Tiến biển bằng siêu đô thị ESG++: Khai mở “tài nguyên không gian” của Việt Nam

Sáng 28/11, Hội thảo “Tiến biển bằng siêu đô thị ESG++: Chiến lược đầu tư bền vững” diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia (Hà Nội), dưới sự chỉ đạo của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, do Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam (Reatimes.vn) phối hợp với Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam (VIRES) tổ chức.

Phát biểu khai mạc, Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam đã đánh giá tiềm năng kinh tế bởi Việt Nam có một “tài nguyên không gian” mà ít quốc gia nào sở hữu. Tuy nhiên, thời gian qua, tiềm năng của không gian biển từ kinh tế hàng hải, cảng biển, logistics, du lịch, dịch vụ đến kinh tế đô thị chưa được khai mở đúng tầm.

Các quốc gia tạo nên kỳ tích, từ Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc đến UAE, đều có điểm chung là hướng mạnh ra biển, khai thác không gian ven biển như những “cực tăng trưởng chiến lược”.

Chính vì vậy, xu thế tiến biển của Việt Nam phải đi cùng với những triết lý phát triển hoàn toàn mới, phát triển mô hình siêu đô thị biển ESG++.

Trong bức tranh chiến lược ấy, Cần Giờ nổi lên như một khu vực đặc biệt hiếm hoi hội tụ đủ điều kiện để trở thành mô hình siêu đô thị biển ESG++ đầu tiên của Việt Nam.

“Cần Giờ, hôm nay, với sự hội tụ đầy đủ 3 yêu tố Thiên thời - Địa lợi - Nhân hòa đang là câu trả lời thực tế nhất”, Nhà báo Phạm Nguyễn Toan nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho biết, trái đất của chúng ta 3/4 là biển. Với Việt Nam, 3/4 đất nước chúng ta cũng là biển. Hướng biển là hướng tới tương lai.

Kinh nghiệm của Hàn Quốc, Singapore, Nhật Bản hay khu vực Trung Đông đều tiến ra biển và kinh tế từ khu vực này đóng góp rất lớn cho GDP của các quốc gia này.

Tại Việt Nam, vành đai biển phía Nam đang hội tụ những điều kiện lý tưởng để hình thành một siêu đô thị biển theo chuẩn quốc tế. Đây là vùng có vị trí địa kinh tế quan trọng bậc nhất Đông Nam Á lục địa, nằm gần trục hàng hải quốc tế và kết nối trực tiếp với thị trường gần 700 triệu dân ASEAN.

“Cần Giờ sở hữu hệ sinh thái rừng ngập mặn được UNESCO công nhận. Nơi đây hoàn toàn có thể hình thành mô hình siêu đô thị lấn biển. Vấn đề quan trọng là quy hoạch như thế nào. Bởi nếu bây giờ chúng ta để Cần Giờ tự do khai thác thì việc bảo tồn và gìn giữ hệ sinh thái nơi đây còn khó khăn hơn”, TS. Nguyễn Sĩ Dũng nói.

Tuy nhiên, để siêu đô thị lấn biển tại Cần Giờ không lặp lại con đường của các đô thị truyền thống, nơi tăng trưởng nhanh thường đi kèm áp lực môi trường, ngập lụt, suy giảm bản sắc và chi phí xã hội cao, Việt Nam cần một khung phát triển hoàn toàn mới: ESG++. Đây không chỉ là bộ tiêu chí môi trường - xã hội - quản trị theo chuẩn quốc tế, mà còn là phiên bản được nâng cấp để thích ứng với yêu cầu của thế kỷ XXI, nhằm đảm bảo việc phát triển nhưng vẫn bền vững, gìn giữ được hệ sinh thái nơi đây.

Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, để lộ trình hình thành siêu đô thị biển TP.HCM - Đông Nam Bộ trở thành hiện thực, Việt Nam phải tạo ra bốn đột phá mang tính nền tảng:

Thứ nhất là đột phá thể chế, với yêu cầu xây dựng khung pháp lý vượt trội, đủ khả năng tháo bỏ những rào cản của hệ thống pháp luật hiện hành vốn được thiết kế cho mô hình đô thị truyền thống.

Thứ hai, là đột phá hạ tầng, bởi siêu đô thị biển chỉ có thể vận hành khi có hệ thống kết nối liên vùng đồng bộ.

Thứ ba là tài chính, đòi hỏi Việt Nam phải huy động được dòng vốn xanh, vốn quốc tế và nguồn lực tư nhân thông qua các mô hình PPP linh hoạt, cơ chế trái phiếu biển - trái phiếu xanh và các công cụ tài chính đổi mới.

Thứ tư là đột phá công nghệ chính là linh hồn của mô hình phát triển mới. Khi công nghệ trở thành năng lực vận hành cốt lõi, siêu đô thị biển sẽ đạt được khả năng chống chịu cao, phát triển xanh và hiệu suất kinh tế vượt trội.