Có thể nói nếu như các lệnh trừng phạt về năng lượng dường như không có nhiều tác dụng với Nga thì ngành ô tô lại là câu chuyện hoàn toàn khác. Khi cuộc "tháo chạy" của các nhà sản xuất ô tô đến từ phương Tây khiến người Nga không còn sự lựa chọn nào khác, họ đã phải miễn cưỡng chốt đơn những chiếc xe đến từ Trung Quốc và chấp nhận mức giá cao hơn.
Dữ liệu từ cơ quan phân tích Autostat và công ty tư vấn PPK cho thấy, các thương hiệu Trung Quốc như Haval, Chery và Geely hiện chiếm gần 40% doanh số bán ô tô mới của Nga, tăng từ mức dưới 10% trong 2 tháng đầu năm 2022. Những thương hiệu này đã nhanh chóng chớp lấy khoảng trống do sự ra đi của các ông lớn Renault, Nissan và Mercedes để lại.
Trong cuộc khảo sát của Reuters với một số người mua ô tô Nga bao gồm cả cá nhân và đại lý, họ cho biết chất lượng của một số những chiếc ô tô Trung Quốc thấp hơn so với các xe đến từ phương Tây. Các chuyên gia cũng cho rằng Trung Quốc cần nâng cao chất lượng hơn nữa trong bối cảnh thị phần của họ đang tăng vọt.
Nhà sản xuất ô tô Séc - Skoda Auto, một phần của Tập đoàn Volkswagen và là một trong số các nhà sản xuất ô tô phương Tây có sản xuất ô tô tại địa phương, đang trong giai đoạn cuối của thỏa thuận bán tài sản tại Nga sau lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga do các động thái can thiệp tại Ukraine.
Khi mua chiếc ô tô xuất xứ Trung Quốc mới của mình, ông Alexander, 74 tuổi, đã tìm kiếm một chiếc có công nghệ của Thụy Điển."Tôi tin rằng theo thời gian độ tin cậy sẽ được cải thiện. Tôi biết rằng chiếc (Geely) Tugella này có động cơ của Volvo nên tôi đã mua nó."
Cựu tổng thống Nga Dmitry Medvedev cho biết mới đây sau chuyến thăm Trung Quốc vào tháng 12 rằng hợp tác với các nhà sản xuất Trung Quốc là tốt và nhận thức của người tiêu dùng đã lỗi thời.
“Chúng tôi từng cười nhạo một số thiết kế của họ, nhưng tôi đã đi một vòng bằng ô tô Trung Quốc và thấy rằng chiếc xe tôi lái chắc chắn không tệ hơn một chiếc Mercedes."
Cạnh tranh và cạnh tranh
Hầu hết các nhà sản xuất ô tô phương Tây, những người đã chiến đấu với các nhà sản xuất ô tô Nga để giành thị phần kể từ khi họ bắt đầu xây dựng nhà máy tại Nga vào đầu những năm 2000, đã ngừng hoạt động vào mùa xuân năm ngoái.
"Chúng tôi đã dành cả đời tập trung vào các thương hiệu châu Âu, Nhật Bản, Mỹ và đã ngó lơ thị trường Trung Quốc và tôi nhận ra họ đã phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc," Ông Vladimir Shestak, Tổng giám đốc của Altair-Auto tại Vladivostok, nơi có đại lý chuyên về các nhãn hiệu Mercedes-Benz và Geely cho biết.
Mặc dù phần lớn các công ty nước ngoài đã rời khỏi Nga hoặc đang trong quá trình rời đi, nhưng lượng hàng tồn đọng và nhập khẩu song song có nghĩa là ô tô của một số công ty vẫn được bán cho đến thời điểm hiện tại.
Thương hiệu Lada của nhà sản xuất nội địa Avtovaz là thương hiệu phổ biến nhất ở Nga. Renault - thông qua cổ phần kiểm soát trước đây ở Avtovaz, đã có thị phần cao nhất trong số các nhà sản xuất nước ngoài tại Nga trước khi xung đột Nga - Ukraine xảy ra.
Chuyên gia ngành công nghiệp ô tô - Ông Sergey Aslanyan cho biết, trong khi ô tô Trung Quốc đang ngày càng lấp đầy khoảng trống, sự thiếu uy tín của họ vẫn là một vấn đề.
“Vâng, họ gần như không còn đối thủ cạnh tranh ở đây nữa. Nhưng điều đó không có nghĩa là mọi người sẽ thay đổi quan điểm của họ một cách nhanh chóng", ông chia sẻ với Reuters.
Dữ liệu của Autostat và PPK cho thấy thị phần của các thương hiệu Trung Quốc đạt 37,15% trong 2 tháng đầu năm nay, tăng từ 9,48% của cùng kỳ năm trước. Doanh số của các thương hiệu châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc đã giảm từ 70% xuống 22,6%.
Tuy nhiên, sự thay đổi này xảy ra trong bối cảnh doanh số bán ô tô mới giảm mạnh, giảm 58,8% vào năm 2022 do mức sống thấp hơn và mong muốn sử dụng xe do phương Tây sản xuất khiến mọi người giảm chi tiêu và mua nhiều ô tô đã qua sử dụng hơn.
Các hãng xe Trung Quốc đang cố gắng chạy đua để giành thị phần. Haval của Trung Quốc hiện đang sản xuất ô tô tại địa phương, trong khi ở Moscow, hãng xe Moskvich thời Liên Xô hồi sinh đang sử dụng các bộ phận động cơ, thiết kế và kỹ thuật từ JAC của Trung Quốc.
Nhưng một vấn đề khác đối với người tiêu dùng là giá cả. Ngay cả Medvedev cũng nói rằng giá của Moskvich có vẻ hơi cao. Mẫu xe model 3 có giá khoảng 2 triệu rúp ( tương đương 26,195 USD). Giá của Lada Granta, chiếc xe được bán chạy nhất ở Nga, bắt đầu từ khoảng 680.000 rúp, chưa bằng 1/2.
Ông Maxim Kadakov, tổng biên tập tạp chí "Behind the Wheel" cho biết: "Trung Quốc đang mang đến rất nhiều ô tô nhưng nếu chúng ta nói về giá cả chứ không phải chất lượng thì không có ô tô nào rẻ cả".
Theo Reuters, Bloomberg