Starbucks bất ngờ bán 60% cổ phần tại Trung Quốc cho một quỹ đầu tư: Chuyện gì đây?

Starbucks vừa công bố kế hoạch bán phần lớn cổ phần tại Trung Quốc cho Boyu Capital – một quỹ đầu tư tư nhân có trụ sở tại Hồng Kông. 

Theo Reuters, thương vụ trị giá khoảng 4 tỷ USD này sẽ chuyển 60% cổ phần hoạt động bán lẻ của Starbucks tại Trung Quốc cho Boyu, trong khi “ông lớn” cà phê Mỹ giữ lại 40% và tiếp tục sở hữu thương hiệu, quyền cấp phép và các dòng doanh thu liên quan. Đây được xem là thương vụ mang tính chiến lược nhằm tái định hình cách Starbucks tiếp cận thị trường có hơn 8.000 cửa hàng – hiện là thị trường lớn thứ hai của hãng sau Mỹ.

Trong hơn hai thập kỷ qua, Trung Quốc từng được xem là “mỏ vàng” tăng trưởng của Starbucks. Hãng đã xây dựng hình ảnh biểu tượng về phong cách sống đô thị hiện đại, mang cà phê trở thành một phần văn hóa của giới trẻ Trung Quốc. 

Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, những khó khăn kinh tế cùng sự cạnh tranh gay gắt từ các chuỗi nội địa như Luckin Coffee đã khiến tốc độ mở rộng của Starbucks chậm lại. Luckin – với mô hình bán hàng tiện lợi, giá rẻ và liên tục ra mắt hương vị bản địa – đã chiếm được sự yêu thích của người tiêu dùng, đặc biệt ở nhóm khách hàng trẻ và khu vực ngoài đô thị lớn. Trong khi đó, Starbucks vẫn gắn liền với hình ảnh cao cấp, tập trung tại các thành phố hạng nhất như Bắc Kinh, Thượng Hải, Thâm Quyến.

Chính trong bối cảnh đó, việc hợp tác với Boyu Capital được xem là giải pháp “song hành địa phương hóa và tăng tốc mở rộng”. Boyu không chỉ là quỹ đầu tư tài chính mà còn là đối tác có kinh nghiệm sâu rộng trong mảng tiêu dùng – bán lẻ tại Trung Quốc, từng đầu tư vào nhiều thương hiệu lớn như Alibaba, Yum China hay các chuỗi đồ uống bản địa. Sự kết hợp giữa kinh nghiệm vận hành của Starbucks và sự am hiểu thị trường của Boyu được kỳ vọng sẽ giúp hãng mở rộng nhanh hơn tới các đô thị cấp 2, cấp 3 – nơi tiềm năng tiêu dùng cà phê vẫn rất lớn nhưng chưa được khai thác hết.

Theo thông tin từ hãng, Starbucks và Boyu sẽ thành lập một liên doanh mới để điều hành toàn bộ mạng lưới cửa hàng hiện có. Mục tiêu dài hạn là nâng tổng số cửa hàng tại Trung Quốc lên hơn 20.000 trong những năm tới, gần gấp ba quy mô hiện nay. Đây là tham vọng lớn trong bối cảnh thị trường đồ uống cạnh tranh khốc liệt, song cũng cho thấy niềm tin của Starbucks vào sức bật tiêu dùng dài hạn tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. 

Về phía Boyu Capital, việc trở thành đối tác kiểm soát liên doanh mang thương hiệu toàn cầu như Starbucks là bước tiến quan trọng, khẳng định vị thế của họ trong lĩnh vực tiêu dùng cao cấp và bán lẻ. Thỏa thuận này không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn là một tín hiệu chính trị – thương mại tích cực, cho thấy các tập đoàn Mỹ vẫn coi Trung Quốc là thị trường trọng yếu.

Dẫu vậy, giới phân tích cũng chỉ ra một số rủi ro đáng chú ý. Khi Starbucks nhường quyền điều hành phần lớn hoạt động cho đối tác địa phương, thách thức lớn nhất sẽ là bảo đảm tính nhất quán của thương hiệu và chất lượng trải nghiệm khách hàng – yếu tố vốn là lợi thế cạnh tranh cốt lõi của hãng. Nếu quá chú trọng vào mở rộng nhanh, Starbucks có thể đánh mất hình ảnh “biểu tượng toàn cầu” và rơi vào cuộc đua giá rẻ với các chuỗi nội địa. 

Từ góc nhìn tài chính, thương vụ 4 tỷ USD sẽ giúp Starbucks thu hồi nguồn vốn đáng kể để tái đầu tư vào các thị trường khác, nhất là khu vực Đông Nam Á và Ấn Độ – nơi tốc độ đô thị hóa và thói quen tiêu dùng cà phê đang tăng nhanh. Đồng thời, việc Boyu nắm phần lớn quyền điều hành cũng giúp Starbucks giảm bớt áp lực vận hành trực tiếp tại một thị trường ngày càng phức tạp.

Thỏa thuận giữa Starbucks và Boyu phản ánh xu hướng mới trong chiến lược toàn cầu của các thương hiệu phương Tây: chuyển từ mô hình kiểm soát tuyệt đối sang hợp tác linh hoạt với các đối tác bản địa. Trong một thế giới nơi thị trường tiêu dùng phân mảnh và thói quen thay đổi nhanh, sự hiểu biết văn hóa địa phương đã và đang trở thành lợi thế không thể thay thế.

Theo: Reuters, Financial Times