Triển vọng dài hạn
Theo báo cáo của VNDirect, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam năm 2022 ghi nhận kết quả tích cực, đạt 371,5 tỷ USD nhờ đóng góp lớn từ các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, gỗ và sản phẩm gỗ, giày dép.
Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu dệt may giảm 20,4% so với cùng kỳ trong quý 4/2022. Trong đó, giá trị xuất khẩu vải và hàng may mặc giảm 10,2% xuống còn 8,5 tỷ USD, trong khi giá trị xuất khẩu xơ và sợi giảm 50,5%. Dù vậy, tổng giá trị xuất khẩu hàng dệt may năm 2022 tăng 12,8%, đạt 44 tỷ USD, hoàn thành 100% kế hoạch của chính phủ cho năm 2022.
Mặc dù, nhu cầu ở các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như Mỹ, EU và Trung Quốc dự báo sẽ tiếp tục giảm vào năm 2023 nhưng các doanh nghiệp sợi có khả năng sẽ phục hồi sớm hơn từ quý 3/2023, trong khi các doanh nghiệp gia công may mặc sẽ phải chờ đến quý 4/2023.
Theo VNDirect, tiềm năng xuất khẩu của Việt Nam cần xem xét các tín hiệu cải thiện từ thị trường trong nước và thế giới.
Tại thị trường Việt Nam, chỉ số nhà quản lý thu mua (PMI) Việt Nam phục hồi từ mức 47,4 điểm trong tháng 1/2023 lên mức 51,2 điểm trong tháng 2/2023. Ngoài ra, các đơn đặt hàng xuất khẩu mới đã tăng tháng thứ hai liên tiếp nhờ nhu cầu từ thị trường nước ngoài được cải thiện. Cụ thể, tổng số đơn hàng xuất khẩu trong tháng 2/2023 tăng 34,7% so với tháng trước và tăng 9,5% so với tháng 12/2022.
Còn tại thị trường Mỹ, dữ liệu từ S&P Global cho thấy trong tháng 2/2023, chỉ số PMI của Mỹ đã tăng lên mức 47,8 từ mức 46,9 hồi tháng 1/2023, cao hơn dự báo là 47,1. Mặc dù tỷ giá có xu hướng hạ nhiệt trong hai tháng đầu năm 2023 nhưng vẫn sẽ giữ ở mức cao trong năm 2023. Tuy nhiên, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam trong năm 2023 sẽ chịu áp lực cạnh tranh từ các đối thủ khác như Trung Quốc và Ấn Độ.
Hồi phục trong quý 3/2023
Nhận định về triển vọng thị trường xuất khẩu dệt may năm 2023, chuyên gia VNDirect cho rằng, có hai yếu tố cần theo dõi trong năm 2023 đó là xu hướng lạm phát tại Mỹ và tốc độ mở cửa nền kinh tế của Trung Quốc.
Tuy nhiên, lạm phát tại Mỹ giảm xuống mức 3% sẽ khiến tâm lý người tiêu dùng Mỹ tích cực hơn và các doanh nghiệp bán lẻ sẽ có thể bắt đầu nhập hàng tồn kho trở lại.
Bên cạnh đó, sự kỳ vọng vào thị trường Trung Quốc mở cửa, nhưng đây có thể là con dao hai lưỡi. Theo phân tích của VNDirect, chỉ số PMI tại Trung Quốc đã tăng lên 52,6% trong tháng 2/2023. Việc Trung Quốc mở cửa nền kinh tế sẽ khiến việc xuất khẩu các mặt hàng sang Trung Quốc như xơ, sợi phục hồi trong nửa cuối năm 2023. Trung Quốc hiện là thị trường nhập khẩu sợi chính của Việt Nam, chiếm 48% tổng giá trị xuất khẩu.
“Chúng tôi cho rằng các doanh nghiệp sản xuất sợi có tỷ trọng xuất khẩu sang Trung Quốc cao như CTCP Đam San (ADS) sẽ tận dụng được lợi thế”, chuyên gia của VNDirect nhận định.
Trung Quốc mở cửa trở lại nền kinh tế cũng đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp may mặc trong năm 2023. Hiện Trung Quốc đang là đối thủ cạnh tranh chính của Việt Nam tại thị trường Mỹ. Theo OTEXA, giá trị nhập khẩu hàng dệt may của Mỹ năm 2022 đạt 132,2 tỷ USD. Với 25,65% thị phần, Trung Quốc là nhà cung cấp hàng dệt may lớn nhất cho Mỹ, theo sau là Việt Nam với 14,87% thị phần.
Dự báo về khả năng phục hồi của các doanh nghiệp ngành dệt may, các chuyên gia của VNDirect kỳ vọng sẽ có bước ngoặt cho các doanh nghiệp sản xuất sợi trong quý 3/2023, trong khi mảng gia công may mặc sẽ phải chờ đợi những tín hiệu rõ ràng hơn.
Theo phân tích của VNDirect, do ở khâu thượng nguồn, các doanh nghiệp sản xuất sợi bị ảnh hưởng sớm hơn so với các doanh nghiệp hạ nguồn, do các khách hàng lớn giảm hàng tồn kho trong bối cảnh nhu cầu của người tiêu dùng suy yếu. Do đó, bị ảnh hưởng sớm, các doanh nghiệp sợi như Sợi Thế Kỷ (STK), CTCP Đam San(ADS), Dệt may Hòa Thọ(HTG), Tổng CTCP Phong Phú(PPH)cũng sẽ có tín hiệu hồi phục khá sớm so với các doanh nghiệp gia công may mặc.
Ban lãnh đạo Sợi Thế Kỷ cho biết sản lượng bán ra trong tháng 2/2023 cải thiện so với quý 4/2022. Năm 2023, Sợi Thế Kỷ dự kiến đặt kế hoạch tổng doanh thu đạt 2.149 tỷ đồng, tăng 1,6% so với kết quả đạt được năm 2022 và lợi nhuận sau thuế đạt hơn 253 tỷ đồng, tăng 4,5%.
Trong khi đó, Dệt may Hòa Thọ kỳ vọng lợi nhuận ròng quý 1/2023 đạt 65 tỷ đồng (tăng 20,3% so với quý trước). CTCP Đam San cũng ghi nhận những tín hiệu tích cực trong quý 1/2023 sau khi Trung Quốc bắt đầu mở cửa trở lại nền kinh tế. Theo ban lãnh đạo ADS, sản lượng trong 2 tháng đầu năm 2023 đã tăng 200% so với quý 4 năm ngoái.
Ngược lại, chuyên gia của VNDirect nhận định các doanh nghiệp gia công may mặc sẽ gặp nhiều thách thức hơn trong năm 2023 do đơn hàng giảm mạnh.
Theo ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam, đơn hàng trong quý 1/2023 của các doanh nghiệp gia công giảm 25-27% so với cùng kỳ do sức mua trên thế giới giảm sút. Trong khi đó, Vinatex dự báo đơn hàng trong năm 2023 sẽ giảm 25% so với năm 2022.
VNDirect kỳ vọng các doanh nghiệp gia công may mặc sẽ phục hồi kể từ quý 4/2023 khi lạm phát tại Mỹ và EU hạ nhiệt.
"Các công ty gia công may mặc lớn như Vinatex, Dệt may Thành Công, Garmex Sài Gòn, Gilimex sẽ ghi nhận lợi nhuận ròng tăng trưởng âm trong năm 2023". VNDirect dự báo.