Theo Nghị quyết số 111/2025/UBTVQH15 về phân loại đô thị, chính thức áp dụng từ ngày 1/1/2026, hệ thống phân loại đô thị của Việt Nam được điều chỉnh theo hướng tinh gọn, giảm từ 6 loại xuống còn 4 loại đô thị.

Cụ thể, theo Điều 3 Nghị quyết 111/2025/UBTVQH15, các đô thị được phân thành 4 cấp gồm:

Đô thị loại đặc biệt: Là đô thị trung tâm tổng hợp quốc gia, quốc tế, có vai trò và vị trí đặc biệt về kinh tế – xã hội.

Đô thị loại I: Là đô thị trung tâm quốc gia, giữ vai trò, chức năng trung tâm tổng hợp của cả nước.

Đô thị loại II: Là đô thị trung tâm của tỉnh, thành phố hoặc vùng liên tỉnh, có chức năng trung tâm tổng hợp hoặc chuyên ngành.

Đô thị loại III: Là đô thị trung tâm tiểu vùng thuộc tỉnh, thành phố, đảm nhiệm vai trò trung tâm tổng hợp hoặc chuyên ngành cấp tiểu vùng.

Nghị quyết cũng quy định rõ nguyên tắc chuyển tiếp đối với các đô thị đã được phân loại trước thời điểm 01/01/2026. Theo Điều 15, 4 thành phố trực thuộc Trung ương gồm Hải Phòng, Huế, Đà Nẵng và Cần Thơ tiếp tục được xác định là đô thị loại I theo hệ thống phân loại mới.

Trong khi đó, các đô thị loại I (trừ 4 thành phố nêu trên), cùng với đô thị loại II, đô thị loại III, thành phố Thủ Đức và khu vực các phường thuộc phạm vi các quận trước khi sắp xếp đơn vị hành chính, sẽ được xác định tương đương đô thị loại II theo quy định mới.

Đối với các đô thị loại IV, đô thị loại V, thị xã và thị trấn chưa được công nhận loại đô thị, Nghị quyết xác định chuyển tiếp lên đô thị loại III kể từ ngày 1/1/2026.

Với các quy định chuyển tiếp nêu trên, 20 thành phố thuộc tỉnh từng được công nhận là đô thị loại I trước khi sắp xếp đơn vị hành chính sẽ được xác định tương đương đô thị loại II kể từ ngày 1/1/2026.

Danh sách này gồm: Thái Nguyên, Hoa Lư, Việt Trì, Hạ Long, Bắc Ninh, Hải Dương, Thanh Hóa, Vinh, Nha Trang, Quy Nhơn, Buôn Ma Thuột, Pleiku, Đà Lạt, Vũng Tàu, Biên Hòa, Thủ Dầu Một, Mỹ Tho, Long Xuyên, Rạch Giá và Phú Quốc.

Đô thị Việt Nam từng chia thành 6 loại

Trước đó, Việt Nam có sáu loại đô thị bao gồm đô thị loại I, II, III, IV, V và đô thị loại đặc biệt. 

Khi đó, đô thị loại đặc biệt là đô thị được xác định theo tiêu chí. Có vị trí, chức năng, vai trò là Thủ đô hoặc trung tâm tổng hợp cấp quốc gia, quốc tế về kinh tế, tài chính, văn hóa, giáo dục, đào tạo, du lịch, y tế, khoa học và công nghệ, đầu mối giao thông, giao lưu trong nước và quốc tế, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của cả nước. Quy mô dân số toàn đô thị đạt từ 5.000.000 người trở lên; khu vực nội thành đạt từ 3.000.000 người trở lên.

Mật độ dân số toàn đô thị đạt từ 3.000 người/km2 trở lên; Khu vực nội thành tính trên diện tích đất xây dựng đô thị đạt từ 12.000 người/km2 trở lên.

Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp: Toàn đô thị đạt từ 70% trở lên; Khu vực nội thành đạt từ 90% trở lên.

Tiêu chí xác định thành phố là đô thị loại I có vị trí, chức năng, vai trò là trung tâm tổng hợp cấp quốc gia, cấp vùng hoặc cấp tỉnh về kinh tế, tài chính, văn hóa, giáo dục, đào tạo, du lịch, y tế, khoa học và công nghệ, đầu mối giao thông, giao lưu trong nước và quốc tế, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của một vùng liên tỉnh hoặc cả nước.

Quy mô dân số: Đô thị là thành phố trực thuộc trung ương: quy mô dân số toàn đô thị đạt từ 1.000.000 người trở lên; khu vực nội thành đạt từ 500.000 người trở lên; Đô thị là thành phố thuộc tỉnh hoặc thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương: quy mô dân số toàn đô thị đạt từ 500.000 người trở lên; khu vực nội thành đạt từ 200.000 người trở lên.

Mật độ dân số: Toàn đô thị đạt từ 2.000 người/km2 trở lên; khu vực nội thành tính trên diện tích đất xây dựng đô thị đạt từ 10.000 người/km2 trở lên.

Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp: Toàn đô thị đạt từ 65% trở lên; Khu vực nội thành đạt từ 85% trở lên.