Tín hiệu từ nửa vòng trái đất giúp Ngân hàng Nhà nước có thêm dư địa nới lỏng chính sách

Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã bắt đầu cuộc họp chính sách cuối cùng trong năm nay và dự kiến sẽ công bố kết quả vào rạng sáng mai (15/12 – theo giờ Việt Nam). Thị trường kỳ vọng FED sẽ tăng lãi suất cơ bản thêm 0,5 điểm %, thấp hơn mức điều chỉnh 0,75 điểm % trong 4 lần trước đó.

Khả năng FED tăng lãi suất 0,5 điểm % ngày càng được củng cố khi dữ liệu lạm phát mới công bố cho thấy CPI tháng 11 của Mỹ chỉ tăng 0,1% so với tháng 10 và đi lên 7,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Kết quả này thấp hơn dự báo của giới đầu tư, đồng thời đây cũng là mức tăng thấp nhất kể từ tháng 12/2021.

Trước đó, quan chức FED đã nhiều lần phát tín hiệu giảm tốc độ tăng lãi suất khi lạm phát có dấu hiệu hạ nhiệt. Biên bản cuộc họp FED cũng xác nhận về những rủi ro mà việc thắt chặt chính sách tiền tệ có thể gây ra đối với tăng trưởng kinh tế và ổn định tài chính, và tốc độ tăng lãi suất có thể chậm lại trước những rủi ro trên.

Phản ứng sau những quan điểm mang tính ''bồ câu'' của FED, đồng bạc xanh đã trượt sâu từ mức đỉnh của 20 năm. Theo đó, USD đã giảm giá 5% so với một rổ gồm 6 đồng tiền chủ chốt khác (EUR, JPY, GBP, CAD, SEK, CHF) trong tháng 11 vừa qua, đánh dấu tháng giảm mạnh nhất kể từ tháng 9/2010 - theo dữ liệu từ Investing. Chưa dừng lại ở đó, đồng bạc xanh tiếp tục lao dốc mạnh trong 2 tuần đầu tháng 12, xuống dưới mức 104 điểm – thấp nhất kể từ tháng 6/2022.

Liên thông với thị trường quốc tế, giá USD trong nước cũng giảm sâu trong tháng 11 và nửa đầu tháng 12. Theo đó, tỷ giá USD/VND tại các ngân hàng ghi nhận vào ngày 14/12 đã giảm xuống còn khoảng 23.350 – 23.400 VND/USD ở chiều mua vào và 23.650 – 23.700 VND/USD ở chiều bán ra. So với mức cao điểm ghi nhận vào cuối tháng 10, giá USD ngân hàng đã giảm khoảng 1.200 đồng/USD, tương đương gần 5%.

Với những diễn biến trên, chỉ trong hơn 1 tháng qua, NHNN đã có 4 lần giảm giá bán USD tại Sở Giao dịch, tổng cộng 40 đồng. Mức điều chỉnh trên là tương đối nhỏ so với 6 lần tăng mạnh trước đó nhưng phát đi tín hiệu quan trọng rằng mặt trận tỷ giá đã không còn căng thẳng như giai đoạn trước.

Tỷ giá hạ nhiệt, đi cùng sự ổn định trở lại của thị trường tiền tệ sau sự kiện tại ngân hàng SCB và thông tin Mỹ chính thức đưa Việt Nam ra khỏi danh sách giám sát thao túng tiền tệ đã giúp Nhà điều hành có thêm dư địa để nới lỏng chính sách, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Cụ thể, ngày 5/12, Ngân hàng Nhà nước đã phát đi thông cáo cho biết, cơ quan này quyết định điều chỉnh chỉ tiêu tín dụng định hướng năm 2022 thêm khoảng 1,5 - 2% cho toàn hệ thống các tổ chức tín dụng. Với quyết định này, tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế năm nay có thể lên tới 15,5 - 16%, tương ứng mức dư nợ mà các ngân hàng có thể cho vay trong 3 tuần cuối năm lên đến 300.000 – 400.000 tỷ đồng.

Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh, động lực để đưa ra quyết định trên là do tình hình tác động từ bên ngoài dịu bớt, thanh khoản của hệ thống các tổ chức tín dụng đã cải thiện hơn. Cơ quan này cũng cho biết sẽ sẵn sàng tạo điều kiện các nguồn lực vốn dài hạn cho các NHTM để có điều kiện cung ứng vốn một cách ổn định đảm bảo nhu cầu dự án rất cần thiết như hiện nay.

Mặt khác, sau khi thông báo nới room tín dụng, NHNN đã có động thái đáng chú ý trong hoạt động điều tiết thanh khoản trên thị trường mở.

Cụ thể, lần đầu tiên trong nhiều tháng qua, cơ quan này đã sử dụng lại hợp đồng mua kỳ hạn giấy tờ có giá với thời gian đáo hạn lên tới 91 ngày để hỗ trợ thanh khoản hệ thống ngân hàng trong những phiên gần đây. Sự thay đổi này cho thấy định hướng hỗ trợ thanh khoản có tính ổn định và dài hạn hơn của Nhà điều hành.

Bên cạnh việc tăng kỳ hạn cho các khoản vay cầm cố giấy tờ có giá, NHNN tiếp tục dừng hoạt động phát hành tín phiếu hút thanh khoản. Qua đó, đánh dấu chuỗi 18 phiên liên tiếp NHNN dừng hút tiền qua kênh này.

Giới phân tích cho rằng, áp lực tỷ giá giảm cho phép NHNN bơm thanh khoản vào hệ thống và ổn định mặt bằng lãi suất trong thời gian tới.

''Trước khả năng lộ trình thắt chặt của các NHTW sẽ chậm dần lại, và lạm phát trong nước vẫn đang trong tầm kiểm soát, Ngân hàng Nhà nước chưa cần nâng lãi suất điều hành trong thời gian tới'', Chứng khoán VnDirect dự báo.