Kentucky Fried Chicken, KFC, là câu chuyện kinh doanh đặc sắc mang đậm chất Mỹ thành công rực rỡ trên toàn cầu, đặc biệt tại các thị trường châu Á như Trung Quốc. Bắt đầu từ một quán ăn ven đường của Colonel Harland Sanders ở Kentucky vào năm 1930, tiếp đến lễ nhượng quyền vào năm 1952, KFC nhanh chóng trở thành chuỗi cửa hàng đầu tiên chuyên về gà rán với công thức 11 loại thảo mộc và gia vị bí mật, trở thành biểu tượng trong ngành thức ăn nhanh toàn cầu.
Cột mốc quan trọng vào năm 1987, khi thương hiệu này trở thành chuỗi thức ăn nhanh phương Tây đầu tiên mở tại Trung Quốc, đánh dấu bước tiến đầy chiến lược trong bối cảnh toàn cầu hóa. Với hơn 10.000 cửa hàng tại Trung Quốc tính đến năm 2024, KFC chính thức vượt mặt McDonald's - một thành công không phải ngẫu nhiên mà là kết quả của chiến lược thích ứng sâu sắc với văn hóa, khẩu vị và trải nghiệm địa phương.
Điều làm nên điểm khác biệt của KFC ở Trung Quốc là sự khả dụng mạnh mẽ toàn bộ chuỗi giá trị: từ xây dựng hệ thống hậu cần (cold chain) đến tuyển dụng đội ngũ quản lý nhằm đảm bảo chuẩn mực chất lượng và độ tin cậy. Những sáng tạo như bánh mì gà không xương, youtiao (quẩy Trung Quốc), cơm bát – đều là kết quả của việc “lắng nghe, quan sát và hiểu người dùng”. Việc CEO Yum China – Joey Wat – dành hàng giờ quan sát khách hàng ăn uống để phát triển sản phẩm mới như món “mash potato burger” là ví dụ cho câu nói: “biết lắng nghe khách hàng phải hơn cả biết nói”. (Yum China là tập đoàn sở hữu hệ thống các nhà hàng ăn nhanh lớn nhất như KFC, Pizza Hut, Taco Bell).
Chiến lược “địa phương hóa sản phẩm” đã giúp KFC trở nên thân thuộc đến mức được xem như món ăn phương Đông, chứ không chỉ là ẩm thực phương Tây. Trong khi McDonald's chọn giữ phong cách phương Tây, KFC lại chiều chuộng khẩu vị địa phương. Điều này được các nghiên cứu chiến lược chỉ rõ: KFC đã “thích nghi mạnh mẽ với thị trường hơn McDonald's, cả về sản phẩm, truyền thông và trải nghiệm khách hàng”. Từ việc liên tục sửa đổi về giá, thực đơn cho đến tạo không gian phù hợp với gu văn hóa địa phương – tất cả đều nằm trong một mô hình địa phương hóa bài bản, giúp KFC duy trì tăng trưởng ổn định.
Ngoài Trung Quốc, KFC còn có những dấu ấn phát triển khác tại Nhật Bản từ năm 1983 với tốc độ lan tỏa mạnh mẽ, từng đạt 1.000 cửa hàng vào đầu thập niên 1990, mặc cho giai đoạn bão hòa thị trường đã khiến một số cửa hàng phải đóng cửa vào giai đoạn này. Tương tự, tại Anh, KFC cũng vừa công bố kế hoạch đầu tư khoảng 2 tỷ USD nâng cấp 500 cửa hàng mới và tu sửa 200 cửa hàng hiện tại, kỳ vọng tạo ra hơn 7.000 việc làm mới trong 5 năm tới.
Yum! Brands – công ty mẹ sở hữu KFC – đang tận dụng thành công của chuỗi này như động lực tăng trưởng chủ chốt toàn cầu. Báo cáo tài chính gần đây cho thấy bộ phận quốc tế của KFC và Pizza Hut đóng góp mạnh mẽ vào lợi nhuận, nhờ chiến lược “phóng nhanh mở rộng + i địa phương hóa”. Điển hình như Sapphire Foods – đơn vị vận hành KFC tại Ấn Độ – mặc dù ghi nhận khoản lỗ nhỏ trong quý 2/2025 do chi phí tăng cao và cạnh tranh khốc liệt, vẫn ghi nhận doanh thu tăng nhờ mở rộng mạng lưới cửa hàng.
Nhượng quyền là một đòn bẩy cấp vốn hiệu quả giúp KFC mở quy mô nhanh, song đồng thời nảy sinh thách thức: chất lượng vận hành và trải nghiệm đôi khi lệch chuẩn giữa các franchisee. Điều này thể hiện rõ tại thị trường mới nổi, nơi hậu cần, năng lực vận hành và tiêu chuẩn dịch vụ chưa đồng nhất. Tuy nhiên, thông qua các chương trình đào tạo, kiểm soát gắt gao và cải tiến liên tục, KFC vẫn giữ được danh tiếng toàn cầu.
Thách thức khác đến từ xu hướng tiêu dùng lành mạnh hơn. Mặc dù KFC từng hợp tác với Beyond Meat để thử nghiệm gà nhân tạo – Beyond Fried Chicken – tại Mỹ vào năm 2019 và tạo hiệu ứng tốt, nhưng sản phẩm “đôi khi không thực sự tốt cho sức khỏe hơn gà thật” và bị đánh giá là “siêu chế biến” nên vẫn chưa thay đổi đáng kể bức tranh kinh doanh.
Mảng công nghệ hiện được KFC đẩy mạnh. Ở các thị trường như Romania, Trung Quốc, Mỹ, chuỗi này đã triển khai quầy tự order, ứng dụng đặt món, giao hàng đa kênh – tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm của người tiêu dùng trẻ, đặc biệt tỉnh thành tốc độ và tiện lợi được đặt lên hàng đầu. Đây là bước chuẩn bị quan trọng để đối phó với sự dịch chuyển sang e-commerce mà nhiều thương hiệu đang chạy đua.
Có thể thấy thành công của KFC đến từ thương hiệu mạnh – công thức độc quyền – thích ứng sâu với văn hóa địa phương – đầu tư công nghệ. Mỗi thị trường là một thử nghiệm về “nghệ thuật franchise quốc tế” và để duy trì vị trí ngôi vương trong ngành, KFC phải liên tục thay đổi. Các phần trọng tâm như chuỗi cung ứng sạch, thực phẩm lành mạnh, chiến lược định giá linh hoạt phù hợp với mức thu nhập địa phương, cùng chuyển đổi số mạnh mẽ là điều không thể thiếu.
Trong bối cảnh thị trường thức ăn nhanh ngày càng cạnh tranh, với các đối thủ như McDonald's, Popeyes, Wingstop hay các thương hiệu nội địa đang nổi lên, KFC vẫn giữ lợi thế về nhận diện thương hiệu và tốc độ mở rộng. Nếu KFC tiếp tục đẩy mạnh những gì họ làm tốt, đồng thời học hỏi từ thất bại và rút kinh nghiệm, thương hiệu này hoàn toàn có khả năng duy trì vị trí “Vua gà” của mình.
.png "Khai giảng khóa đào tạo thẩm định giá cho cán bộ Ngân hàng Vietcombank")
.png "VCCI: Đánh thuế ngay khi nhận cổ tức bằng cổ phiếu ảnh hưởng đến lợi ích của nhà đầu tư, làm suy giảm động lực đầu tư dài hạn")
