Sự kiện là một diễn đàn khoa học có ý nghĩa quan trọng nhằm tổng kết hành trình 100 năm phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam, đồng thời thảo luận phương hướng và giải pháp xây dựng đội ngũ báo chí – truyền thông chất lượng cao trong bối cảnh chuyển đổi số và sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI).
Hội thảo có sự hiện diện của nhiều đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước, cùng các nhà khoa học, chuyên gia, nhà báo dày dạn kinh nghiệm, giảng viên từ các cơ sở đào tạo báo chí trên cả nước. Đặc biệt, hội thảo vinh dự đón tiếp PGS.TS. Dương Trung Ý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Nhà báo Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; và PGS.TS. Phạm Minh Sơn, Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền.
.png)
Phát biểu khai mạc, PGS.TS. Dương Trung Ý đánh giá cao sáng kiến tổ chức hội thảo của Học viện Báo chí và Tuyên truyền, nhất là trong thời điểm cả nước đang quyết liệt triển khai các nhiệm vụ trọng tâm theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Theo ông, trong kỷ nguyên mới, báo chí – truyền thông không chỉ đơn thuần phản ánh đời sống xã hội mà còn là lực lượng chủ lực trên mặt trận tư tưởng – văn hóa.
Sự phát triển bùng nổ của công nghệ số, đặc biệt là AI, dữ liệu lớn, nền tảng kỹ thuật số và mạng xã hội đã làm thay đổi căn bản cách thức sản xuất, truyền tải và tiếp nhận thông tin. Vì vậy, việc đào tạo nhân lực báo chí cần có sự đổi mới toàn diện – từ triết lý, chương trình, phương pháp đến mô hình tổ chức đào tạo.

Trong báo cáo đề dẫn, Nhà báo Lê Quốc Minh phân tích, đội ngũ báo chí hiện nay đang đối mặt với nhiều thách thức lớn, như cạnh tranh thông tin khốc liệt, sự lan truyền mạnh của tin giả, và thay đổi trong hành vi tiếp nhận thông tin của công chúng.
Ông nhấn mạnh rằng, người làm báo hiện đại cần không chỉ giỏi nghiệp vụ mà còn phải có tư duy phản biện, khả năng xác minh thông tin, bản lĩnh chính trị và đạo đức nghề nghiệp vững vàng. Đào tạo báo chí, theo ông, phải được coi là một khoản đầu tư chiến lược để củng cố nền tảng tư tưởng của Đảng, đồng thời phục vụ hiệu quả công cuộc phát triển đất nước trong thời đại số.
PGS.TS. Phạm Minh Sơn, Giám đốc Học viện cho biết, hội thảo tập trung vào ba nhóm nội dung chính là cơ sở lý luận và thực tiễn của đào tạo báo chí – truyền thông trong bối cảnh mới; thực trạng đội ngũ cán bộ báo chí hiện nay; và các định hướng, giải pháp chiến lược nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển ngành trong kỷ nguyên số.
Trong phần thảo luận, các đại biểu tập trung làm rõ những yêu cầu mới đặt ra với công tác đào tạo báo chí – truyền thông trước làn sóng chuyển đổi số và sự xuất hiện ngày càng mạnh mẽ của AI. Nhiều ý kiến cho rằng chương trình đào tạo cần được thiết kế theo hướng liên ngành, tích hợp công nghệ, tăng cường thực hành và xây dựng môi trường mô phỏng tác nghiệp tại tòa soạn.
Ngoài ra, những nội dung như báo chí dữ liệu, báo chí kiến tạo xã hội, kỹ năng nhận diện và chống tin giả, đạo đức số và ứng xử trên không gian mạng cũng được đề xuất đưa vào giảng dạy một cách có hệ thống. Các đại biểu lưu ý rằng, AI vừa là công cụ hỗ trợ mạnh mẽ, vừa tiềm ẩn nhiều nguy cơ về đạo đức và tính xác thực của thông tin. Do đó, việc đào tạo cần chú trọng phát triển song song kỹ năng công nghệ và năng lực phản biện, kiểm chứng thông tin.
Một đề xuất được nhiều đại biểu đồng thuận là xây dựng mô hình hợp tác ba bên giữa cơ sở đào tạo, cơ quan báo chí và doanh nghiệp công nghệ nhằm gắn kết chặt chẽ giữa lý thuyết và thực tiễn, giúp sinh viên sớm tiếp cận môi trường làm việc chuyên nghiệp.
Phát triển các nền tảng học tập trực tuyến, đẩy mạnh hình thức học tập suốt đời và nâng cao năng lực giảng viên cũng được xem là những giải pháp thiết thực để nâng cao chất lượng đào tạo báo chí – truyền thông trong thời đại mới.
Tại hội thảo, các đại biểu thống nhất quan điểm: xây dựng đội ngũ nhà báo “vừa hồng vừa chuyên” trong thời đại số là nhiệm vụ mang tính chiến lược, đòi hỏi sự đầu tư bài bản, lâu dài và sự vào cuộc đồng bộ của toàn bộ hệ thống chính trị, các cơ quan báo chí cũng như các cơ sở đào tạo chuyên ngành.
Hội thảo đã góp phần cung cấp thêm cơ sở khoa học và thực tiễn cho việc xây dựng chính sách đào tạo nhân lực báo chí – truyền thông, đồng thời mở ra nhiều cách tiếp cận mới phù hợp với yêu cầu phát triển của thời đại.