Chủ tịch VIAC: Vĩ mô đang trong “mùa hè” còn doanh nghiệp đang ở “mùa đông”

Nửa cuối năm 2022 khó khăn

Theo đó, chia sẻ tại hội thảo “Động lực Phát triển kinh tế Việt Nam 2023”, Đại biểu Quốc hội khóa XV, TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam -VIAC nhận định năm 2022 nền kinh tế có 2 mảng sáng tối với bức tranh của 6 tháng cuối năm với nhiều gam màu xám hơn.

Cũng theo TS. Lộc thì nếu nhìn chung tổng thể những con số vĩ mô của nền kinh tế thì dường như đang trong mùa hè sôi động, còn với doanh nghiệp thì lại đang trong mùa đông khó khăn.

Ông Lộc dẫn chứng số liệu cho thấy những khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp khi trong 11 tháng đầu năm đã có 123.000 doanh nghiệp phải rút khỏi thị trường, đây là tỷ lệ cao nhất từ trước đến nay.

Theo đó cứ 10 doanh nghiệp được thành lập thì 7 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, đây là con số cần đáng suy nghĩ. Bản chất của hiện tượng này là sự tổn thất của thị trường, nó là vấn đề tăng trưởng, vấn đề việc làm, vấn đề niềm tin trong nền kinh tế.

Cũng theo ông Lộc, nếu nhìn sâu vào bức tranh doanh nghiệp, thì có thể thấy doanh nghiệp của ta đang gặp rất nhiều khó khăn khi hiệu quả sản xuất kinh doanh thấp. Năm 2020, 39,7% doanh nghiệp có lãi, 41% hòa vốn. Thế nhưng, năm 2022, hiệu suất kinh doanh của doanh nghiệp không tăng vì doanh nghiệp đã suy kiệt sau 2 năm chống chọi Covid-19, giờ lại đương đầu với nhiều khó khăn từ suy thoái, chiến tranh, đứt gãy chuỗi cung ứng…

Vị Chủ tịch VIAC nhận định tình hình hiện nay là một tai nạn khách quan từ bên ngoài đối với doanh nghiệp, khi đối mặt với những tai nạn như vậy, những yếu kém trong nội bộ của doanh nghiệp được bộc lộ ra, nó tác động trực tiếp đến tình hình của doanh nghiệp, buộc các doanh nghiệp phải rút khỏi thị trường. Những yếu tố khách quan này tạo nên sự đổi mới, buộc các doanh nghiệp thay đổi để thanh lọc, khiến cho quá trình tái cấu trúc của thị trường diễn ra mạnh mẽ hơn.

Dự báo năm 2023 cần nhiều nỗ lực

Dự báo về triển vọng trong năm 2023, TS. Vũ Tiến Lộc nhận định nền kinh tế sẽ tiếp tục phải đối mặt với những khó khăn và thách thức mới khi bức tranh kinh doanh của những tháng cuối năm 2022 sẽ tiếp tục diễn biến trong 6 tháng đầu năm 2023.

Tuy nhiên, cũng theo ông Lộc, xuất phát từ việc tình hình vĩ mô hiện nay đang có rất nhiều biến đổi khó lường. Do đó, nền kinh tế nói chung và các doanh nghiệp nói riêng cần nâng cao nội lực để ứng phó với sự thay đổi.

“Đây sẽ là thời cơ để năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp vượt qua thử thách và được mở rộng hơn nữa. Ngày nay, có nhiều doanh nghiệp đi theo hướng phát triển bền vững, sẽ có sức chịu đựng lớn hơn, nhất là qua đại dịch vừa rồi sẽ nhận được sự ủng hộ, chia sẻ của đối tác, người lao động, bạn hàng… tốt hơn nhiều”, ông Lộc nhận định.

Bên cạnh đó, đối với các doanh nghiệp, TS. Vũ Tiến Lộc cũng đưa ra một số khuyến cáo về các nhóm vấn đề trọng tâm cần chú trọng để thích ứng và phát triển trong bối cảnh mới hiện nay.

Nhóm vấn đề đầu tiên là câu chuyện chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và chuyển đổi nhân văn. Theo ông Lộc, chuyển đổi số chính là chìa khóa quan trọng để chuyển đổi xanh và chuyển đổi nhân văn nếu có những chính sách, giải pháp phù hợp.

Nhóm vấn đề thứ hai là rất quan trọng đó là các doanh nghiệp cần nâng cao năng lực pháp lý. Theo đó, ông Lộc cho rằng, các doanh nghiệp không chỉ cần môi trường kinh doanh thuận lợi, mà còn cần môi trường an toàn. An toàn pháp lý trong kinh doanh là rất quan rọng, cần an toàn trong thể chế, minh bạch, công bằng, không hình sự hóa.

“Các doanh nghiệp hãy quan tâm nhiều hơn vấn đề pháp lý trong kinh doanh của mình, khi ký kết hợp đồng cần tư vấn, luật sư tư vấn cho mình tránh phát sinh những rủi ro. Các doanh nghiệp cần đưa nội dung quản trị rủi ro vào những chiến lược kinh doanh. Đưa vào kế hoạch sản xuất kinh doanh hay hợp đồng những điều khoản khi nảy sinh tranh chấp - nguyên tắc tranh chấp. Trung tâm trọng tài là mô hình quốc tế sử dụng nhiều khi xảy ra tranh chấp và đã giúp ích rất nhiều cho các doanh nghiệp Việt Nam”, ông Lộc cho biết.