Giá vàng tăng 60%, một quốc gia muốn mua ngay vài tấn vàng dự trữ

Đến cuối tháng 10, vàng giao ngay lùi nhẹ quanh 4.000 USD/oz sau khi đồng USD mạnh lên, nhưng vẫn hoàn tất tháng tăng thứ ba liên tiếp. Reuters ghi nhận giá giao ngay khoảng 4.005 USD/oz; trước đó giữa tháng 10, vàng đã vượt 4.200 USD/oz lần đầu tiên, đánh dấu mức tăng khoảng 60% từ đầu năm.

Dữ liệu của TradingEconomics cũng cho thấy giá ngày 31/10 ở quanh 4.012 USD/oz, nổi bật độ biến động cao của kim loại quý trong tháng 10.

Đà tăng hơn một năm qua phản ánh bối cảnh địa chính trị bất ổn, kỳ vọng hạ lãi suất và đặc biệt là mua ròng của khối ngân hàng trung ương.

Theo Reuters và khảo sát của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), 2025 có thể là năm thứ tư liên tiếp lực cầu từ ngân hàng trung ương duy trì quy mô lớn, còn 95% ngân hàng trung ương được hỏi kỳ vọng dự trữ vàng toàn cầu tiếp tục tăng. 

Theo Kitco News, ngân hàng trung ương Madagascar (Banky Foiben’i Madagasikara, BFM) “đang tìm cách tăng mạnh dự trữ vàng”, xuất hiện cùng Hàn Quốc trong làn sóng ngân hàng trung ương cân nhắc bổ sung vàng năm 2025. Bản tin này nhấn mạnh xu hướng “đa dạng hóa khỏi tài sản định danh bằng USD” giữa bối cảnh giá vàng lập đỉnh lịch sử.

Các nguồn địa phương tại Madagascar như 2424.mg còn cho biết kế hoạch cụ thể là tích lũy 4 tấn vàng, trong đó 1 tấn vàng tinh luyện đã được BFM tiếp nhận từ tháng 7/2023, phù hợp với thông tin trước đó của Bloomberg về lô vàng đạt chuẩn LBMA được đưa vào kho dự trữ.

Theo World Bank và IMF, Madagascar - quốc đảo hơn 30 triệu dân này có quy mô kinh tế nhỏ, tăng trưởng năm 2025 dự kiến khoảng 4%, trong khi dự trữ ngoại hối những năm gần đây chủ yếu ở dạng ngoại tệ mạnh. Tổng dự trữ (gồm vàng) ước khoảng 2,8 tỷ USD năm 2024.

IMF trong báo cáo 2023 ghi nhận BFM “cam kết đa dạng hóa dự trữ ngoại hối bằng cách đưa vàng vào danh mục”, đặt nền cho các động thái mua vàng gần đây.

Với kế hoạch hướng tới 4 tấn đã nêu, kho vàng của Madagascar về mặt khối lượng vẫn còn rất khiêm tốn so với các nước châu Phi có dự trữ đáng kể như Algeria hay Libya, nhưng có ý nghĩa chiến lược đối với một nền kinh tế dễ tổn thương bởi khí hậu, biến động hàng hóa và vị thế dự trữ mỏng.

Bức tranh quốc tế càng củng cố lựa chọn của Antananarivo. Theo Financial Times và Reuters, vàng đã vượt euro trở thành tài sản dự trữ số 2 của các ngân hàng trung ương sau USD, nhờ ba năm liên tiếp mua ròng trên 1.000 tấn và cú bứt tốc giá năm 2024–2025.