Mỹ vừa công bố gói lệnh trừng phạt mới nhằm vào hơn 50 cá nhân, doanh nghiệp và tàu thuyền bị cáo buộc tham gia xuất khẩu dầu mỏ và khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) của Iran, với tổng giá trị lên tới hàng tỷ USD.
Theo thông báo của Bộ Tài chính Mỹ, các biện pháp này nhắm đến gần hai chục tàu vận tải nằm trong “đội tàu ngầm”, một cảng dầu thô tại Trung Quốc, một nhà máy lọc dầu quy mô nhỏ (teapot), cùng một loạt công ty có trụ sở tại Hồng Kông, Panama và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).
Động thái mới là phần mở rộng trong chiến dịch gây sức ép tối đa của chính quyền Tổng thống Donald Trump nhằm buộc các doanh nghiệp Trung Quốc ngừng nhập khẩu năng lượng từ Iran. Washington cho rằng việc Tehran tiếp tục xuất khẩu dầu là nguồn tài chính then chốt giúp nước này duy trì chương trình làm giàu hạt nhân và hỗ trợ các nhóm vũ trang trong khu vực.
Xuất khẩu dầu mỏ là trụ cột kinh tế của Iran. Tuy nhiên, các biện pháp trừng phạt kéo dài từ phía Mỹ đã khiến quốc gia này bị hạn chế nghiêm trọng khả năng tiếp cận hệ thống tài chính quốc tế, gây sức ép lớn lên ngân sách nhà nước và hoạt động thương mại.
Chính quyền ông Trump từ khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai đã tuyên bố mục tiêu “đưa xuất khẩu dầu của Iran về mức 0”. Trong thời gian qua, Washington đã trừng phạt một số nhà máy lọc dầu nhỏ của Trung Quốc – những khách hàng lớn nhất mua dầu thô Iran thông qua các kênh trung gian. Đồng thời nhắm vào các công ty vận tải và tập đoàn năng lượng bị cáo buộc hỗ trợ vận chuyển hàng hóa.
So với chính quyền tiền nhiệm của Tổng thống Joe Biden, các biện pháp lần này được xem là quyết liệt hơn. Giới phân tích cho rằng động thái này phản ánh cách tiếp cận cứng rắn hơn của Washington trong việc hạn chế dòng chảy năng lượng từ Iran sang Trung Quốc.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent phát biểu: “Bộ Tài chính đang làm suy yếu dòng tiền của Iran bằng cách nhắm vào những mắt xích chủ chốt trong hệ thống xuất khẩu năng lượng của nước này. Dưới thời Tổng thống Trump, chúng tôi kiên quyết phá vỡ khả năng tài trợ cho các động thái đe dọa an ninh của Mỹ.”
Theo Reuters