Đó là hạt điều.
Việt Nam liên tiếp 18 năm là quốc gia xuất khẩu điều nhân lớn nhất thế giới, đồng thời chiếm trên 80% tổng sản lượng xuất khẩu toàn cầu. Hạt điều nhân của Việt Nam hiện đã có mặt trên các kệ hàng của trên 90 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Do sản lượng trong nước không đủ đáp ứng nhu cầu xuất khẩu, nước ta đã nhập khẩu nhiều điều thô từ một số quốc gia, trong đó có Campuchia.
Theo thống kê của Cục Hải quan, trong 5 tháng đầu năm 2025, các doanh nghiệp Việt Nam đã chi gần 2,1 tỷ USD để nhập khẩu hơn 1,32 triệu tấn hạt điều, tăng 9,1% về lượng và tăng gần 40% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Ở chiều ngược lại, kim ngạch xuất khẩu hạt điều của nước ta trong 5 tháng qua đạt 1,88 tỷ USD, tăng 19,4 % so với cùng kỳ năm ngoái.
Đặc biệt, hàng trăm nghìn tấn hạt điều từ Campuchia đã ồ ạt về Việt Nam trong 5 tháng qua. Cụ thể, các doanh nghiệp Việt đã nhập gần 873.200 tấn hạt điều từ Campuchia, với giá trị ước đạt 1,32 tỷ USD, tăng 15% về lượng, tăng 36,2% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Theo đó, con số 1,32 tỷ USD này đã vượt xa kim ngạch nhập khẩu hạt điều từ Campuchia năm 2024 (với 1,07 tỷ USD).
Theo số liệu từ Cục Hải quan, hạt điều Campuchia hiện chiếm gần 63% tổng kim ngạch nhập khẩu điều của Việt Nam.
Vì sao Việt Nam nhập khẩu nhiều hạt điều từ Campuchia?
Theo báo cáo của Hiệp hội Hạt điều Campuchia (CAC), trong năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hạt điều của nước này đạt 1,15 tỷ USD, tăng 31% so với năm trước. Trong đó, lượng hạt điều xuất khẩu sang Việt Nam chiếm khoảng 90%. Với sản lượng vọt lên 850.000 tấn trong năm 2024, tăng 26% so với năm 2023, Campuchia đã trở thành quốc gia sản xuất hạt điều thô lớn thứ hai thế giới.
Hiện nay, điều là một trong những cây trồng có tiềm năng, đồng thời mang lại giá trị thương mại cao của Campuchia, bên cạnh lúa, cao su, sắn, dầu cọ, chuối, xoài, nhãn và hạt tiêu.
Theo các chuyên gia, vì nguồn cung hạt điều thô của Campuchia rất dồi dào khi mùa thu hoạch đang diễn ra, vì vậy các doanh nghiệp Việt Nam tranh thủ thu mua. Hơn nữa, sở dĩ nhiều doanh nghiệp Việt chuộng nhập khẩu loại hạt này từ Campuchia là nhờ lợi thế về logistics. Cụ thể, thông thường, một lô hàng hạt điều vận chuyển từ Campuchia về Việt Nam chỉ mất 1 – 2 ngày. Mặt khác, cước vận chuyển tương đối thấp so với cước vận chuyển bằng đường biển khi nhập khẩu từ các nước khác.
Theo ông Nguyễn Minh Hòa, Phó Chủ tịch Hiệp hội điều Việt Nam (VINACAS), trong năm 2025, VINACAS đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 4,5 tỷ USD. Để hiện thực hóa được mục tiêu này, các doanh nghiệp chế biến điều cần tập trung vào 3 trụ cột, bao gồm: Nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa thị trường và tăng cường xúc tiến thương mại.
Ngoài Campuchia, Việt Nam còn nhập khẩu từ nhiều thị trường khác như Bờ Biển Ngà, Ghana…
Theo dự báo, trong giai đoạn 2022 – 2027, thị trường hạt điều toàn cầu sẽ tăng trưởng bình quân 4,6%. Trên thế giới, xu hướng ăn vặt lành mạnh ngày càng tăng, nên người tiêu dùng chú trọng vào các loại hạt bổ dưỡng và có những thành phần ích lợi cho sức khỏe. Do đó, nhu cầu tiêu thụ hạt điều được dự báo cũng tăng lên, đã tạo cơ hội để ngành điều Việt Nam bứt phá.
