âu chuyển dịch sớm hơn và mạnh mẽ hơn để thúc đẩy doanh số bán xe điện. Bên cạnh đó, chính phủ các nước cũng đưa ra nhiều khoản trợ cấp và quy định chặt chẽ về khí thải.

Các nhà phân tích cho rằng nước đi sau như Mỹ cần thêm thời gian để các công ty ô tô tung ra nhiều mẫu xe điện hơn và để người tiêu dùng cảm thấy thoải mái với công nghệ này.

Các CEO và nhà phân tích ô tô nói rằng việc thiếu các mẫu xe giá cả phải chăng đang ngăn cản đà tăng doanh số bán xe điện ở Mỹ. Nhưng điều này có thể sẽ thay đổi vào năm 2025, khi các lựa chọn rẻ hơn xuất hiện.

Nhà phân tích Stephanie Valdez Streaty tại công ty dịch vụ ô tô Cox Automotive, cho biết: “Chúng ta sẽ bắt đầu thấy nhiều loại xe điện có giá dưới 35.000 USD - 40.000 USD. Đó là một sự chuyển đổi lớn. Doanh số sẽ tăng, nhưng sẽ có những khó khăn và gập ghềnh”.

Tham khảo WSJ