Cứ mỗi năm lại có một buổi giới thiệu sản phẩm mới. Sân khấu quen thuộc, CEO với chiếc áo cổ lọ màu đen quen thuộc và những lời hứa hẹn đầy hoa mĩ. Khi buổi thuyết trình diễn ra, người ta lại có cảm giác như mọi thứ đã lặp lại.
Camera có thêm vài "chấm", màn hình làm mới nhanh hơn một chút, và bộ xử lý cũng nhỉnh hơn đôi chút. Chào mừng bạn đến với "guồng quay đổi mới" - nơi chu kỳ ra mắt sản phẩm hằng năm trở nên quá đỗi nhàm chán và dễ đoán.
Trong một thị trường đã bão hòa và ít có đột phá phần cứng thực sự, các nhà sản xuất tự mắc kẹt. Họ phải ra mắt một mẫu flagship Android mới mỗi 12 tháng để thúc đẩy doanh số, ngay cả khi chưa có tính năng ý nghĩa nào sẵn sàng.
Kết quả là một loạt các tính năng trông rất hoành tráng trên bảng thông số nhưng lại chẳng mang lại nhiều giá trị trong sử dụng hằng ngày. Rất nhiều "đổi mới" trong số đó chỉ là mánh lới quảng cáo. Trên thực tế, người dùng chỉ cần chi tiền ở mức vừa phải là đã có thể sở hữu những thiết bị đủ tốt và đủ dùng.
Dưới đây là những tính năng trên điện thoại thông minh được thổi phồng quá mức so với giá trị thực mà không ít người dùng Việt Nam đã "mua hớ".
Megapixel cao là con số “gây lú”
Nỗi ám ảnh về megapixel là chiến lược lừa dối người tiêu dùng tinh vi nhất của ngành công nghiệp này. Nhiều điện thoại hiện nay trang bị cảm biến 200 megapixel (200MP), ngụ ý chất lượng chuyên nghiệp.
Nhưng thực tế lại phức tạp và kém ấn tượng hơn nhiều. Chất lượng hình ảnh chủ yếu phụ thuộc vào kích thước cảm biến và chất lượng ống kính, chứ không phải số điểm ảnh.
Hãy hình dung các điểm ảnh (pixel) như những chiếc xô hứng ánh sáng nhỏ. Chiếc xô càng lớn thì hứng được càng nhiều ánh sáng, tạo ra những bức ảnh sạch và chi tiết hơn, đặc biệt trong điều kiện thiếu sáng.
Để nhồi nhét 200 triệu pixel vào một cảm biến điện thoại nhỏ bé, các nhà sản xuất phải làm cho mỗi pixel trở nên cực kỳ nhỏ. Những pixel nhỏ này thu nhận ít ánh sáng hơn và tạo ra hình ảnh nhiễu hơn.
Để giải quyết vấn đề này, các nhà sản xuất dùng đến kỹ thuật "ghép điểm ảnh" (pixel binning). Trong hầu hết các điều kiện ánh sáng, điện thoại sẽ kết hợp dữ liệu từ một ma trận gồm các pixel nhỏ (thường là 16 pixel) thành một "siêu pixel" lớn hơn.
Điều này biến cảm biến 200MP được quảng cáo thành một cảm biến chỉ có hiệu quả 12.5MP. Đây là một giải pháp tình thế cho một vấn đề do chính họ tạo ra.
Kỹ thuật này nhằm mang lại lợi ích từ cả hai thế giới, đồng thời nhấn mạnh giới hạn vật lý của cảm biến độ phân giải cực cao. Tuy nhiên, chế độ chụp 200MP đầy đủ vẫn tồn tại những nhược điểm rõ rệt.
Thứ nhất, xử lý lượng dữ liệu khổng lồ đó sẽ gây ra độ trễ giữa lúc bạn nhấn nút chụp và lúc bức ảnh được ghi lại. Nó hoàn toàn không phù hợp để chụp các đối tượng đang di chuyển.
Thứ hai, một bức ảnh 200MP có thể có dung lượng từ 30MB đến 60MB, nhanh chóng làm đầy bộ nhớ. Thêm vào đó, việc chia sẻ bức ảnh này thường đòi hỏi nén nặng, làm mất đi phần lớn chi tiết bổ sung.
Zoom quang học 10x hữu dụng hơn “trò ảo thuật” 100x
Tính năng "Space Zoom" 100x được quảng cáo rất ấn tượng, cho phép chụp những bức ảnh sắc nét về mặt trăng và các công trình ở xa. Tuy nhiên, tính năng này chủ yếu dựa vào nhiếp ảnh điện toán (computational photography), chứ không phải quang học.
Vượt quá phạm vi zoom quang học thực sự của điện thoại (thường là 5x hoặc 10x), bạn sẽ phải dùng đến zoom kỹ thuật số. Đây là một cái tên hoa mỹ cho việc cắt và phóng to một phần của bức ảnh.
Để biến những bức ảnh zoom cực xa này trở nên khả thi, điện thoại phải dựa vào trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh.
Phần mềm sẽ phân tích phần hình ảnh mờ nhòe ở mức zoom 100x và sử dụng các thuật toán để khôi phục chi tiết, nói một cách dễ hiểu là "đoán" xem chủ thể sẽ trông như thế nào.
Trong các thử nghiệm trước đây, nhiều người dùng phát hiện ra rằng một số điện thoại đã phủ một lớp vân mặt trăng có sẵn lên những bức ảnh mờ, tạo ra những hình ảnh chi tiết nhưng không phải là ảnh chụp thực tế.
Các mô hình AI mới hơn đã cải thiện khả năng sử dụng, nhưng chất lượng đầu ra vẫn không thể sánh bằng một bức ảnh thực sự. Kết quả thường trông mềm mại, giống như tranh vẽ và thiếu các chi tiết sắc nét.
Ngay cả một chút rung tay cũng làm ảnh bị mờ ở mức phóng đại cực cao, do đó bạn cần phải dùng chân máy.
Đây có thể là một trò vui để khoe với bạn bè, nhưng để sử dụng thực tế, một bức ảnh chụp bằng zoom quang học 10x rõ nét sẽ giá trị hơn nhiều so với một bức ảnh 100x được "chế" ra.
Màn hình QHD và 4K: Không thể thấy sự khác biệt
Màn hình 4K trên điện thoại thông minh mang lại rất ít lợi ích thực tế. Lý do nằm ở khả năng phân giải của mắt người. Độ sắc nét của màn hình được đo bằng mật độ điểm ảnh trên mỗi inch (PPI).
Ở khoảng cách xem thông thường từ 25 đến 30 cm, mắt người không thể phân biệt được các điểm ảnh riêng lẻ khi mật độ vượt quá khoảng 300 đến 400 PPI.
Một chiếc điện thoại cao cấp hiện đại với màn hình Quad HD (QHD hoặc 1440p) đã có mật độ PPI khoảng 500, vượt xa ngưỡng nhận biết của mắt thường.
Một màn hình 4K trên thiết bị đó sẽ đẩy PPI lên hơn 700. Con số phi thường này không mang lại bất kỳ cải thiện nào về độ sắc nét của văn bản, biểu tượng hay hình ảnh.
Bạn sẽ không thể nhận thấy sự khác biệt. Tuy nhiên, bạn chắc chắn sẽ thấy pin sụt nhanh hơn. Màn hình 4K phải xử lý hàng triệu điểm ảnh nhiều hơn so với QHD.
Mặc dù các bộ xử lý hiện đại rất hiệu quả, nhưng việc cung cấp năng lượng cho số điểm ảnh bổ sung đó, đặc biệt là khi chơi game hoặc xem phim trực tuyến, sẽ liên tục tiêu hao pin. Nó đánh đổi thời lượng pin để lấy một con số trên bảng thông số mà mắt bạn không thể cảm nhận.
Sự thật về màn hình 144Hz và 165Hz trên điện thoại
Bước nhảy vọt từ màn hình 60Hz tiêu chuẩn lên 120Hz là một cuộc cách mạng. Nó giúp việc cuộn trang, các hiệu ứng chuyển động và chơi game trở nên mượt mà và phản hồi nhanh gấp đôi, mang lại trải nghiệm người dùng đáng giá.
Nhưng giờ đây, các nhà sản xuất, đặc biệt trong phân khúc điện thoại gaming, đang đẩy cuộc đua tần số làm mới lên 144Hz, 165Hz và hơn nữa.
Lợi ích của việc này đang giảm dần. Với nhu cầu sử dụng thông thường, 120Hz là điểm tối ưu, mang lại chuyển động mượt mà mà không tiêu tốn thêm năng lượng.
Một số game thủ chuyên nghiệp có thể nhận thấy sự khác biệt, nhưng hầu hết người dùng thì không. Màn hình 144Hz hoặc 165Hz chỉ làm pin sụt nhanh hơn mà không mang lại lợi ích rõ rệt.
Sạc siêu nhanh làm giảm tuổi thọ pin điện thoại của bạn
Sạc đầy pin từ 0% đến 100% trong vòng chưa đầy 10 phút nghe có vẻ tuyệt vời, nhưng sạc siêu nhanh với công suất 200W+ sẽ đẩy nhanh quá trình hao mòn pin.
Nhiệt độ là kẻ thù chính của pin lithium-ion. Đưa một dòng điện lớn vào pin trong thời gian ngắn sẽ làm tăng nhiệt độ. Lượng nhiệt này đẩy nhanh quá trình suy thoái hóa học của các thành phần bên trong và làm giảm vĩnh viễn dung lượng pin.
Câu hỏi đặt ra là, ai thực sự cần điều này? Công nghệ sạc vừa phải với công suất 45W hoặc 65W có thể sạc đầy hầu hết các điện thoại trong chưa đầy một giờ mà không gây ra nhiệt độ cao tương tự.
Việc tiết kiệm 30 phút sạc mỗi ngày có đáng để đánh đổi 20% tuổi thọ điện thoại của bạn không? Với đa số mọi người, câu trả lời chắc chắn là không.
AI trên thiết bị vẫn chưa đủ để biện minh cho 24GB RAM
Hiện nay, chúng ta có những chiếc điện thoại với 24GB RAM. Để so sánh, con số này còn lớn hơn nhiều so với RAM của nhiều chiếc máy tính xách tay gaming.
Không còn nghi ngờ gì nữa, đây là một trong những thông số vô nghĩa nhất từng được trang bị cho điện thoại thông minh.
Hệ điều hành Android được thiết kế để sử dụng càng nhiều RAM có sẵn càng tốt cho việc lưu trữ bộ nhớ đệm (caching). Ngay cả 12GB RAM cũng đã quá đủ để giữ hơn chục ứng dụng và game nặng mở cùng lúc mà không cần phải tải lại.
Lợi ích về hiệu năng khi chuyển từ 12GB lên 16GB, chưa kể đến 24GB, là bằng không đối với hầu hết người dùng. Bạn sẽ không cảm thấy sự khác biệt trong sử dụng hằng ngày.
Lý do tiềm năng duy nhất để có dung lượng RAM lớn như vậy là để chạy các mô hình AI tiêu tốn nhiều bộ nhớ ngay trên thiết bị, như Gemini Nano. Tuy nhiên, ngay cả những mô hình này cũng không cần tới 24GB.
Khi thấy thông số 24GB RAM, hãy coi đó là chiêu trò marketing, chứ không phải một nâng cấp hiệu năng đáng kể.
Sạc ngược không dây quá chậm để hữu dụng
Biến điện thoại của bạn thành một đế sạc không dây và giải cứu chiếc máy sắp hết pin của bạn bè nghe có vẻ rất "ngầu" và mang tính tương lai.
Tuy nhiên, trên thực tế, tính năng sạc ngược không dây quá chậm và kém hiệu quả để có thể sử dụng. Nó chỉ cung cấp công suất khoảng 4.5W. Trong khi đó, một bộ sạc tường tiêu chuẩn có công suất từ 15W trở lên.
Sạc đầy tai nghe không dây có thể mất hơn ba giờ, và việc sạc cho một chiếc điện thoại khác thì gần như không khả thi.
Nó cũng rất kém hiệu quả. Sạc cảm ứng gây lãng phí năng lượng, vì vậy việc truyền điện không phải là 1:1. Một cục sạc dự phòng nhỏ gọn là giải pháp tốt hơn trong hầu hết mọi tình huống.
Chiếc điện thoại tốt nhất là chiếc đáp ứng tốt những nhu cầu cơ bản
Ngành công nghiệp điện thoại thông minh đang bán cho người tiêu dùng ý tưởng rằng chiếc điện thoại tốt nhất là chiếc có danh sách tính năng dài nhất. Nó liên tục thổi phồng số megapixel, khả năng zoom và dung lượng RAM.
Như chúng ta đã thấy, những con số này thường gây hiểu lầm và tạo ra ảo tưởng về sự tiến bộ. Khi mua một chiếc điện thoại mới, hãy bỏ qua những yếu tố gây nhiễu này.
Hãy nhìn xa hơn bảng thông số và đọc những bài đánh giá phản ánh trải nghiệm sử dụng thực tế. Tự hỏi xem mỗi tính năng có giúp cải thiện cuộc sống hằng ngày của bạn hay không. Hãy chọn chiếc điện thoại làm tốt những điều cơ bản, chứ không phải chiếc nhồi nhét đầy những chiêu trò quảng cáo cùng mức giá đắt đỏ.
.jpg "Nhanh chóng khắc phục sự cố xói lở trên cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết")
.png "Tổng Giám đốc SSID lên sóng The Investors ngày 16/9: Cơ hội đầu tư tài sản số và kim loại quý trong kỷ nguyên mới")
