"Xếp hạng tín nhiệm không chỉ ra trái phiếu tốt hay xấu"

Theo các chuyên gia, việc phân loại đánh giá trái phiếu với các mức độ xếp hạng tín nhiệm khác nhau sẽ hỗ trợ cho các nhà đầu tư quản trị danh mục đầu tư tùy theo khẩu vị rủi ro.

Bên cạnh đó, minh bạch trên thị trường trái phiếu cũng cung cấp thêm các thông tin cần thiết đến nhà đầu tư, giúp cải thiện các quyết định tín dụng.

Theo ông Ritesh Maheshwari, Giám đốc Điều hành, phụ trách khu vực Đông Nam Á của S&P Ratings, không có xếp hạng tốt hay xấu, các yếu tố cần quan tâm là sự minh bạch thông tin và điểm chuẩn tín dụng đáng tin cậy, từ đó cho phép các nhà đầu tư định giá trái phiếu.

Nói về vai trò của Xếp hạng Tín nhiệm, trong một hội thảo gần đây, lãnh đạo FiinRatings, Vietcombank Securities (VCBS) và S&P Global Ratings đã có những chia sẻ, phân tích tương đối toàn diện.

Dưới góc nhìn của một đơn vị đầu tư, bà Trịnh Quỳnh Giao - Tổng Giám đốc CTCP Quản lý quỹ PVI (PVIAM) cho rằng tính thanh khoản của thị trường trái phiếu doanh nghiệp là yếu tố rất được nhà đầu tư quan tâm.

Tuy nhiên hiện nay, thị trường vẫn còn thiếu sự chuẩn hóa thông tin và đường cong lãi suất tham chiếu không chỉ theo ngành, kỳ hạn trái phiếu mà đặc biệt là mức điểm xếp hạng tín nhiệm nhằm phục vụ công tác định giá lãi suất.

Việc đẩy mạnh xếp hạng tín nhiệm sẽ có thể hỗ trợ cho nhà đầu tư có thêm cơ sở để đa dạng hóa danh mục đầu tư theo chất lượng tín dụng trái phiếu và qua đó góp phần cải thiện thanh khoản trên thị trường thứ cấp cho trái phiếu doanh nghiệp.

Theo các chuyên gia đến từ Ngân hàng Thế giới (The World Bank), Vietcombank Securities (VCBS) và FiinRatings, hiện nay, sản phẩm mà nhà đầu tư mua và sở hữu là một công cụ nợ cụ thể bao gồm trái phiếu doanh nghiệp.

Hiện nay tại Việt Nam, các doanh nghiệp mới chủ yếu thực hiện xếp hạng tín nhiệm với vai trò là tổ chức phát hành. Thực tế, tỷ lệ trái phiếu doanh nghiệp được xếp hạng tín nhiệm tại một số nước trong khu vực khá cao, ví dụ 82% tại Indonesia, 65% tại Thái Lan, 54% tại Malaysia và 26% tại Philippine vào cuối năm 2022 trong khi đó tại Việt Nam tỷ lệ này là 0%.

Điểm xếp hạng tín nhiệm trái phiếu có thể khác mức xếp hạng tín nhiệm của tổ chức phát hành tùy theo các điều kiện và điều khoản của trái phiếu đó như thứ tự ưu tiên trả nợ, tài sản thế chấp và đặc biệt khi trái phiếu đó được bảo lãnh thanh toán bởi một bên thứ ba.

Tại Việt Nam hiện có 3 đơn vị hoạt động trong lĩnh vực xếp hạng tín nhiệm là FiinRatings, Saigon Ratings và VIS Rating.

Trong đó, FiinRatings, một thành viên của FiinGroup và là đối tác hợp tác chiến lược với S&P Global Ratings.

Theo công bố, FiinRatings hoạt động trong lĩnh vực xếp hạng tín nhiệm, được cấp phép bởi Bộ Tài chính, cung cấp dịch vụ xếp hạng tín nhiệm và các hoạt động liên quan cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư và bên cho vay trên thị trường vốn. Ngoài ra, FiinRatings cũng là đơn vị được ủy quyền xác nhận trái phiếu xanh theo chuẩn quốc tế của Tổ chức Khí hậu Thế giới (Climate Bonds Initiative) tại Việt Nam.

Về Saigon Ratings, theo công bố, đơn vị bắt đầu vận hành và cung cấp dịch vụ tại thị trường Việt Nam từ năm 2017 với các sản phẩm Xếp hạng tín nhiệm và dịch vụ cho các doanh nghiệp, tổ chức tài chính và công cụ nợ trên thị trường phù hợp với thông lệ và chuẩn mực của các định chế xếp hạng tín nhiệm trên thế giới cũng như tuân thủ tuyệt đối Pháp luật Việt Nam.

Về VIS Rating, đơn vị được thành lập vào tháng 11 năm 2021 bởi Moody’s, một công ty xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới, và các định chế tài chính tại Việt Nam, dựa trên sáng kiến của Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam. Tổ chức đã được Bộ Tài chính cấp phép cung cấp dịch vụ Xếp hạng tín nhiệm vào ngày 18/9/2023 và trở thành tổ chức thứ ba được phép cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực.