Chuyên gia khuyến nghị 6 nhóm giải pháp “phá băng” nhà ở xã hội

Theo chuyên gia kinh tế, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài Chính), mục tiêu từ nay tới năm 2030, mỗi năm cần xây dựng, hoàn thành khoảng 130.000 căn nhà ở xã hội (NOXH) để hoàn thành đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội là một nhiệm vụ hết sức nặng nề.

Để hiện thực hóa mục tiêu trên, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng cần sự vào quyết tâm cuộc đồng bộ của cả nhà nước và doanh nghiệp với động lực thể chế đủ mạnh để đưa NOXH là một trong những điểm tựa để thị trường bất động sản đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu.

Theo đó, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh khuyến nghị 6 nhóm giải pháp “phá băng” nhà ở xã hội.

Thứ nhất, tập trung lập, phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở 05 năm và hàng năm đối với từng địa phương, từng lĩnh vực của nền kinh tế, đặc biệt là quy hoạch các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các KCN để làm cơ sở chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án phát triển nhà ở.

Cần đảm bảo quy hoạch các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các KCN ổn định dài hạn, đảm bảo việc xây dựng và phát triển thành các khu đô thị phù hợp, có đầy đủ các cơ sở hạ tầng và kết nối giao thông thuận tiện. Nếu có điều chỉnh các quy hoạch vùng, khu vực của cấp trên cần cân nhắc, tính toán ngay các quy hoạch của các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các KCN có liên quan, tạo thuận lợi cho các chủ đầu tư triển khai dự án.

Thứ hai, chính quyền các địa phương cần khẩn trương rà soát, thống kê số lượng các dự án bất động sản đang triển khai trên địa bàn; phân loại các dự án theo từng chủ thể, từng lĩnh vực; nắm bắt và xác định rõ các nguyên nhân các dự án đang gặp khó khăn, vướng mắc hoặc triển khai chậm để kịp thời tháo gỡ thuộc thẩm quyền; tổng hợp các vướng mắc vượt quá thẩm quyền để đề xuất với các cơ quan liên quan, đề xuất với Chính phủ, Quốc hội để có các biện pháp cơ cấu lại toàn bộ thị trường bất động sản, đẩy nhanh việc thực hiện các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các khu công nghiệp để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của xã hội.

Thứ ba, thực hiện tốt Nghị định số 10/2023/NĐ-CP ngày 3 tháng 4 năm 2023 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, đảm bảo việc xác định giá đất đai dần theo quy luật kinh tế thị trường, đảm bảo quyền lợi của người có quyền sử dụng đất, nhưng cũng phải đảm bảo quyền lợi của chủ đầu tư và quyền lợi của nhà nước.

Đẩy mạnh thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất; đấu thầu dự án có sử dụng đất; cần xác định các nguyên tắc để đảm bảo việc xác định giá đất theo giá thị trường, tính toán đầy đủ tiền sử dụng đất, cho thuê đất để thực hiện dự án vào giá trị dự án.

Đặc biệt, cần đẩy nhanh quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư dự án; lựa chọn chủ đầu tư phù hợp; bàn giao mặt bằng “sạch” trong việc triển khai các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các KCN để rút ngắn thời gian chuẩn bị, giảm chi phí cho các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Thứ tư, cần cụ thể hóa, chi tiết hóa và hướng dẫn đầy đủ về các thủ tục, các quy trình để các chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân dễ dàng tiếp cận với các cơ chế, chính sách ưu đãi của Nhà nước khi thực hiện các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Thứ năm, Chính phủ, chính quyền các địa phương cần nhanh chóng xác định rõ các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và các đối tượng được hưởng hỗ trợ lãi suất để các chủ đầu tư có thể nhanh chóng tiếp cận gói hỗ trợ lãi suất 120.000 tỷ của 4 ngân hàng lớn, nhằm giảm chi phí sản xuất, chi phí kinh doanh, hạ giá thành sản phẩm và kích cầu nhu cầu mua bán bất động sản.

Đồng thời, cần thực hiện truyền thông rộng rãi các gói hỗ trợ lãi suất cho vay mua nhà ở, cho vay xây dựng, sửa chữa nhà cửa cho các đối tượng ưu tiên đang được Ngân hàng chính sách xã hội triển khai.

Thứ sáu, đẩy mạnh công cuộc số hóa các cơ quan công quyền, chú trọng cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh việc thực hiện thủ tục hành chính liên thông, thủ tục hành chính số để đẩy nhanh việc tháo gỡ khó khăn trong giải quyết các thủ tục liên quan đến triển khai các dự án bất động sản.

Doanh nghiệp cần chủ động thích ứng và nắm bắt

Sự vào cuộc của Chính phủ và các bộ ngành là rất quan trọng khi tạp ra sân chơi hấp dẫn nhưng theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh thì sự chủ động nắm bắt và thích ứng của doanh nghiệp trong việc phát triển nhà ở xã hội cũng quan trọng không kém.

“Thị trường trong giai đoạn tĩnh lặng là lúc để các doanh nghiệp bất động sản chứng minh thực lực, nâng cao nội lực và gia tăng tính cạnh tranh trên thị trường thông qua việc tái cấu trúc và đưa ra những chiến lược đầu tư phù hợp, hướng đến xây dựng một thị trường minh bạch và vững bền”, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh khuyến nghị.

Thực tế cho thấy, quan sát diễn biến thị trường bất động sản thời gian qua, đa số chuyên gia chia sẻ quan điểm thị trường bất động sản đang trong giai đoạn vàng để tăng sức bền, tái cấu trúc và phục hồi, bước vào một chu kỳ tăng trưởng mới.

Theo đó, các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh thị trường mới, nguồn cung các dự án cần được phát triển cân đối, đặc biệt, cần tăng cung nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và cả nhà ở giá rẻ để đáp ứng đa số nhu cầu của người dân bên cạnh việc vấn duy trì hoạt động cân bằng của các phân khúc khác trên thị trường.

“Những khó khăn mà các doanh nghiệp bất động sản phải nếm trải trong gần 2 năm qua đã gây ra nhiều mất mát cho thị trường nhưng cũng là điểm rơi mang tính chu kỳ của thị trường bất động sản và thể hiện mối quan hệ bền chặt với sự suy giảm của tăng trưởng kinh tế vĩ mô”, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nhận định.