“Nặng gánh” chính sách tiền tệ 2023: Thành công với mục tiêu điều hành chủ động, linh hoạt và hiệu quả

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng đã nói đến mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ trong năm 2024 tại buổi gặp mặt cuối năm 2023 với các tổ chức tài chính quốc tế, các tổ chức tín dụng nước ngoài tại Việt Nam.

Cụ thể Thống đốc NHNN chia sẻ, năm 2024 đang đến gần với rất nhiều cơ hội song cũng không ít thách thức, khó khăn đối với nền kinh tế toàn cầu. Việt Nam là một nền kinh tế có độ mở cửa lớn, do đó, sẽ không tránh khỏi các tác động từ những diễn biến phức tạp và khó lường của nền kinh tế thế giới.

Thống đốc khẳng định, NHNN sẽ tiếp tục bám sát diễn biến trong nước và quốc tế để điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý tiệm cận các chuẩn mực quốc tế, thúc đẩy tài chính xanh, tài chính toàn diện và chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng, củng cố công tác thanh tra, giám sát, đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng và ổn định tài chính.

Điều hành chính sách tiền tệ trong bối cảnh hiện nay rất khó khăn, vừa phải giải quyết những vấn đề nội tại của ngành nhưng vẫn phải ứng phó nhanh nhạy trước bối cảnh kinh tế thế giới biến động khó lường, kinh tế có độ mở cửa lớn.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng

Một năm đầy áp lực

Trước đó, khi phát biểu tại Quốc hội (tháng 11/2023), Thống đốc Nguyễn Thị Hồng đã bày tỏ, năm 2023 là một năm đầy khó khăn thách thức vì kinh tế thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường, hết khó khăn này lại đến khó khăn khác.

Trong nước, những khó khăn nội tại của nền kinh tế cũng chưa thể xử lý trong một thời gian ngắn, tạo áp lực đối với điều hành chính sách tiền tệ của NHNN. Đặc biệt, chính sách tiền tệ phải thực hiện rất nhiều nhiệm vụ như kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, giảm mặt bằng lãi suất, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng.

Tuy nhiên, trong mọi tình huống, trước bối cảnh khó khăn và nhiệm vụ nêu trên NHNN đã bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng và bám sát diễn biến tình hình để chủ động tâm thế ứng phó linh hoạt, thực hiện đồng bộ các giải pháp và công cụ chính sách tiền tệ với liều lượng hợp lý để đóng góp chung vào thành công chung của nền kinh tế.

Về điều hành tín dụng, tiếp cận tín dụng, Thống đốc NHNN cho biết: “Ngân hàng Thế giới cảnh báo, nhu cầu đầu tư phụ thuộc rất nhiều vào vốn tín dụng của ngân hàng và dư nợ tín dụng trên GDP của Việt Nam đã ở trong số các nước cao nhất thế giới”. Do đó NHNN đã có nhiều giải pháp điều hành chính sách tiền tệ cả bên cung vốn tín dụng và bên cầu vốn tín dụng. Ngay từ đầu năm 2023, NHNN đã đưa ra chỉ tiêu, định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm là 14%, đến gần giữa năm đã phân bổ và thông báo cho tất cả các tổ chức tín dụng trong toàn hệ thống với chỉ tiêu khoảng 14%. NHNN cũng đã điều hành linh hoạt hỗ trợ thanh khoản của hệ thống để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng thúc đẩy tăng nguồn cung tín dụng cho nền kinh tế.

Mục tiêu lớn là đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng

Thống đốc NHNN nhấn mạnh, trong năm qua NHNN đã tích cực điều hành chính sách tiền tệ một cách chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế; hỗ trợ tích cực hoạt động của nền kinh tế, góp phần vào tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô, đồng thời đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng.

Trong năm 2023 mặc dù lãi suất thế giới tăng cao nhưng NHNN đã "mạnh dạn" điều chỉnh 4 lần giảm lãi suất điều hành để định hướng, đưa mặt bằng lãi suất của các khoản cho vay mới giảm khoảng 2% so với cuối năm 2022. Nếu tính cả những khoản dư nợ của các khoản cho vay cũ và vay mới thì giảm khoảng 1% so với cuối năm ngoái; so với trước đại dịch Covid -19 thì đã trở về bằng, thậm chí giảm hơn khoảng 0,3%.

NHNN cũng đã ban hành thông tư về cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cũng như chủ động đề xuất các gói tín dụng, như gói 120.000 tỉ đồng tín dụng cho vay đối với nhà ở cho người có thu nhập thấp và công nhân, gói tín dụng cho thủy sản 15.000 tỉ đồng. NHNN cũng phối hợp với các địa phương tổ chức nhiều hội nghị kết nối giữa ngân hàng và doanh nghiệp để có thể tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về tín dụng tại các địa phương.

Nhìn lại thời gian qua có thấy điều hành chính sách tiền tệ đã có những đóng góp quan trọng,, góp phần vào kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đặc biệt là giảm mặt bằng lãi suất, ổn định tỉ giá, cố gắng có các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Đặc biệt là đã giữ vững ổn định an toàn hệ thống.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, hiện NHNN đang rà soát sửa đổi một số văn bản quy phạm pháp luật và vẫn dựa trên nguyên tắc tháo gỡ khó khăn nhưng phải quản lý chặt chẽ rủi ro, đảm bảo an toàn hệ thống. Đối với vấn đề điều hành tăng trưởng tín dụng, NHNN xem xét, đánh giá lại toàn bộ quá trình điều hành chỉ tiêu room tín dụng những mặt được cũng như chưa được. Trong thời gian tới, việc có tiếp tục duy trì room tín dụng hay không hoặc có lộ trình như thế nào… sẽ trên tinh thần khắc phục hạn chế tạo điều kiện đảm bảo tiêu chí kiểm soát được rủi ro tín dụng.

Việc điều hành về lãi suất cũng như các công cụ của chính sách tiền tệ phải căn cứ vào các nhiệm vụ như: Mục tiêu lạm phát; các dự báo xu hướng của lạm phát trên thế giới và trong nước và cũng phải đáp ứng các yêu cầu về ổn định tỷ giá, đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống. Trong các nhiệm vụ này không thể hy sinh nhiệm vụ nào mà cần phải có một sự hài hòa, linh hoạt trong điều hành. Nếu xu hướng lạm phát có thể bùng lên thì chính sách tiền tệ cũng phải tính đến việc phòng ngừa và chuẩn bị cho xu hướng thắt chặt.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng