Sáng ngày 27/11, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình chủ trì cuộc họp với lãnh đạo các bộ, ngành, doanh nghiệp về Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.
Tham dự cuộc họp có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng; Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh; lãnh đạo các Bộ: Tài chính, Khoa học và Công nghệ… Lãnh đạo, đại diện các doanh nghiệp: Công ty TNHH Việt Nam 3000 – Tập đoàn Đầu tư và phát triển Việt Nam, Công ty cổ phần Tập đoàn Discovery, CTCP Vận tải đường sắt Việt Nam, CTCP Tập đoàn Trường Hải, CTCP Đầu tư và phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed.
Chính phủ tổ chức cuộc làm việc tham vấn các doanh nghiệp không chỉ để lắng nghe trực tiếp các dự định, giải pháp, mà còn nhằm mục đích tìm hiểu, đánh giá thực chất năng lực và thiện chí của các nhà đầu tư. Qua tham vấn cũng sẽ cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác cho công chúng, giúp dư luận thấy rõ đâu là những doanh nghiệp có sự suy nghĩ, chuẩn bị nghiêm túc, đủ năng lực thực hiện và đâu là những tuyên bố thiếu cơ sở thực tế. Đây là bước đi cần thiết để có đầy đủ thông tin trước khi đưa ra quyết định lựa chọn phương thức đầu tư khả thi và hiệu quả nhất.
Tại cuộc họp, ông Nguyễn Việt Quang - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Vingroup - nhà đầu tư VinSpeed mong muốn được đầu tư dự án theo hình thức đầu tư kinh doanh với tổng mức đầu tư dự án dự kiến là trên 61 tỷ USD (không kể chi phí giải phóng mặt bằng) với thời hạn thi công dự án là 5 năm kể từ khi nhà nước giao đất sạch cho dự án.
Đề nghị được vay 80% vốn đầu tư dự án và hoàn trả trong vòng 30 năm, Vinspeed khẳng định các cam kết: Chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, đặc biệt là các quy trình, quy định trong vay vốn; bảo đảm đầu tư công nghệ, thiết bị hiện đại, tăng cường hợp tác với các đối tác trong tăng tỷ lệ nội địa hóa ngành đường sắt; bố trí, đào tạo nguồn nhân lực để thực hiện dự án cũng như vận hành khi dự án đi vào hoạt động; đảm bảo các điều kiện, sẵn sàng phục vụ các mục tiêu về an ninh, quốc phòng; sẵn sàng chấp nhận một số rủi ro kinh doanh và đặc biệt là cam kết không để phát sinh vốn, đội vốn,…
Đồng thời, cam kết sẽ đầu tư, tổ chức nghiên cứu phát triển công nghệ đường sắt tốc độ cao để không chỉ làm chủ công nghệ được chuyển giao từ đối tác nước ngoài mà còn tạo ra các giá trị công nghệ mới của Việt Nam.

Ông Nguyễn Việt Quang cho rằng, nếu VinSpeed đầu tư trực tiếp thì nhà nước và xã hội được lợi ở 5 điểm chính sau: Thứ nhất, nhà nước chỉ cần cho vay 80% thay vì tự trả 100% tổng mức đầu tư. Thứ hai, nhà nước thu hồi 80% vốn cho vay sau 30 năm thay vì chờ hoàn vốn sau 140 năm, thậm chí lâu hơn. Thứ ba, hệ thống được đưa vào vận hành sau 5 năm thay vì sau 10 năm. Điều này sẽ tạo động lực cho kinh tế đất nước phát triển, giao thông tiện lợi, chi phí di chuyển của nhân dân giảm, đời sống của nhân dân các vùng dọc tuyến được cải thiện. Thứ tư, nhà nước không lo bị đội vốn và bị kéo dài tiến độ. Thứ năm, nhà nước có được ngành công nghiệp đường sắt cao tốc mà không phải bỏ vốn đầu tư.
Tổng kết cuộc họp, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nêu rõ, đây là dự án có quy mô lớn, vô cùng quan trọng đối với nền kinh tế, có hàm lượng công nghệ cao, việc trao đổi, tìm hiểu thông tin với các doanh nghiệp, nhà đầu tư là rất cần thiết. Qua đó, chúng ta biết được các thiện chí của doanh nghiệp, biết được doanh nghiệp nào có thiện chí, doanh nghiệp nào nghiêm túc, doanh nghiệp nào còn thiếu nghiêm túc.
Nhấn mạnh đây không phải là cuộc để lựa chọn, quyết định nhà đầu tư, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nêu rõ, trên cơ sở các tài liệu đã có và thông tin các doanh nghiệp cung cấp, đề nghị Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện báo cáo đề xuất phương thức đầu tư và các cơ chế chính sách đi kèm để trình Chính phủ xem xét, cho ý kiến, đồng thời đề nghị các bộ, ngành tích cực có ý kiến đóng góp đối với báo cáo. Đây sẽ là cơ sở quan trọng để Chính phủ thảo luận, đánh giá trước khi báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
