"Cần bàn ngược lại, lấy thuế, phí là công cụ để điều tiết giá đất"

Theo PGS. TS. Trần Đình Thiên, về giá đất, cơ chế hình thành giá đất, đây là vấn đề trung tâm của Luật Đất đai. Vì thế khi Luật Đất đai ban hành để đảm bảo đảm bảo hiệu quả thi hành tốt thì cần phải bàn luận kỹ câu chuyện giá đất.

Với vấn đề này, PGS. TS. Trần Đình Thiên đồng ý không cần quan tâm giá thị trường của giá đất là giá gì? Bởi vì những yếu tố ảnh hưởng đến giá đất rất cụ thể. Đơn cử, một khu đất được đánh giá là phong thủy thì lập tức giá đất sẽ thay đổi ngay. Hay một thông tin vu vơ về quy hoạch thì giá đất sẽ thay đổi ngay. “Khái niệm giá là khái niệm không cần đụng đến. Cái quan trọng của các nhà kinh doanh là cơ chế hình thành giá đất”, PGS. TS. Trần Đình Thiên nói.

Mà câu chuyện quan trọng nhất của giá đất là thuế. Chúng ta đang chủ yếu bàn giá đất như thế nào để thu thuế, nhưng theo PGS. TS. Trần Đình Thiên cần bàn ngược lại là thuế như thế nào để có giá đất. Lấy thuế, lấy phí là công cụ để điều tiết, bởi vì không có cái gì hay bằng thuế. Nắm công cụ thuế thì tất cả loại giá đều điều chỉnh được. Đặc biệt với đất đai là một loại hình rất đặc biệt thì Nhà nước càng cần sử dụng công cụ thuế.

Phân tích thêm, PGS. TS. Trần Đình Thiên cho biết, hiện nay thị trường bất động sản cũng lo lắng câu chuyện đầu cơ, nên để tránh đầu cơ cứ đánh vào thuế và phí. Thế nhưng, Nhà nước đang làm ngược là tăng giá đất để thu thuế chứ không phải dựa vào thuế để điều tiết giá đất. Cho nên, thị trường Việt Nam vẫn chủ yếu là thị trường đầu cơ.

“Cách tiếp cận của chúng ta phải ngược lại - lấy những yếu tố tác động đến sự hình thành cung – cầu để định giá. Tôi tin rằng, nếu chúng ta bàn lại về giá thì Luật Đất đai mới có hiệu quả thực sự”, PGS. TS. Trần Đình Thiên nhấn mạnh.

Còn TS. Lê Xuân Nghĩa, Nguyên Phó Chủ tịch Uỷ ban giám sát tài chính Quốc gia cho biết, ông từng đề xuất 2 phương án với Chính phủ, Quốc hội rằng: “Phương án thứ nhất, Nhà nước "cầm trịch" quyết định cả giá cả thuế, không có tính thị trường; Phương án thứ hai, để thị trường quyết định, tự thỏa thuận và Nhà nước đánh thuế”.

Nếu muốn thị trường bất động sản có nhà giá rẻ thì các giải pháp tăng cung, phê duyệt nhanh, phê duyệt nhiều, đồng thời kiểm soát nguồn cầu bằng thuế.

Về thu hút đầu tư tại các địa phương, TS. Lê Xuân Nghĩa đã nói với rất nhiều với các địa phương rằng, các địa phương cần ghìm giá đất thương mại dịch vụ xuống càng thấp càng tốt nếu không sẽ rất khó thu hút đầu tư. Bên cạnh đó, các địa phương phải có chính sách thu hút như thuế, phí và điều chỉnh cho phù hợp.