Tại Dự thảo Nghị định mới đây, Bộ Công Thương đề xuất người dân đầu tư điện mặt trời mái nhà tự dùng được kết nối với hệ thống điện quốc gia và bán sản lượng dư cho EVN, nhưng với giá 0 đồng. Điện dư thừa cũng không được phép bán cho các tổ chức, cá nhân khác. Thậm chí, cơ quan soạn thảo còn dự kiến bổ sung quy định để người dân lắp đặt thiết bị hạn chế tối đa phát lên hệ thống.
Nguyên nhân chính được Bộ Công Thương lý giải là lượng điện dư thừa có thể ảnh hưởng tới an toàn, an ninh hệ thống điện.
Hiện năng lượng mặt trời phụ thuộc vào bức xạ mặt trời và yếu tố thời tiết nhưng đây là các yếu tố bất định. Khi không có bức xạ mặt trời (mây, mưa hoặc ban đêm), lưới điện quốc gia vẫn phải bảo đảm cấp đủ điện. Điều này dẫn đến thay đổi, tăng giảm nhanh của hệ thống, khiến nguồn điện chạy nền không ổn định. Như vậy, theo Bộ Công Thương, cần phải có sự quản lý, giám sát của nhà nước để đảm bảo vận hành an toàn.
Bên cạnh đó, cơ quan quản lý cũng muốn kiểm soát tổng quy mô công suất trên cả nước theo Quy hoạch điện VIII được Thủ tướng phê duyệt.
Cụ thể, đến năm 2030, nguồn điện mặt trời mái nhà được tăng 2.600 MW. Đến cuối tháng 7, còn hơn 1.000 hệ thống điện mặt trời mái nhà với tổng công suất 399,96 MW đã được liên kết với lưới điện chờ bổ sung vào quy hoạch.
Do đó, tổng công suất còn lại được kết nối hệ thống từ nay đến 2030 chỉ còn khoảng 2.200 MW. "Khi tổng công suất vượt 2.600 MW sẽ ảnh hưởng đến cơ cấu nguồn điện của hệ thống", Bộ Công Thương nêu.
Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cũng từng thừa nhận tại Quốc hội hồi tháng 11 rằng phải có nguồn điện phục vụ chạy nền ổn định thì mới có thể phát triển không giới hạn về công suất với điện mặt trời áp mái. Có nghĩa là, công nghệ và hệ thống truyền tải phải phát triển hơn nữa.
Giới phân tích cho rằng, những đề xuất như hiện tại đồng nghĩa các chính sách của Nhà nước chưa khuyến khích các hoạt động kinh doanh mua bán điện năng lượng mặt trời mái nhà của các tổ chức, cá nhân nhỏ lẻ, bao gồm cả bán cho EVN.
Thực tế, điện từ các tấm pin mặt trời khi không sử dụng hết sẽ phải xả để vận hành ổn định nguồn điện, không hại thiết bị. Nghĩa là, khi không phát lên lưới, người dân phải đầu tư thêm hệ thống lưu trữ, dẫn đến tăng chi phí đầu tư, tăng nguồn lực xã hội khi xử lý môi trường sau này.
Theo tính toán của chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng lưu trữ, người cũng đang tư vấn cho doanh nghiệp ở Việt Nam, một dự án trạm dịch vụ dừng đỗ xe có diện tích 8.000 m2 có thể lắp tối đa giàn pin 2.000 m2. Doanh nghiệp đầu tư trạm dừng này sẽ phải bỏ ra hơn 2 tỷ đồng cho hệ thống điện quang và hơn 5 tỷ đồng cho hệ thống lưu trữ để có thể sử dụng vào ban đêm.
Với hộ gia đình, công ty nhỏ có thể bỏ ra 40-50 triệu đồng cho một hệ thống năng lượng mặt trời 1-3 kW với giàn pin 10-30 m2. Chi phí có thể tăng gấp đôi nếu đầu tư hệ thống tương tự nhưng có lắp đặt thiết bị lưu trữ. Chi phí đầu tư tăng làm kéo dài thời gian thu hồi vốn. Với khoản đầu tư ban đầu 100 triệu đồng, nếu một hộ gia đình sử dụng điện 2-3 triệu đồng một tháng, sẽ mất khoảng 3-5 năm để hoàn vốn thay vì chỉ 2 năm như trước.
.jpg "Bà Rịa - Vũng Tàu yêu cầu cán bộ không để trào lưu pickleball ảnh hưởng đến công việc")
.jpg "Doanh nghiệp kiến nghị thay đổi thời gian hiệu lực Thông tư liên quan đến chất lượng vật liệu xây dựng")
.png "Nỗi buồn kéo dài trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Khối ngoại bán mạnh, một cổ phiếu lớn bị \"xả\" đột biến")
