"Tạm dừng chứ không phải hủy bỏ dự án điện hạt nhân"

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, thời gian qua, Bộ Công thương đã triển khai nghiêm túc chính sách pháp luật về công tác quy hoạch. Những tồn tại, hạn chế của Bộ Công thương chủ yếu là chưa đạt tiến độ lập quy hoạch ngành quốc gia so với yêu cầu và kỳ vọng. Bộ cũng đã phân tích, làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm tổ chức, cá nhân đối với những hạn chế, đồng thời cũng có giải pháp tích cực để đẩy nhanh tiến độ. Đến nay, Bộ Công thương đã hoàn thành việc lập 4/5 quy hoạch ngành quốc gia được Chính phủ giao, đó là quy hoạch điện, năng lượng, khoáng sản và hạ tầng dầu khí.

Trong đó một quy hoạch đã thẩm định xong và đang trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đó là quy hoạch Điện VIII, còn ba quy hoạch ngành đang trong quá trình thẩm định. Như vậy, chỉ trong quý III, các quy hoạch ngành quốc gia cơ bản sẽ hoàn thành. Riêng kế hoạch thăm dò, khai thác phóng xạ thì chưa đủ điều kiện xây dựng do dữ liệu điều tra về trữ lượng do Bộ Tài nguyên và Môi trường đảm nhiệm chưa thực hiện xong, cho nên Bộ Công thương đã trình và được Chính phủ cho phép lùi thời hạn lập quy hoạch đến năm 2023.

Về nội dung báo cáo của Đoàn giám sát, Bộ Công Thương cơ bản thống nhất với những nội dung đánh giá của Đoàn giám sát, đặc biệt là những nhận định về tồn tại, bất cập và nguyên nhân trong quá trình lập quy hoạch thời gian qua. Bộ thống nhất về các giải pháp chủ yếu trước mắt mà Chính phủ đã đề xuất, đó là đề nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết nhằm tiếp tục tháo gỡ những vướng mắc, bất cập để đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng quy hoạch, các quy hoạch ngành, các cấp thời kỳ 2021-2030.

Tuy nhiên, về lâu dài, Bộ Công thương cho rằng rất cần phải tổng kết, đánh giá một cách thấu đáo để rà soát, điều chỉnh, bổ sung Luật Quy hoạch phù hợp với thực tiễn. Theo đó, bổ sung các nội dung như bổ sung quy hoạch về điều chỉnh cục bộ quy hoạch, trong đó quy định về tiêu chí, nguyên tắc điều chỉnh cục bộ, quy định về trình tự, thủ tục điều chỉnh cục bộ sao cho vừa bảo đảm linh hoạt trong quá trình thực hiện, vừa bảo đảm công khai, minh bạch, chặt chẽ, đồng bộ và bảo đảm việc không điều chỉnh cục bộ tràn lan, phá vỡ tính liên kết, ổn định của hệ thống quy hoạch. Bên cạnh đó bổ sung vào danh mục quy hoạch trong Luật Quy hoạch ngành quốc gia quan trọng để bảo đảm thực hiện tốt các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đưa ra quan điểm, ví dụ đặt ra mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nhưng những ngành công nghiệp có tính chất nền tảng để bảo đảm mục tiêu này như ngành công nghiệp vật liệu luyện kim, cơ khí chế tạo, chế biến điện tử và hóa chất chưa được đề cập cụ thể, do đó cần bổ sung quy hoạch ngành này làm cơ sở cho việc triển khai thực hiện.

Về văn bản do Bộ Công thương xây dựng và ban hành hướng dẫn công tác quy hoạch trong thời gian vừa qua, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ đã xây dựng và trình ban hành Nghị định số 66/2020/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 68/2017/NĐ-CP về quản lý, phát triển cụm công nghiệp. Nghị định này được ban hành sau khi Luật Quy hoạch có hiệu lực, các nội dung liên quan đến quy hoạch cụm công nghiệp sửa đổi phù hợp với Luật Quy hoạch, đó là quy hoạch phát triển cụm công nghiệp không lập riêng mà được tích hợp trong quy hoạch tỉnh dưới hình thức phương án phát triển cụm công nghiệp. Như vậy, Nghị định này không có nội dung trái với Luật Quy hoạch.

Nhằm quán triệt các nội dung và định hướng phát triển công nghiệp và thương mại tại Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ 13 của Đảng. Bên cạnh đó, do không còn quy hoạch ngành, địa phương, quy hoạch ngành cho nên Bộ Công thương đã ban hành Văn bản số 3415/BCT-CTĐP ngày 14/6/2021. Theo đó, Bộ Công thương đã hướng dẫn các Sở Công thương tham mưu cho cấp có thẩm quyền xây dựng các chiến lược, đề án phát triển công nghiệp thương mại trên địa bàn, từ đó tham mưu cho địa phương tích hợp vào quy hoạch tỉnh, làm cơ sở cho việc triển khai trong tương lai.

Tuy nhiên, Nghị định số 66/2020/NĐ-CP và Văn bản số 3415/BCT-CTĐP nêu trên có một nội dung về việc đề nghị các địa phương gửi Bộ Công thương tham gia ý kiến đối với các phương án phát triển cụm công nghiệp nhưng chưa nêu rõ việc lấy ý kiến này theo hình thức nào, có thể là lấy ý kiến của Bộ trong khi góp ý với quy hoạch tỉnh nên đã gây hiểu lầm là phát sinh thủ tục. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, về vấn đề này, trong quá trình rà soát Nghị định về quản lý khu công nghiệp, Bộ Công thương sẽ điều chỉnh cho phù hợp.

Liên tới một số ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội liên quan tới quy hoạch địa điểm xây dựng Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên nêu rõ, Dự án này do cấp có thẩm quyền đã cho Chủ trương và Quốc hội đã biểu quyết Nghị quyết về tạm dừng xây dựng điện hạt nhân Ninh Thuận. Như vậy, đây là Nghị quyết tạm dừng chứ không phải hủy bỏ, về nguyên tắc là không có cơ sở để bỏ kế hoạch điểm đạt nhân. Mặt khác, địa điểm xây dựng Dự án đã được các đối tác và Bộ Công thương cùng các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu kỹ lượng và khẳng định, Ninh Thuận là địa điểm phù hợp nhất cho việc phát triển điện hạt nhân của Việt Nam.

Bộ Công thương đã kiến nghị với Chính phủ, Chính phủ cũng đã báo cáo với Quốc hội về quy hoạch địa điểm để phát triển điện hạt nhân Ninh Thuận. Do đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng chưa nên xem xét đến Dự án này để chờ cấp có thẩm quyền quyết định việc có tiếp tục hay không.