Nga và hệ thống phòng thủ tài chính được xây dựng trong 7 năm

Ngược lại, điều đó đã giúp Nga tiến hành xây dựng được một nền kinh tế “pháo đài” với hệ thống phòng thủ tài chính được cho là vững mạnh.

Trước khi Mỹ và EU công bố lệnh Nga cho rằng các lệnh trừng phạt vì đi ngược lại lợi ích của những người đã áp đặt chúng.

Hiện nay, nền kinh tế Nga được ví như một “pháo đài” với 643 tỷ USD dự trữ tiền tệ và doanh thu từ dầu khí đang tăng mạnh, đặc biệt là trong giai đoạn giá dầu thế giới tăng mạnh vừa qua.

Ngoài ra, thặng dư tài khoản vãng lai 5% GDP hàng năm và tỷ lệ nợ trên GDP là 20% giúp Nga trở thành một trong những nước có tỷ lệ nợ trên GDP thấp nhất trên thế giới hiện nay.

Bên cạnh đó, chỉ khoảng 50% các khoản nợ phải trả của Nga là bằng USD.

Reuters dẫn lời ông Christopher Granville - Giám đốc điều hành Công ty tư vấn TS Lombard và là một chuyên gia về Nga cho biết, Tổng thống Nga Putin đã chuẩn bị cho mình một “nền kinh tế phòng thủ” từ sau vụ sáp nhập Crimea năm 2014 và những con số trên cho thấy điều đó.

Ngoài ra, giá dầu tăng cao sẽ mang lại cho Nga khoản thu thêm 1,5 nghìn tỷ ruble (17,2 tỷ USD) trong năm 2022 từ thuế đánh vào lợi nhuận của các công ty năng lượng.

Tuy nhiên, ông Christopher Granville cho rằng “không có pháo đài nào là không thể thất thủ”, do đó quan điểm Nga sẽ không bị ảnh hưởng là sai.

Các bước của phương Tây bao gồm các biện pháp trừng phạt và đóng băng tài sản đối với nhiều ngân hàng và doanh nhân Nga, ngừng huy động vốn ra nước ngoài, đóng băng dự án đường ống dẫn khí 11 tỷ USD tới Đức và hạn chế tiếp cận các mặt hàng công nghệ cao như chất bán dẫn.

Ngoài ra, Nga sẽ bị cô lập với nền kinh tế, thị trường và đầu tư thế giới. Các dấu hiệu của lệnh trừng phạt sau sự kiện Crimea năm 2014 đã xuất hiện với tình trạng dễ bị tổn thương về kinh tế. Cụ thể là thu nhập hộ gia đình Nga vào năm 2019 vẫn thấp hơn mức năm 2014. Trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra, sản lượng kinh tế hàng năm của Nga trị giá 1,66 nghìn tỷ USD, thấp hơn nhiều so với 2,2 nghìn tỷ USD vào năm 2013.

Reuters dẫn lại báo cáo của JPMorgan cho thấy tỷ lệ nắm giữ trái phiếu bằng đồng rúp của người nước ngoài ở mức thấp nhất trong hai thập kỷ và đầu tư cổ phiếu chưa bao giờ quay trở lại mức trước Crimea.

Đặc biệt, việc Nga đưa quân vào Ukraine lần này có thể bao gồm việc chấm dứt quyền truy cập của Nga vào hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT và cấm đầu tư hoàn toàn vào Nga.

Mặc dù Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết, các biện pháp trừng phạt này sẽ không loại Nga ra khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.

SWIFT là một mạng lưới điện tín được nhiều ngân hàng, tổ chức tài chính toàn cầu tin tưởng và sử dụng để trao đổi các thông tin nhạy cảm, cần đảm bảo độ chính xác, an toàn... Ví dụ như lệnh chuyển tiền nhanh giữa các ngân hàng liên quốc gia...

Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian cũng đã lí giải việc các hạn chế đối với quyền truy cập của Nga vào hệ thống ngân hàng SWIFT không được đưa vào các lệnh trừng phạt cho đến nay là "bởi vì chúng tôi phải đi nhanh chóng."

Như vậy, việc có dùng đòn trừng phạt hạn chế đối với quyền truy cập của Nga vào hệ thống ngân hàng SWIFT còn bỏ ngỏ.

Nếu Nga mất quyền truy cập vào SWIFT sẽ làm phức tạp các khoản thanh toán xuất nhập khẩu và thậm chí có thể ngăn cản việc thanh toán các phiếu mua hàng trái phiếu, gây ra vỡ nợ kỹ thuật.

Báo cáo của JPMorgan dự đoán các biện pháp trừng phạt sẽ cắt giảm tới 3,5 điểm phần trăm so với tăng trưởng GDP trong nửa cuối năm 2022.

Ngoài ra, khả năng tiếp cận vốn nước ngoài bị hạn chế khiến các công ty dầu mỏ của Nga phụ thuộc vào các giao dịch trả trước và phải đối mặt với chi phí vốn cao hơn đáng kể.